radio LIVE
meer NPO start

Boer Wilko verloor 200 schapen aan blauwtongvirus en is bang voor nieuwe uitbraak: 'Iedereen houdt zijn hart vast'

Boer Wilko verloor 200 schapen aan blauwtongvirus en is bang voor nieuwe uitbraak: 'Iedereen houdt zijn hart vast'
Boer Wilko Kemp met een pasgeboren lammetje
Bron: eenvandaag

Afgelopen zomer verspreidde het blauwtongvirus met raptempo door heel Nederland, het was voor het eerst sinds 2009 dat de ziekte een gevaar vormde voor het vee. Boer Wilko werd zwaar getroffen en merkt nog steeds de impact die het had op zijn bedrijf.

Door de uitbraak van het blauwtongvirus vorig jaar is het totaal aantal schapen in Nederland met 8 procent gedaald, blijkt uit cijfers van het CBS. Maar de verschillen zijn groot. Veehouder Wilko Kemp in Kortenhoef verloor maar liefst 70 procent van zijn schapen. Zijn boerderij was de eerste waar vorig jaar het virus uitbrak.

18 dode schapen per dag

''Ik ben afgelopen zomer zelf 70 procent van mijn schapen kwijtgeraakt, dus dat zijn 200 schapen. Op de piek had ik 18 tot 19 dode schapen per dag'', blikt Wilko terug.

De 8 procent daling van het aantal schapen in Nederland vind hij daarom ook heel laag klinken. ''Ja kijk, het is het gemiddelde cijfer. In Brabant, Zeeland en Limburg weten ze helemaal niet wat blauwtong is. Het is gewoon heel verschillend in Nederland, deze regio had het gewoon enorm zwaar getroffen", vertelt hij.

Bekijk ook

Koeien

Niet alleen de schapen waren getroffen door blauwtong, ook de koeien werden slachtoffer. ''In een bepaald weekend zijn alle koeien ook ziek geweest.''

''En dat leken net allemaal bejaarden koeien die met een rollator bij wijze van spreken naar het land toe gingen sjokken, zo zag het eruit. De hele dag hebben ze gelegen en sommige koeien waren zo ziek dat ze op een gegeven moment helemaal verstijfd waren. Ze waren zo ziek en verstijfd dat ze geen melk meer gaven.''

blauwtongvirus
Bron: EenVandaag
Wilko maakt zich zorgen over het blauwtongvirus bij zijn schapen en koeien

Antistoffen

Het voorjaar komt eraan en dat betekent dat er lammetjes worden geboren. Die lammetjes komen sinds dit jaar meestal van een moeder die besmet is geweest met het blauwtongvirus.

Veehouder Wilko is hoopvol dat de eerdere besmetting in het voordeel van het lammetje gaat werken. ''De moeders van de lammetjes zijn ziek geweest en hebben het overleefd, die hebben antistoffen aangemaakt.'' Die antistoffen worden overgedragen via de biest naar het lammetje.

Vaccin

''Dan is het hopen dat het lammetje genoeg antistoffen heeft om weerstand te bieden tegen het virus", zegt boer Wilko. Maar de zorgen voor een nieuwe uitbraak nemen ook toe. De eerste knutten, de muggen die het virus verspreiden, zijn alweer gesignaleerd. En een vaccin laat nog maanden op zich wachten. "Iedereen houdt zijn hart vast", zegt Wilko.

Volgens het ministerie is het vaccin als alles goed verloopt pas in juni klaar. Slecht nieuws voor de veehouders: knutten die het blauwtongvirus verspreiden, zijn vooral actief tussen de maanden mei en november.

Onwetendheid

Maar omdat het een zachte winter is geweest, dreigt het voorjaar er vroegtijdig aan te komen. En als het vaccin pas in juni komt, is het de vraag of de antistoffen die nu in de lammetjes zitten, in juni nog actief zijn.

''Sommige antistoffen zijn met 2 of 3 maanden uitgewerkt en andere antistoffen blijven je hele leven bij je. We weten nog niet hoe de antistoffen van het blauwtongvirus zich gedragen. Dat weet ik niet, dat weet niemand'', vertelt Wilko.

