Balletdanser Marijn Rademaker (36) is volgens de kenners van een zeldzame soort. De mannelijke eerste solist bij Het Nationale Ballet treedt nog één keer op. De internationaal vermaarde Rademaker stopt noodgedwongen. Een ernstige, terugkerende knieblessure kost hem zijn carrière.

De afgelopen maanden waren een emotionele achtbaan. Stoppen of doorgaan? En dan wéér een operatie en een zware revalidatie? Ondertussen grossierde hij in prijzen. Rademaker won de Grand Prix in Sint Petersburg. Hij was ook genomineerd voor de prestigieuze Benois de la Danse, de Oscar van de dans, in de categorie beste danser.

Tekst gaat verder onder de afbeelding. 

Oplossing voor blessure is zelftransplantatie

Op zijn negentiende werd hij al eens vijf keer geopereerd en stond hij noodgedwongen een jaar aan de kant. De nieuwe blessure aan zijn knie is zo ernstig dat alleen een zware operatie en een revalidatie van twee jaar hem zou kunnen helpen.

,,De oplossing is zelftransplantatie. Uit het kraakbeen uit mijn knie worden dan cellen gehaald en die worden op kweek gezet om ze te laten uitgroeien tot nieuw kraakbeen. Dat wordt dan teruggezet’’, zegt hij. Zo’n operatie en een zware herstelperiode heeft hij al een keer eerder ondergaan. "Het leek aan te slaan, maar uiteindelijk toch niet. Dat nieuwe kraakbeen bleek niet zo krachtig te zijn. Ik had het kunnen herhalen maar zo’n traject is lang en zwaar en er zijn geen garanties.’"

Hij is een perfectionist. Dat hij niet meer op zijn oude niveau kan dansen gaf de doorslag om te stoppen. "Daardoor viel het plezier weg", zegt hij. En dan is er de pijn na het dansen. "Dat begint al bij het opstaan en gaat de hele dag door. Ik ben moe van het vechten om me elke dag te motiveren om toch te gaan trainen."

Tekst gaat verder onder de afbeelding

Zwaarder dan topsport

Achttien jaar lang danste hij meer dan acht uur op een dag. Overdag trainen en ’s avonds vaak optreden.  Als eerste solist is hij het uithangbord van een gezelschap en reist hij voor gastoptredens over de hele wereld. Ballet is zwaarder dan topsport? "Ja, wat denk je", grapt hij. "Nee, ik ben niet binnen zoals een topvoetballer. Salarissen liggen heel ver uit elkaar. Desondanks zou ik het zo weer over doen."

Hij neemt afscheid met het ballet La Dame aux Camélias waarmee hij doorbrak in 2006. Het leverde hem toentertijd een promotie op tot eerste solist bij het Stuttgarter Ballet, de hoogste rang voor een man in het ballet. Hij danst zijn allerlaatste ballet met zijn vaste danspartner Igone de Jongh. "Er zitten drie duetten in, maar twee daarvan zijn fysiek te zwaar voor mij’’, zegt hij. Sommige sprongen kan hij niet meer maken.

De laatste repetities waren emotioneel. "Igone krijgt een nieuwe partner. Voor mij stopt het.’’

Bar openen hoort bij zijn toekomstplannen

Het optreden, de spotlichten, de chemie met zijn partner Igone. Hij gaat het ontzettend missen. Toch denkt hij niet dat hij in een zwart gat zal vallen. Er zijn toekomstplannen. Hij zou zijn eigen bar willen openen. Gaat poweryoga doen en misschien tennissen of voetballen. En hij wordt assistent-balletmeester bij Het Nationale Ballet. "Zondagmiddag is mijn afscheid, maandag heb ik vrij en dinsdag ga ik weer aan de slag. Ik bereid ook de nieuwe rollen voor met mijn opvolger en Igone. Die rol ken ik als geen ander.’’

In Berlicum werd afgelopen maand verhit gesproken over een mogelijk azc, met een intimiderend protest tijdens een raadsvergadering als kookpunt. Het plan lijkt hierna in de koelkast gezet: is de gemeenteraad gezwicht voor geweld? "Het is heel complex."

