Het gaat niet goed met de weidevogel in Nederland. De Friese boer Sietze Henk Haytema viel dat ook op en daarom kocht hij speciaal een stuk grond waar de vogels veilig kunnen broeden. Met behulp van drones zoekt hij naar nesten om deze te beschermen.
Melkveehouder Sietze Henk Haytema uit Koudum heeft twee lappen grond van 60 hectare. Het ene deel moet voor voedsel zorgen voor zijn 120 koeien, het andere deel heeft hij speciaal gekocht om de weidevogels de ruimte te geven. "Als het lukt dat de vogels kuikens krijgen, ben ik een gelukkig man. Als een vos of een kraai ze weghaalt, doet me dat zeer."
'Eerst mijn vrouw en dan de vogels'
Zijn liefde voor de weidevogel is ontstaan in zijn jeugd. "Toen ik jong was waren de weidevogels overal. 10 tot 15 jaar terug dacht ik: 'Ik zie ze niet meer'. Daarom heb ik speciaal land er voor gekocht. Mijn hart klopt voor de weidevogels. Eerst komt mijn vrouw en dan de vogels."
Het stuk land voor de vogels kan hij maar beperkt gebruiken nu het broedseizoen volop begint. "Het natuurland is echt voor weidevogels, tot 1 juli gaat de vogel voorop." Dat betekent onder meer dat hij niet maait en het veld drassig blijft. Dat maakt het land minder geschikt voor zijn vee. "Ik ben misschien zo gek dat ik dat er voor over heb."
Drones op zoek naar nesten
Sinds een aantal jaar werken vogelwachters in Friesland met drones om nesten te beschermen. De vogelwachters van de Bond Friese Vogelwachten overleggen met boer Sietze over het moment van maaien en waarschuwen hem voor plekken waar nesten zitten.
Met warmtecamera's kunnen de drones in het weideland verstopte nesten met eieren en laters ook kuikens opsporen. In alle vroegte, net na zonsopgang, is het beste moment om ze te zoeken.
Succesvol experiment
Dat werkt zo goed dat provincie Friesland onlangs nog ruim 100.000 euro extra uittrok voor het experiment,. Zo kan er nog vaker met een drone worden gevlogen.
Sietze ziet dat succes ook. "Het probleem is dat er te weinig vogelwachters zijn. Met een drone kan je in weinig tijd veel meters maken en die vindt elk nest in principe."
Bekijk ook
Grutto vertelt veel over biodiversiteit
Extra aandacht voor de bescherming van de weidevogels juichen ze bij de Vogelbescherming alleen maar toe. Directeur Floris van der Herst: "Het gaat slecht met de weidevogels en met de grutto in het bijzonder. We hebben de internationale verantwoordelijkheid, omdat 80 procent van de grutto's hier broedt."
Dat het slecht gaat komt door de wijze waarop we land gebruiken, zegt hij. "De voedselproductie is enorm gestegen en ondertussen daalt de biodiversiteit. De grutto is een indicator van hoe het met de biodiversiteit gaat. Als het daar goed mee gaat, gaat het goed met insecten, bloemen en kruiden."
Tientallen miljoenen euro's, maar gruttostand daalde
De grutto is dé nationale vogel van Nederland. Maar waar in de jaren 50 van de vorige eeuw volgens Van der Herst er nog jaarlijks 120.000 broedparen waren, zijn er nu nog maar ruim 25.000. Dat aantal daalt nog elk jaar met 5 procent.
De afgelopen jaren zijn er tientallen miljoenen uitgegeven om de gruttostand te verbeteren, maar daalde het aantal vogels, bleek eind vorig jaar uit een onderzoek van de Algemene Rekenkamer. "Het geld dat de afgelopen jaren is uitgetrokken, is niet op de juiste plek terecht gekomen. De doelstellingen waren niet duidelijk", zegt Van der Herst.
Extra miljoenen voor bescherming vogels
Er is nu een nieuwe pot van 70 miljoen euro. De Vogelbescherming heeft meegedacht over hoe deze miljoenen wel effectief besteed kunnen worden. Zo moeten boeren gestimuleerd worden later te maaien en hun weiland nat te houden, zoals Sietze al doet.
Daar is haast bij. "Het verdienmodel van de boer is belangrijk. Het moet meer zijn dan een tegemoetkoming. Het idee is zelfs dat de boer er zelfs op vooruitgaat." Daarnaast is de hoop gevestigd op de 25 miljard die het kabinet in het Stikstof- en Natuurfonds steekt.
Bekijk ook
'Hogere vergoeding helpt'
Koeienboer Sietze is een voorbeeld zoals ze dat bij de Vogelbescherming graag zien. Hij beaamt dat zoveel aandacht schenken aan de vogels niet voor iedere boer is weggelegd. "Ik ben er wat in doorgeslagen. Financieel kan ik het dragen, daarom doe ik het."
Hij snapt goed dat sommige melkveehouders minder aandacht hebben voor de vogelstand. "De melkveehouderij staat onder druk. Ik denk dat de verhoging van de vergoeding kan helpen voor het natuurbeheer en het redden van de weidevogel."
Vogels zitten boer soms dwars
De weidevogels zitten hem ook wel eens dwars als ze zijn andere stuk land kiezen om te broeden, maar ook dan probeert hij het nest te redden. "Het komt niet altijd handig uit met die weidevogels, maar als we een nest vinden proberen we alles wat mogelijk is om het te beschermen."
Dat lukt goed, want volgens hem zitten er al nu 70 nesten vlakbij de boerderij en had hij er vorig jaar zo rond de 200. "Dat zijn kievieten, tureluurs, scholeksters en grutto's. Ik zit regelmatig met de verrekijker of rij op en neer met de trekker. Ik mag er graag van genieten."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.