Dankzij nieuwe behandelmethode kan Jan nog jaren door zonder knieprothese

"Mijn knie is inmiddels zo versleten dat niets doen geen optie meer was", zegt de 53-jarige Jan de Wit. Gelukkig voor Jan heeft het UMC Utrecht een nieuwe behandeling ontwikkeld waarmee kraakbeen in de knie kan worden hersteld.

Jan heeft al langer problemen met zijn meniscus en kruisbanden waardoor zijn kniegewricht nog sneller is gaan slijten. "De pijn werd zo hevig dat ik er niet meer van kon slapen en steeds minder mobiel werd. Maar het probleem van een knieprothese is dat deze niet langer dan 15 of 20 jaar houdt. Dan zou ik met begin 70 opnieuw de klos zijn." Met de nieuwe behandelmethode van het UMC Utrecht kunnen patiënten jaren langer verder zonder knieprothese.

'Kraakbeen kan terugkomen'

De methode draait om een metalen frame dat boven- en onderbeen van patiënten met artrose gedurende 6 weken heel langzaam uit elkaar trekt. Het kapotte kraakbeen in de knie krijgt zo de kans zich te herstellen.

"Er werd altijd gedacht dat kraakbeen niet terugkomt als het een keer weg is", zegt hoogleraar experimentele reumatologie Floris Lafeber van het UMC Utrecht. "Maar we hebben kunnen aantonen dat dit wél mogelijk is met deze techniek. Met de zogeheten kniedistractie pak je het gehele gewricht aan in plaats van een klein onderdeel. Mensen krijgen herstel van hun gewricht, het kraakbeen verbetert en ze hebben aanzienlijk minder pijn."

'Kniedistractie is best heftig'

Na jaren van wetenschappelijk onderzoek is de behandeling nu beschikbaar voor een bredere groep patiënten onder de 65 jaar. Afgelopen jaar kreeg de 57-jarige Andrea de Vos deze behandeling. Het kraakbeen in haar knie was toen al behoorlijk versleten en ze had veel pijn.

"Distractie is best heftig. Je hebt acht wonden in je been van de pinnen waarmee het frame vastgemaakt wordt aan het bot, en dat 6 weken lang. Maar toen ik wakker werd na de operatie voelde ik meteen dat de permanente zeurende pijn verdwenen was. Simpelweg omdat de twee delen van het kniegewricht al direct 2 millimeter uit elkaar waren getrokken."

Steeds meer protheses op jonge leeftijd

In het UMC Utrecht worden sinds kort de eerste reguliere patiënten met de distractie-methode behandeld. Reumatoloog Floris Lafeber en zijn collega, orthopedisch chirurg Roel Custers, zijn optimistisch over dit alternatief voor een knieprothese. "Steeds meer protheses worden geplaatst op jonge leeftijd, bijvoorbeeld omdat meer mensen te maken krijgen met artrose door overgewicht. Aan de andere kant blijven veel mensen ook langer actief en krijgen ze juist daardoor slijtage", vertelt reumatoloog Lafeber.

"Een eerste knieprothese wil je het liefst zo laat mogelijk krijgen", vult chirurg Roel Custers aan. "Deze protheses houden maar 15 tot 20 jaar, daarna heb je een nieuwe nodig. Maar het plaatsen van een tweede knieprothese is een veel duurdere ingreep, met minder kans van slagen. Daarvoor is de kniedistractie bedoeld, om mensen zo lang mogelijk hun eigen knie te laten behouden."

Plaatsen knieprothese voor jaren uitgesteld

Andrea de Vos is opgelucht dat ze het plaatsen van een knieprothese dankzij de nieuwe behandeling voor zeker 15 jaar kan uitstellen. "Na 6 weken ging de kniedistractor eraf en volgden nog een paar maanden fysiotherapie. Na een half jaar werd er een röntgenfoto gemaakt. Toen bleek dat er weer voldoende kraakbeen was ontstaan. Nu kan ik weer wandelen, werken en fietsen, en slaap ik prima en zonder pijn."

De kniedistractor mag er bij Jan de Wit bijna af. "Ik hoop dat mijn kraakbeen straks voldoende is hersteld en ik nog heel wat jaren zonder knieprothese door het leven kan."