Om het overvolle stroomnetwerk te ontlasten, wordt gezocht naar creatieve oplossingen. Minister Sophie Hermans en staatssecretaris Chris Jansen sluiten vandaag een 'netcongestiedeal' met de ov-sector om netcongestie tegen te gaan.

Elektrische auto's, zonnepanelen, warmtepompen: ons stroomnetwerk is overvol. Netcongestie wordt dat genoemd.

File op het net

"We kunnen spreken van file op het elektriciteitsnet", zegt energieanalist Sanne de Boer van de Rabobank. "Vergelijk het met de de snelweg. Als iedereen tegelijk wil invoegen, dan kan dat niet."

"Hetzelfde gebeurt op het stroomnet. De afgelopen jaren heeft iedereen meer elektriciteit verbruikt, en vaker op hetzelfde moment. Dat past niet."

Deal met de ov-sector

Om deze zogenoemde netcongestie te bestrijden, is de komende 15 jaar een investering van 195 miljard euro nodig, volgens het Rijk. In de tussentijd wordt er gezocht naar creatieve oplossingen.

Minister Sophie Hermans van Klimaat en Groene Groei en staatssecretaris Chris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu sluiten daarom vandaag een 'netcongestiedeal' met de openbaar vervoerssector. Het idee is dat het openbaar vervoer gaat helpen om de druk op het elektriciteitsnet te verminderen.

Efficiënter gebruikmaken van infrastructuur

"Op deze manier kunnen we efficiënter gebruikmaken van de infrastructuur die er al is", legt De Boer uit. "Openbare vervoersbedrijven maken gebruik van hun eigen elektriciteitsnetten. Op sommige momenten zijn die kabels hard nodig, bijvoorbeeld in de ochtend- en avondspits", legt ze uit.

"Maar wanneer er minder openbaar vervoer rijdt, kunnen de kabels gebruikt worden om auto's of elektrische bussen op te laden. Hier hoef je dus geen extra kabels voor in de grond te leggen."

Idee op een bierviltje

Het Rotterdamse ov-bedrijf RET is al volop bezig met duurzaam gebruik van energie. "Naast het delen van ons stroomnet, hebben we nu ook een batterij in de buurt van de Erasmusbrug geplaatst", vertelt technicus Leo Vliegenthart van de RET.

"5 jaar geleden heb ik het idee op een bierviltje geschreven. Het woord 'netcongestie' bestond toen nog niet eens."

Batterij die werkt als powerbank

"Op het moment dat er een tram voorbij rijdt, en die remt, dan levert die tram energie terug aan de batterij. De batterij wordt op deze manier continu opgeladen en werkt kostenefficiënt", legt Vliegenthart uit. "De batterij fungeert als powerbank."

De opgeslagen stroom kan weer gebruikt worden om andere voertuigen op te laden. "Op deze manier proberen wij de 'file' op het stroomnet te omzeilen en dragen wij 20 tot 25 procent bij aan de laadsector van Rotterdam."

Alleen geschikt voor kleine hoeveelheden

Maar ondanks de voordelen van zo'n batterij blijft energieanalist De Boer sceptisch. "Batterijen zijn zeker functioneel", zegt ze. "Maar ze nemen ook veel ruimte in."

"Bovendien zijn batterijen alleen geschikt om kleine hoeveelheden energie voor korte tijd op te slaan", vervolgt ze. "Helaas kunnen we de overtollige zonnestroom van de zomer niet bewaren tot aan de winter."

Klein deel van de oplossing

Volgens De Boer is het getekende convenant tussen het Rijk en de ov-sector niet de hele oplossing voor netcongestie. "We moeten niet verwachten dat we hierdoor uit de problemen zijn. Het is ook nodig om de netten te verzwaren, maar dit kost veel tijd en geld."

"Slimmer gebruikmaken van de infrastructuur die we hebben, is een 'no-brainer'. Maar het blijft een klein deel van de oplossing."