Senioren met een scootmobiel zitten met de handen in het haar. Sinds 1 juli mogen ze niet meer in het gangpad van een wooncomplex staan, vanwege de brandveiligheid. "Belachelijk, zo kom ik nergens meer."

De 83-jarige Netty de Wit heeft 'm eigenlijk altijd nodig, haar scootmobiel. Ze woont in wooncomplex Nieuw Plettenburgh, in de Utrechtse wijk Hoograven.

'Het is mijn vrijheid'

In haar woning gebruikt ze haar rollator, maar daarbuiten kan ze eigenlijk niet zonder haar scootmobiel. "Het is mijn vrijheid", vertelt ze. Die parkeert ze normaal op de gang, maar door nieuwe regels mag dat sinds 1 juli niet meer.

Dat komt omdat het Besluit bouwwerken en leefomgeving (Bbl), dat onder de nieuwe Omgevingswet valt, deze zomer is aangescherpt. Brandbare voorwerpen, zoals scootmobielen, mogen niet langer in een vluchtroute staan. Een gang is daar onderdeel van.

In huis ook geen optie

Uit cijfers van het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV) vlogen tussen 2020 en 2022 24 scootmobielen in brand. Dus moet er een andere plek voor komen. Maar in huis is eigenlijk ook geen optie.

"Dat wordt onmogelijk", zegt Paul Broekman, die net als Netty in Nieuw Plettenburgh woont. "Mensen hebben vaak al meubels in hun huizen staan. Er is dus geen manoeuvreerruimte. En er zijn ook mensen met twee scootmobielen."

Waar dan wel?

Dus moeten wooncorporaties op zoek naar een centrale locatie binnen of buiten het complex. Dat is voor bijna iedereen verder dan net buiten hun eigen deur. En dus vervelend voor mensen die slecht ter been zijn, vinden Paul en Netty.

"Eergisteren was ik bij een mevrouw aan de overkant op bezoek, die nauwelijks kan lopen", vertelt Paul. Ik heb aan haar gevraagd: als de scootmobiel nou 40 meter verderop zat, kan je daar dan naartoe? Ze zei: nee, dat gaat me niet lukken." Netty: "Die hebben de scootmobiel altijd nodig."

'Complexe puzzel'

Wooncorporatie Portaal, die over Nieuw Plettenburgh gaat, spreekt van een uitdaging. "We willen uiteindelijk met elkaar een veilige leefomgeving creëren die ook gezellig en comfortabel is", zegt Kyonne Leyser van Portaal.

"We begrijpen de zorgen van de bewoners heel goed, zeker van degene die afhankelijk zijn van hun scootmobiel. Het is een complexe puzzel die we samen moeten leggen met de gemeente, bewoners en ook het zorgloket."

Regels wel nodig

De nieuwe regels brengen veranderingen mee die misschien niet altijd leuk zijn, ziet ook Ernst Koelman, woordvoerder van vereniging voor woningcorporaties Aedes. "Maar", stelt hij, "ze zijn wel nodig om het zo veilig mogelijk te maken voor alle bewoners."

"Alle corporaties zijn deze maanden druk bezig om huurders te informeren en te overleggen met bewoners hoe de nieuwe regels voor brandveiligheid het beste ingevuld kunnen worden."

Stalling

In Tilburg is daar twee jaar geleden al iets op bedacht. In drie seniorencomplexen is een brandveilige scootmobielstalling gemaakt. "Dit is een mogelijke oplossing", vertelt adviseur brandveiligheid van Hoefnagels Fire Safety Alex Schouteten.

Door het ombouwen van een berging kunnen bewoners hun scootmobiel parkeren en opladen in een parkeervak. Voor die vakken zit een brandwerend rolluik, dat automatisch dichtgaat als een van de scootmobielen vlam vat. En dat systeem moest al eens in actie komen.

Steeds meer scootmobielen

Feit is dat veel seniorencomplexen op zoek moeten gaan naar dit soort oplossingen. Niet alleen door de nieuwe regels, ook omdat er steeds meer scootmobielen bijkomen. De nationale brandweer schat dat er zo'n 300.000 van rondrijden en dat dat aantal vanwege de vergrijzing de komende jaren oploopt tot 600.000. Het dubbele.

