Bestrijding natuurbranden op de Veluwe in gevaar door bezuinigingen: 'Er wordt met mensenlevens gespeeld'

Terwijl grote delen van Australië in vlammen opgaan, wordt op de Veluwe juist flink bezuinigd op bosbrandbestrijding. De Veiligheidsregio wil 30 procent minder bluswagens in het gebied. Experts, raadsleden en de brandweer maken zich grote zorgen.

De Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland kampt met een miljoenentekort en wil daarom een aantal bluswagens wegdoen. Aan de belofte dat de slagkracht van de korpsen op orde blijft, wordt openlijk getwijfeld en maakt volgens ingewijden het 'verschil tussen een natuurbrand die beheersbaar is of onbeheersbaar wordt'. Vraag is of bezuinigen op de bestrijding van bosbranden wel verstandig is, zeker in een tijd dat grote droogtes toenemen.

Risico op bosbranden neemt toe

Emeritus hoogleraar Veiligheidskunde Ben Ale schrikt, als hij wordt geconfronteerd met de voorgenomen korting op bluswagens. "De zomers worden door klimaatverandering heter en droger. De risico's op bosbranden op de Veluwe nemen toe. En wat doen ze? Ze bezuinigen op de bestrijding van bosbranden."

"Het is zo dom", stelt hij vast, want hij maakt zich zorgen om de half miljoen mensen die in de zomer op de Veluwe wonen: "Het staat hier vol met campings, hotels en zelfs zorginstellingen. Die mensen kunnen nergens naartoe bij een brand. Er wordt met mensenlevens gespeeld."

'Slagkracht blijft op orde'

Toch geeft de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland bij monde van directeur en regionaal brandweercommandant Diemer Kransen aan dat bezuinigingen nodig zijn. "Als je de kosten omlaag wil brengen, dan móéten we een aantal wagens wegdoen."

Aan de bezuinigingen ligt een jaarlijks miljoenentekort ten grondslag, waardoor de Veiligheidsregio zich gedwongen ziet flink te reorganiseren. Directeur Kransen benadrukt dat deze bezuinigingen verantwoord zijn. "We zorgen er voor dat de basis slagkracht op orde blijft."

Opkomsttijd loopt op

Het is de vraag of die slagkracht inderdaad op orde blijft. Voor de bestrijding van een natuurbrand zijn minimaal vier specialistische bluswagens nodig. Als de bezuinigingsplannen doorgaan moeten de gemeenten Nunspeet, Putten, Harderwijk, Elspeet en Ermelo één zo'n wagen inleveren. Bij een brand op de Veluwe zullen de benodigde wagens daardoor van verder weg gelegen kazernes moeten komen.

Dit heeft flinke gevolgen voor de gemiddelde opkomsttijd bij een Veluwebrand. Die kan oplopen naar 30 minuten, terwijl de veiligheidsrichtlijn van het Instituut Fysieke Veiligheid stelt dat de wagens binnen 25 minuten ter plekke moeten zijn.

'Zeg dan dat de brandveiligheid je niet interesseert'

Volgens brandweercommandant Wouter Vermeulen gaat het in Nunspeet zelfs 42 minuten duren voor ze kunnen beginnen met het blussen van de brand. In een brief van zijn hand, in het bezit van EenVandaag, schrijft een naar eigen zeggen 'wanhopige' Vermeulen zich 'oprecht zorgen te maken over de veiligheid'. "Dit maakt een fundamenteel verschil tussen een natuurbrand die beheersbaar is of onbeheersbaar wordt", stelt hij in de brief vast.

Ben Ale onderschrijft de mogelijkheid van zo'n onbeheersbare natuurbrand. "Het naaldhout op de Veluwe brandt als een fakkel. Bij een droge zomer en een beetje wind verspreidt het vuur zich razendsnel. 42 minuten is dan echt een eeuwigheid. Het zou eerlijker zijn van de bestuurder als die zou zeggen: 'de brandveiligheid van de Veluwe interesseert ons niets'."

Gemeenten tegen de bezuinigingen

Woensdag beslissen de 22 burgemeesters in de Veiligheidsregio of de voorgenomen bezuinigingen definitief doorgaan. Meerdere gemeenten, waaronder Putten, Elburg en Nunspeet hebben in raadsbreed gesteunde moties aangegeven tegen de bezuinigingen te zijn.