Jaarlijks verliezen ruim zesduizend kinderen één of beide ouders. De impact daarvan is groot: een leven lang. Dit is het verhaal van oud-journalist Tim Overdiek (53), zangeres Mariëlle Flens (24) en Marije, de moeder van Fleur van Putten (7).

Mariëlle Flens (24) maakte in The Voice of Holland indruk met haar vertolking van 'Ik voel me zo verdomd alleen' van Danny de Munk. De juryleden streden om haar. Ze koos het lied niet voor niets. "Het geeft weer hoe ik me vaak voel", vertelt ze. Mariëlles moeder stierf aan kanker toen ze twee en een half jaar oud was en toen ze negen was verloor ze haar vader aan een hartstilstand.

'Ik wilde niet anders zijn'

"Als kind was ik me niet bewust dat ik mijn ouders verloren had", vertelt Mariëlle. "Er ging een knop om, ik moest verder. "Een week na het overlijden van mijn vader zat ik weer in de klas. Ik verveelde me thuis en ik wilde niet anders zijn dan de andere kinderen. Ik deed alsof er niets aan de hand was."

Pas later in haar leven kwam de pijn echt binnen. "Toen ik achttien was kon ik niet meer alleen zijn. De angst en de paniek die ik voelde waren vreselijk. Toen kwam ook het besef: mijn ouders komen niet meer terug."

Sterke meid

Belangrijke momenten, zoals het slagen voor de havo, zijn moeilijk. "Mijn ouders waren er niet bij. Bij mijn hbo-diploma uitreiking gebeurde hetzelfde. Ik merk dat hoe ouder ik word hoe meer ik dit alleen moet doen. Als kind zagen mensen mij als die sterke meid, maar als ik nu moet huilen om mijn ouders, dan zeggen ze: 'Waar haal je dat nou weer vandaan?"

Hoe ouder ik word, hoe meer ik dit verdriet alleen draag

Erbovenop komen, kostte tijd. "Ik heb moeten leren dat ik ook aan mijn ouders mag denken zonder dat te koppelen aan nare momenten." Terugdenken is moeilijk, omdat ze haar zo jong verloor, heeft Mariëlle geen enkele herinnering aan haar moeder. "Soms denk ik dat ik iets van haar herinner, maar dan kom ik erachter dat het een beeld is uit een video. Maar wat mis je als je iemand niet kent? Hoe moet je iemand dan missen? Maar ik mis haar wel enorm. Daar voelde ik me tegenover mijn oudere broers en zus vaak schuldig over. Die hebben haar bewust meegemaakt. Het voelde alsof zij daardoor meer recht hebben om haar te missen."

Langer zonder dan met

Tim Overdiek (53) was sportjournalist, correspondent en adjunct-hoofdredacteur bij NOS Nieuws. Sinds 1,5 jaar heeft hij een praktijk waar hij als therapeutisch coach vooral mannen met verlies begeleidt. In 2009 kwam zijn vrouw Jennifer na een verkeersongeluk om het leven. "Deze zomer realiseerde ik me dat mijn jongste zoon al langer zonder moeder leeft dan met. En dat in zijn korte leven."

Het verlies is voor verschillende kinderen anders. "Herinneringen vervagen. Mijn oudste zoon is nog steeds boos dat hij haar wel kan herinneren als moeder, maar niet als vrouw. Hij zou nu als jongvolwassene met haar willen praten over van alles in het leven. Dat is hem afgepakt."

Missen doet pijn, kan je boos maken, maar missen is ook weten hoe het was

Gehuild, gelachen en boos

Tim vond het heel belangrijk om het verlies als gezin samen te verwerken. Hij wilde het anders doen als toen zijn eigen vader, toen hij 13 was, overleed. "Toen werd er niet gerouwd. Nu wist ik: dit gaan we anders doen. We hebben veel gehuild, gelachen, zijn samen ook heel gefrustreerd geweest en boos. Ik heb dat bewust zichtbaar gemaakt. Laat maar zien dat verdriet, we komen er samen wel uit."

Samen met zijn zoons ging hij direct in therapie. "Ze zagen het ongeluk zelf niet, maar hebben haar wel zien liggen. Bij mij heeft het een aantal jaar geduurd voordat ik mezelf toestond om ook naar mezelf te kijken." Hij vond het angstig om te beseffen dat gij zelf hulp nodig had. "In therapie leerde ik hoezeer ik Jennifer mis. En ik heb afgelopen jaren ook geleerd hoezeer ik mijn vader ben gaan missen. En dat het best fijn is om dat te kunnen doen. Ik heb veertig jaar gedacht: 'Die ouwe doet mij niet veel.' Dat bleek toch heel anders te liggen. "Missen doet pijn, kan je boos maken, maar missen is ook weten hoe het was. Als ik denk aan Jennifer dan kan nu ik glimlachen, om de herinnering en om dat gemis."

Drie weken oud

Toen Fleur drie weken oud was, kreeg haar vader Ronald te horen dat hij darmkanker had. Na vele operaties, behandelingen en periodes zonder kanker overlijdt hij in april 2018. Fleur is dan zeven jaar oud. Weduwe Marije van Putten vertelt over het moment dat ze beseften dat het niet meer goed zou komen. "Ik dacht alleen: hoe lang nog? En toen: nu moeten we het gaan vertellen aan onze dochter. We hebben het haar 's middags meteen verteld. We hebben gezegd dat hij er nog zal zijn als ze zes jaar is. Misschien ook op haar zevende verjaardag. Heel misschien ook nog op haar achtste. Maar dat is niet meer gelukt."