De Utrechtse wooncorporatie Portaal laat weten binnenkort met de bewoners om tafel te gaan. "Er is regelmatig contact met de bewonersvereniging van Nieuw Plettenburgh over de mogelijke oplossingen. Die werken we nu samen uit. In september starten we met schriftelijke communicatie richting alle bewoners, aangevuld met persoonlijke gesprekken."

'Dooie boel'

Voor Netty en haar buren betekent het nu in ieder geval dat de gang een stuk kaler wordt. Want niet alleen de scootmobielen moeten van de gang af. Het geldt voor alle brandgevaarlijke spullen.

"De schilderijen, de tafeltjes en alle snuisterijtjes, die moeten weg", vertelt Netty. "Dan wordt het een dooie boel hier."

Na de arrestatie van de vermoedelijke Rotterdamse serieschutter, Sendric S., reageerde de buurt opgelucht. Toch voelen sommige wijkbewoners zich na de 3 moorden nog altijd angstig, ziet de stadsmarinier. "Dat gevoel van onveiligheid gaat nog lang door."

Door 3 fatale schietpartijen in nog geen 2 weken tijd stond eind december het leven in het Rotterdamse stadsdeel IJsselmonde even stil. Uit het niets werden 3 mannen op straat neergeschoten. Het zorgde voor een uitzonderlijk advies: 'Ga bij voorkeur niet alleen naar buiten, vermijd donkere plekken.'

Meer ernstige incidenten

Stadsmarinier Wieke van de Haterd was betrokken bij het opstellen van dat advies. Een stadsmarinier is een ambtenaar die vanuit de gemeente werkt aan de veiligheid in de buurt. Van Haterd's werkterrein is IJsselmonde, waar de schietpartijen waren. Een wijk waar de afgelopen jaren het aantal ernstige incidenten is toegenomen, zegt ze.

Na de eerste schietpartij, was nog helemaal niet duidelijk wat er aan de hand was. "Wat maakt dat deze man specifiek is uitgekozen of is het toevallig?" Er werd tegelijkertijd ook onderzoek gedaan naar het wapen. "Toen is ook het tweede slachtoffer gevallen", vertelt ze. Er werden beelden vrijgegeven, maar het leidde nog niet tot de schutter. Het derde slachtoffer viel opnieuw in hetzelfde gebied. "Toen is de link gelegd: het gaat om dezelfde dader."

'Er was echt gevaar'

De politie schaalde volgens Van de Haterd snel op waardoor alle capaciteit beschikbaar was om de schutter snel te pakken. "Omdat er echt gevaar was dat hij weer zou toeslaan." De gemeente en politie kwamen samen tot het advies niet alleen naar buiten te gaan. "Daar hebben we lang over getwijfeld", zegt ze. "Want uiteindelijk gaat het ook uit van een maakbaarheid dat het niet kan gebeuren."

Maar de situatie was uitzonderlijk. "Het was duidelijk wat zich in IJsselmonde afspeelde, er leek echt een verband", legt ze uit. En veel was ook onzeker. Er was veel politie, zichtbaar en onzichtbaar in de wijk. Ook was er veel aandacht voor. "Wat doet dat met zo'n verdachte? Escaleert het meer, wordt de situatie gevaarlijker? Daar moet je toch rekening mee houden."

Bewoners ondersteunen

Na het derde slachtoffer gaat het ineens snel. Er wordt een duidelijke foto vrijgegeven en na een klopjacht kan de politie hem inrekenen. Beelden van de inval circuleren al snel via social media, het gaat om een flat in de buurt van de schietpartijen. De 24-jarige Sendric S. werd er aangehouden, die niet officieel woont in het gebouw. De opluchting is groot. "Omdat je echt bang bent dat er nog andere slachtoffers gaan vallen."

De strafzaak tegen S. begint, over een motief is niets bekend. Wijkmarinier Van de Haterd is nog erg bezig met het organiseren van de nazorg in de wijk. "Het effect van dat gevoel van onveiligheid dat gaat heel lang door", vertelt ze. "We zijn met z'n allen druk bezig om te kijken wat we kunnen doen om de bewoners hierin te ondersteunen".

President Donald Trump kondigde het gisteravond aan: Amerika gaat een importheffing van 20 procent op alle producten uit de Europese Unie doorvoeren. Wereldwijd waarschuwen economen dat dit een slecht idee is, vooral voor de VS zelf. Toch zet Trump door.