Hoe konden mensen muziek schrijven en spelen in de concentratiekampen? Het gebeurde veel vaker dan we denken. Zelfs in Auschwitz, dat morgen 70 jaar geleden werd bevrijd. Soms voerden gevangenen de muziek uit voor elkaar, en vaak voor de nazi's. Ook werd in de kampen veel muziek gecomponeerd. 

Het doorgangskamp Westerbork bijvoorbeeld en kampen als Vught,Theresienstadt of Sachsenhausen hadden tussen alle ellende door een rijk cultureel leven. Fransesco Lotoro, een Italiaanse pianist is er al 30 jaar mee bezig. Het verzamelen van muziek gecomponeerd en gespeeld in concentratiekampen. De muziek werd soms pas na de oorlog opgeschreven, maar Lotoro heeft ook composities gevonden op oude losse blaadjes en zelfs wc-papier met muzieknoten is bewaard gebleven. Muziek uit kampen in Europa, Noord Afrika en Azië heeft hij gebundeld in een cd box met de naam KZ Musik. 

Orkest speelt werk uit de kampen

Lotoro verzamelde meer dan 4000 werken en 13.000 documenten in 30 jaar. Vanavond treedt Lotoro op tijdens een bijzonder concert met de titel ' Alles wat mij rest'. Zijn orkest speelt nagelaten werken uit de kampen ter ere van 70 jaar na de bevrijding van Auschwitz en is vanavond de eerste in een toernee langs Europese hoofdsteden en de Verenigde Staten.

Drie interessante muziekstukken die vanavond worden opgevoerd komen van Nederlandse musici. Marius Flothuis, later artistiek leider van het Concertgebouworkest schreef in kamp Sachsenhausen verschillende composities waaronder een vioolsonate.

Tieneridolen

Willy Rosen, Duitsland's beroemdste cabaretier die vluchtte naar Nederland zette zijn werk door in doorgangskamp Westerbork. Van hem voert het orkest vanavond het liedje ' Wenn ein Paketchen kommt'  op. Maar ook het werk van duo Johnny en Jones is interessant.  Voordat zij werden gearresteerd waren ze tieneridolen in Nederland, beroemd door onder andere het liedje ' Meneer Dinges weet niet wat swing is ' Johnny en Jones maakten verschillende liedjes in Westerbork, waaronder de ' Westerbork Serenade' . Tegen alle regels in werden zij in de zomer van 1944 zelfs in de gelegenheid gesteld om onder militaire escorte een zestal liedjes op te nemen in een Amsterdamse studio.

Eenvandaag spreekt Jan Brester, de schoonzoon van Marius Flothuis en verzamelaar van Joods cultureel efgoed Jaap van Velzen. Hij heeft het duo Johnny en Jones persoonlijk gekend.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.