Ronald vond het het ergste dat hij zijn dochter niet zou zien opgroeien. "Maar we geloofden allebei dat er meer is hierna en dat hij met ons mee kan kijken. Dat troost. En ik ben blij dat we na zijn laatste diagnose tijd samen hadden. Hij was heel ziek door de chemo, maar we hebben bewust herinneringen gemaakt. Anderhalve week voor hij stierf waren we in de Efteling, en zat hij in de achtbaan. Hij haalde alles uit het leven. Daar kijk ik met zoveel mooie herinneringen op terug."

Ik moet leren leven met het idee dat ik straks alleen ben met haar. Hij met het idee dat hij geen onderdeel meer zou uitmaken van ons leven.

Voor allebei anders

Het verschil in hoe zij en haar man de gebeurtenissen beleefden, viel Marije op. "Je gaat samen een ziekteproces is, maar toch doe het je het apart. Ik moet leren leven met het idee dat ik alleen ben met haar. En hij met het idee dat hij geen onderdeel meer zou uitmaken van ons leven."

Dat zorgde niet voor een verwijdering. "Toch zijn we ook dichter naar elkaar toe gegroeid. Je hebt gesprekken over het leven die je niet hebt als je er vanuit gaat dat je allebei 100 wordt. En dat was ook heel mooi. Ik zou dat allemaal inleveren als ik hem daarmee zou terugkrijgen, maar dat is niet zo. Dus kan ik maar beter genieten van die herinneringen."

Nederlandse kersentelers maken zich zorgen om hun oogst dit jaar. Ze zijn bang dat die ten onder gaat aan de 'suzuki-fruitvlieg'. De oogst is volgens de telers nog te redden, maar dan moet het gewilde bestrijdingsmiddel wel op tijd goedgekeurd worden.

De kersentelers wachten op een verlossend bericht van landbouwminister Femke Wiersma. Zij moet bepalen of gebruik van het bestrijdingsmiddel Tracer dit jaar wordt toegestaan, En dat wordt nog spannend, want toenmalig minister Piet Adema zei vorig jaar dat het toen de laatste keer was dat een uitzondering gemaakt werd voor het bestrijdingsmiddel.

Al 10 jaar uitzondering

Het bestrijdingsmiddel Tracer is namelijk nog altijd niet goedgekeurd door het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb). Die instantie beoordeelt of een bestrijdingsmiddel gebruikt mag worden.

Zolang het Ctgb zijn oordeel nog niet heeft gegeven, kan de verantwoordelijk minister een vrijstelling voor gebruik geven. En dat gebeurt in dit geval al 10 jaar op rij.

Perfect jaar voor kersen

Kersenteler Arie Hakkert uit de Betuwe vertelt dat het tot nog toe een perfect jaar is voor de kersenteelt: "We hebben prachtig weer gehad in de bloeiperiode. Weinig nattigheid en de temperatuur was goed. Dus we verwachten een goede oogst dit jaar."

Volgens Arie is de ideale temperatuur voor de kers tussen de 20 en 25 graden. De kersen hangen er nu nog groen bij, maar uiteindelijk krijgen ze de bekende rode kleur. "We hopen half juni te beginnen met oogsten. De kersen zullen waarschijnlijk begin juni een gele kleur krijgen en gaan dan over naar rood."

Suzuki-fruitvlieg

Maar ondanks dat het zo'n goed jaar is voor de kers, is Arie bang voor zijn oogst. De Nederlandse kers heeft er sinds een jaar of 10 namelijk een nieuwe vijand bij: de suzuki-fruitvlieg. Een beestje dat oorspronkelijk afkomstig is uit Zuidoost-Azië en in 2008 voor het eerst werd opgemerkt in Europa.

Vooral kersentelers hebben last van de fruitvlieg. "Deze fruitvlieg kan door de schil van het fruit kruipen en legt daar eitjes onder. Daar komen larven uit die de vrucht van binnenuit opeten. Vervolgens gaat de vrucht rotten en is die onverkoopbaar", legt onderzoeker Herman Helsen uit.

Kersentelers zijn bang voor verlies oogst door suzuki-vlieg: 'Het is 2 voor 12'

Net niet voldoende

Kersenteler Arie gebruikt nu een speciaal net om de fruitvliegjes buiten te houden: "Het is een heel fijnmazig net waar in principe geen vliegjes doorheen kan komen. Het hele veld moet ermee worden ingepakt."

Maar alleen een net is niet voldoende, vertelt hij: "De suzuki-fruitvlieg is zo klein dat het 'm toch lukt om ergens binnen te komen. Bovendien moeten we nog steeds zelf bij de kersen kunnen. Dus als het net omhoog gaat of waait, gaat de fruitvlieg ook naar binnen."

Wesp tegen vlieg

In een lab van de Wageningen University & Research (WUR) wordt daarom gewerkt aan een andere oplossing, namelijk de sluipwesp. Dat is een natuurlijke vijand van de suzuki-fruitvlieg, vertelt onderzoeker Helsen. "De sluipwesp legt haar eieren in de larven van de suzuki-fruitvlieg en kan zo de enorme toename verminderen."

Toch is de sluipwesp vooralsnog geen vervanging voor het bestrijdingsmiddel. "We hebben er nu enkele honderden, daar kunnen we de oogst niet mee redden", zegt Helsen. En dus wacht kersenteler Arie in spanning af op het besluit van Landbouwminister Wiersma. "Als we het middel niet meer krijgen, dan is het einde kersenteelt. Het is echt twee voor twaalf."