Arbeidsmigranten in Nederland moeten beter beschermd worden. Dat schrijven de SP en ChristenUnie in een gezamenlijk actieplan. Hierin pleiten ze onder meer voor een situatie waarin werkgever en huisbaas niet dezelfde persoon is.
De twee partijen zien dat in veel gevallen het uitzendbureau zowel de werkgever als de huisbaas is. "Arbeidsmigranten zitten vaak in een afhankelijke positie. Regelmatig is het zo dat ze voor hun huisvesting afhankelijk zijn van hun werkgever. Als jij op je werk een conflict krijgt, dan moet je niet meteen bang hoeven zijn dat je je dak boven het hoofd verliest", zegt Lillian Marijnissen van de SP.
Afhankelijkheidsrelatie doorknippen
De SP en CU willen dat werkgevers bijvoorbeeld niet langer de huur mogen inhouden van het loon. Dat moet van elkaar gescheiden worden om zo de afhankelijkheid van de werkgever wat in te perken. "Er moet betere bescherming komen voor arbeidsmigranten", vervolgt Gert-Jan Segers van de ChristenUnie.
"Bescherming in de thuissituatie, maar ook als je je werk verliest. Er zijn nu mensen die tijdelijk niet kunnen werken, zeker in het seizoenswerk. Die afhankelijkheidsrelatie moeten we doorknippen."
Hutje mutje op elkaar
Tijdens de coronacrisis zijn op meerdere plaatsen waar arbeidsmigranten werken brandhaarden ontstaan. Bijvoorbeeld in de vleesfabriek van Vion, die deze week haar deuren moest sluiten.
Volgens Segers is de anderhalve meter nauwelijks na te leven voor arbeidsmigranten. "Wat we nu zien, is dat mensen soms hutje mutje op elkaar zitten in hun huis. En dan worden ze ook nog in busjes, weer hutje mutje, naar hun werk gebracht. Dat is een onwenselijke situatie."
Impact van de coronacrisis
Volgens de partijen is deze problematiek urgenter geworden door de coronacrisis. "De impact van de coronacrisis op arbeidsmigranten is erg groot. De impact is op iedereen heel groot, maar het raakt arbeidsmigranten extra. Dit omdat ze vaak in die afhankelijke situatie zitten", vertelt Marijnissen.
Hier kan volgens de SP-leider iets aan gedaan worden. "Er wordt wat ons betreft veel te weinig gecontroleerd. Dat zien we aan het aantal uitbraken waar arbeidsmigranten werken."
Lees ook
Grillen van de woningmarkt
Dat de situatie waarin een uitzender naast het werkgeverschap ook de huisvesting van een arbeidsmigrant verzorgt niet altijd wenselijk is, begrijpt de Algemene Bond Uitzendondernemingen. Om dit te veranderen, is het volgens de brancheorganisatie noodzakelijk dat er meer huisvesting komt voor deze groep en dat er een professionele markt met voldoende aanbod van huisvesting ontstaat.
"Een overhaaste ontkoppeling zal arbeidsmigranten overleveren aan de grillen van de woningmarkt. Dat is maatschappelijk onwenselijk. Wij willen daarom verzoeken om te waken voor een overhaaste beëindiging van de zogenoemde afhankelijkheidsrelatie", zegt de bond.
Breder plan
"We hopen dat nu in coronatijd in ieder geval het deel van ons initiatief over de onafhankelijkheidsregeling snel geregeld kan worden. Ons gehele initiatief is dus wat breder. Daar zit onder andere die onafhankelijkheidsregeling in, maar er zit ook in dat we bijvoorbeeld vinden dat arbeidsmigratie geen verdienmodel opzicht mag zijn. Dat willen we ook aanpakken", zegt Marijnissen.
Het actieplan boden Marijnissen en Segers afgelopen december in de Tweede Kamer aan. SP en CU stellen meerdere beperkende regels voor. Wie in Nederland komt werken, moet zich bij de gemeente inschrijven zodat de inspectie kan controleren op misstanden rond uitbuiting en huisvesting. Na 3 maanden moet de integratie beginnen en Nederlands worden geleerd. Ook een vergunningsplicht voor uitzendbureaus is een van de maatregelen die de partijen voorstellen.
Maandag 25 mei wordt het actieplan van de SP en CU behandeld in de Tweede Kamer.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.