Dagelijks razen zwaar beveiligde transporten met criminelen door een smalle Vughtse laan van de EBI richting rechtbanken. De burgemeester wil dat dit stopt. "Ik ben zeer bang voor de veiligheid van m'n mensen en de medewerkers."

Sinds 2007 is Roderick van de Mortel burgemeester van het Noord-Brabantse Vught. In zijn gemeente staat ook de Extra Beveiligde Instelling (EBI) waar de zwaarste criminelen van het land zijn opgesloten. Van de Mortel is trots op 'zijn' gevangenis, maar heeft ook grote zorgen over het vervoer van zware criminelen als Ridouan Taghi. "Ik hou mijn hart vast."

'Rampzalig voor de veiligheid'

In de Extra Beveiligde Instelling zitten alleen maar verdachten en veroordeelden in zware strafzaken. Vrijwel dagelijks moet er wel iemand voorkomen en wordt met veel beveiliging naar een rechtbank elders in het land gebracht. De EBI ligt op steenworp afstand van het Nationaal Monument Kamp Vught dat jaarlijks zo'n 75.000 bezoekers trekt. Ook is er het Geniemuseum en ligt een woonwijk om de hoek.

Bezoekers voor Kamp Vught en de transporten van de criminelen, allemaal moeten ze moet door de smalle Lunettenlaan. En dat is rampzalig voor de veiligheid, vindt een bezorgde Van de Mortel. "Daar moet dagelijks dat transport doorheen met al die gevaarlijke mensen die op en neer gebracht moeten worden." Het is volgens de burgemeester 'onmogelijk' om op een veilige manier, ook in de toekomst, alle transporten door de smalle straat te leiden. "Dat gaat gewoon niet."

Lunettenlaan
Bron: EenVandaag
De Lunettenlaan in Vught

Een tunnel naar de rechtbank

Wat betreft burgemeester Van de Mortel komen de criminelen in de EBI het terrein zo min mogelijk af. Zijn plan is om de gedetineerden te berechten binnen de muren van het complex. "Maak nu in de buurt van deze gevangenis, binnen het terrein of pal er tegen aan met een sluis bijvoorbeeld, een extra rechtbank."

"Het is goedkoper om een rechter hier naar toe te brengen in een gewone auto dan een bijzondere client met allerlei voorzieningen daar naartoe", redeneert Van de Mortel. "Ten eerste scheelt het qua veiligheid in dit gebied. Ten tweede is het veiliger voor alle bewakers en betrokkenen. En voor de verdachten zelf om binnen de instelling of via een tunnel naar een ander gebouw gebracht te worden, dan helemaal via de weg naar Amsterdam bijvoorbeeld."

'Ik hou mijn hart vast'

Van de Mortel heeft het de laatste jaren steeds drukker zien worden binnen de muren van de EBI. "Je ziet een toename van bijzondere gasten in de Penitentiaire Inrichting, dus ook een toename dadelijk van dit soort transporten", vertelt hij. "Het hele proces rond Ridouan Taghi moet nog gaan beginnen. Ik hou m'n hart vast."

Sinds de komst Taghi is de beveiliging in en rondom de inrichting flink opgeschroefd. Zo zou er in februari nog een drone boven de gevangenis hebben gevlogen. Ook zou Taghi al betaald hebben voor een bevrijding vanuit de EBI. De burgemeester zegt 'niet alles' te horen. "Maar de dingen die relevant zijn voor de burgemeester, die hoor ik altijd".

Lees ook

info

'Ontzettend trots op de gevangenis'

De gevangenis in Vught heeft sinds 1993 een Extra Beveiligde Inrichting (EBI). Deze EBI werd opgericht als antwoord op een aantal gewelddadige ontsnappingen. Er is plek voor 24 gedetineerden die leven in een zwaar regime. Ze doen vrijwel alles alleen, contact met medegedetineerden is er bijna niet en fysiek en persoonlijk contact met bezoek is zeer beperkt. In alle jaren is er nog nooit iemand ontsnapt.

Het is een hele belangrijke plek voor Vught om te hebben, vindt burgemeester Van De Mortel. Hij is 'ontzettend trots' op de gevangenis in Vught. "Er werken zo'n 1100 mensen dus het is een hele belangrijke werkgever", zegt hij. "Maar ook maatschappelijk is het een plek waar de zwaarste criminelen van ons land zowel zorg krijgen als veiligheid voor ."

Toename lokale veiligheid

Van de Mortel wil 'heel graag' dat de zware transporten stoppen. "Voor de gemeente Vught zou dat een toename van de lokale veiligheid betekenen", legt hij uit. "Al die instellingen die hier zijn, bewoners die hier wonen, kinderen die naar het Nationaal Monument Kamp Vught gaan, die worden iedere keer als er zo'n bijzonder transport is blootgesteld aan levensgevaarlijke situaties."

Van de Mortel heeft zich tot het Ministerie van Justitie en Veiligheid gewend. "Wij denken dat de minister erg druk is met het bedenken van het juiste antwoord, maar we hebben goede hoop dat het een positief antwoord wordt." Het is nog niet bekend wanneer de minister met een antwoord komt. Binnenkort komt de voorzitter van de Raad voor de Rechtspraak richting Vught. Hij deed eerder dit jaar nog een pleidooi voor meer extra beveiligde rechtbanken.

Wie zitten er op de EBI?

In de Extra Beveiligde Instelling beland je als verdachte niet zomaar: het overkomt alleen criminelen die als zeer gevaarlijk worden beschouwd. Het regime is zo zwaar dat er in het verleden wel eens kritiek is gekomen van mensenrechtenorganisaties. De EBI wordt een gevangenis binnen een gevangenis genoemd. Een bekende gedetineerde in de EBI is Mohammed B, veroordeeld tot een levenslange straf voor de moord op Theo van Gogh.

Ook Willem Holleeder en, sinds kort Dino Soerel, die beiden een levenslange gevangenisstraf uitzitten, verblijven op de EBI. Een bekende verdachte in de EBI is Ridouan Taghi. Hij kwam in december 2019 aan nadat hij werd gearresteerd in Dubai. Ook de Utrechtse 'tramschutter' Gökmen T. zit in de Vughtse maximum beveiligde instelling.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.