Bekijk ook

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Vuurwerkverbod grote klap voor handelaren, ook voor Hans: 'Weet niet wat ik nu ga doen'

Het was lang een discussiepunt in Den Haag, maar nu komt het er hoogstwaarschijnlijk toch: een vuurwerkverbod. Voor vuurwerkhandelaren is het een grote klap, zo ook voor Hans Schram uit Castricum. "Ik dacht dat ik veilig zat voor de komende jaren."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Kun je jongeren digitaal beschermen door al hun gegevens te wissen? 'Niet hoe het internet werkt'

Kun je jongeren digitaal beschermen door al hun gegevens te wissen? 'Niet hoe het internet werkt'
De populaire videoapp TikTok op een smartphone
Bron: ANP

NSC en ChristenUnie pleiten voor een zogenaamde rode knop om jongeren digitaal beter te beschermen. Waarmee met Ă©Ă©n druk op de knop, al jouw online gegevens in Ă©Ă©n keer worden verwijderd. De vraag is of dat gaat werken.

Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet. Dat is de boodschap die Don Ceder van de ChristenUnie en Jesse Six Dijkstra van NSC aan de Tweede Kamer duidelijk willen maken. "Voordat je achttien bent, zijn er verschillende online profielen van je gemaakt."

Cookies slaan alles op

"Onze persoonlijke gegevens worden opgeslagen door cookies', zegt Lotje Beek, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. "Cookies zijn een soort bestandjes die op een website zitten, en vervolgens vanaf de website terug gaan naar je computer'', legt ze uit. "Hierdoor houden ze bij wat jij online doet, op welke dingen je klikt, en voor hoelang."

"Deze informatie wordt vervolgens opgeslagen door bedrijven zoals Meta en Google. Op basis hiervan schetsen ze jouw persoonlijk profiel", vervolgt Beek. "Ze weten hierdoor precies welke boodschap ze aan jou kunnen meegeven, bijvoorbeeld om iets te kopen op het internet. Hierdoor verlies je de autonomie."

Bekijk ook

Persoonlijke online profiel

"Middels een online profiel kunnen bedrijven jou opdelen in bepaalde categorieën", vertelt cyberexpert Dave Maasland. "Bijvoorbeeld op interessegebied, leeftijdscategorie en of je man of vrouw bent. Dat kan heel gedetailleerd gaan."

"Maar dat gebeurt niet alleen via cookies", maakt hij duidelijk. "Ook je mobiele apparaat slaat informatie op. Het belangrijkst is dat mensen beseffen dat als je digitale voetsporen achterlaat, je snel persoonlijke informatie vrijgeeft."

Kansongelijkheid voor jongeren

Volgens NSC en ChristenUnie kunnen digitale profielen negatieve gevolgen hebben en leiden tot kansenongelijkheid. Ook beleidsadviseur Beek kan zich hierin vinden. "Vacatures voor mannelijke beroepen worden voor 90 procent vaker aan mannen laten zien, blijkt uit onderzoek van het College van de Rechten voor de Mens. Vrouwen zien weer vaker vacatures voor kappersopleidingen, waardoor zij vacatures als monteurs bijvoorbeeld missen. Dit levert minder kansen op en verdeelt de samenleving."

Ook cybersecurity-expert Maasland ziet problemen. "Als eenmaal iets op het internet staat, zal deze informatie niet snel verdwijnen. Bijvoorbeeld fanatieke berichten over je voetbalclub, of een boze reactie naar een leraar, die kunnen later altijd weer opduiken. Tijdens een ruzie of een sollicitatie bijvoorbeeld," legt hij uit.

Bekijk ook

'Niet hoe het internet werkt'

Precies hier zit volgens Maasland ook de crux. "De informatie op het internet staat altijd ergens opgeslagen, zelfs met een mooie rode knop. Hoe graag we ook een makkelijke oplossing willen, dit is niet hoe het internet werkt."

Desondanks vinden beide experts het goed dat NSC en ChristenUnie dit onderwerp onder de aandacht brengen. "Jongeren moeten beter beschermd worden op het internet, maar we moeten in deze fase vooral kijken naar de voorkant," vervolgt Maasland. "Kinderen moeten weten dat het belangrijk is om na te denken wát je plaatst op het internet. De oplossing zit in meer educatie en mediabewustzijn. Niet bij een magische knop."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant