Meer mensen moeten in aanmerking komen voor het kwijtschelden van gemeentelijke belastingen. Dat vinden NSC en GroenLinks-PvdA. De vermogensgrens - het maximale spaarpotje dat je mag hebben - moet omhoog, vinden de partijen.

De brief met daarin de aanslag voor de gemeentelijke belastingen valt rond deze tijd van het jaar weer op de deurmat, of is dat al gevallen. Als je een laag inkomen hebt, kan je in aanmerking komen voor kwijtschelding van die belasting. Tenzij je vermogen te groot is. Onder vermogen valt spaargeld, maar bijvoorbeeld ook de waarde van je auto.

'Spaarpotje voor tegenvallers belangrijk'

Een alleenstaande mag maximaal 3.441 euro aan vermogen hebben om voor kwijtschelding in aanmerking te komen. Voor het krijgen van een bijstandsuitkering geldt ook een drempel, maar die is met 7.575 euro veel hoger. Met een bijstandsuitkering val je onder de Participatiewet.

Tweede Kamerleden Sandra Palmen (NSC) en Mohammed Mohandis (GroenLinks-PvdA) vinden dat de vermogensgrens van gemeentelijke belastingen gelijkgesteld moet worden aan de vermogensgrens van de Participatiewet. Ze dienden een motie in, waarover de Tweede Kamer morgen stemt. "Het is belangrijk dat iemand een spaarpotje heeft om tegenvallers op te vangen", zegt Mohandis. "We willen één vermogensgrens, zodat duidelijker wordt welk vermogen je mag hebben."

Gemeenten steunen voorstel

Mohandis is niet bang dat gemeenten, die het financieel toch al moeilijk hebben, hierdoor te veel inkomsten mislopen. "Ik denk dat het meevalt, omdat je in de praktijk ziet dat diezelfde gemeente ook weet om welke mensen het gaat. Mensen die vaak opgezadeld raken met een schuld waarvoor ze vervolgens weer bij de gemeente aankloppen."

"Het gaat om mensen die al in een kwetsbare positie zitten qua financiën", vervolgt Mohandis. De vier grote gemeenten steunen het voorstel van de politieke partijen, zegt het Tweede Kamerlid. "Gemeenten geven aan: geef ons hier de ruimte om goed te kijken hoe we mensen kunnen helpen in die kwijtschelding. Dat is wat gemeenten vragen, dus laten we hier alsjeblieft snel werk van maken."

Buffer

De initiatiefnemers van de motie wijzen het kabinet erop dat een financiële buffer ook volgens het Nibud, dat informeert en adviseert over de geldzaken van huishoudens, belangrijk is. En dat sparen niet afgestraft zou moeten worden.

Dat vindt ook Irma van der Laan. Zij is volledig afgekeurd vanwege spierreuma en heeft een arbeidsongeschiktheidsuitkering. "Als ik droog brood wil eten omdat ik mijn auto een tank diesel wil gunnen, is dat aan mij. Als de buurman zich helemaal suf drinkt en al het geld er doorheen zuipt, krijgt hij wel kwijtschelding en ik niet."

Vermogen te hoog

Irma heeft een auto nodig omdat ze in een rolstoel zit. Ze kreeg jarenlang wel kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen, maar dat zit er dit jaar niet in, vertelt ze. "Ik heb helaas mijn oude auto de deur uit moeten doen omdat 'ie 22 jaar oud was. En een vuile diesel."

In haar woonplaats Utrecht mogen vervuilende auto's niet meer de binnenstad in. Ze kreeg daarvoor wel een ontheffing, maar andere plaatsen waar ook een milieuzone is, zou ze met haar oude diesel niet meer in kunnen. "Die auto heb ik dus de deur uit gedaan en nu staat er een jongere auto. Met als gevolg het probleem dat mijn vermogen te hoog is."

'Alles beter dan nu'

Irma is zich bewust van haar kwetsbare financiële positie en spaart daarom. "Ik kan gelukkig goed met geld omgaan", vertelt ze. "Maar dat houdt in dat dit ten koste gaat van een keertje naar de bioscoop, want dat geld stop ik in de pot, omdat ik weet dat er bepaalde rekeningen gaan komen."

Irma hoopt dat het voorstel van de Kamerleden Palmen en Mohandis wordt aangenomen. "Alles beter dan nu." Maar nog liever zou ze zien dat er gekeken wordt naar de omstandigheden van mensen, naar wat er in het leven van iemand is gebeurd. "Wat is de reden dat iemand een uitkering heeft? Ik heb hier niet om gevraagd. Geef mij maar een 40-urige werkweek en dan kan ik zelf bepalen wat ik met mijn geld doe." Het is zo goed als zeker dat de motie van NSC en GroenLinks-PvdA een meerderheid haalt. De initiatiefnemers hopen dat dan vanaf volgend jaar de ruimere kwijtscheldingsregeling gaat gelden.

Meerdere natuurbranden en een sproeiverbod in Brabant: het is erg droog. En dat terwijl het pas begin april is. Wapenen we ons wel goed genoeg tegen droogte? "Er is in de winter vrij veel regen gevallen, maar dat water is voor een groot deel afgevoerd."

De kogel is door de kerk: de publieke omroep wordt grondig hervormd. Van de dertien omroepen blijft een handvol 'omroephuizen' over en de NTR verdwijnt, waardoor nog onduidelijk is wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal gaat maken.

Minister Eppo Bruins, die verantwoordelijk voor is mediabeleid, heeft zijn plannen vandaag in een brief naar de Tweede Kamer gestuurd. Volgens hem moet de publieke omroep beter inspelen op veranderingen in de samenleving en de opkomst van de grote techbedrijven, die de digitale media domineren. Ook wil Bruins 157 miljoen euro bezuinigen.

'Iedereen een plek geven'

"Wat we nodig hebben is een publieke omroep die beter samenwerkt, waar men met elkaar ervoor zorgt dat er meer geluid vanuit de samenleving terechtkomt in de omroepen en de programma's", zegt Bruins over het doel van zijn plannen. "Wat ik hoop is dat we over een paar jaar nog die mooie programma's zien die we nu ook zien, maar dat we merken dat iedereen een plek krijgt in het bestel."

In het huidige omroepbestel gaat dat nu niet goed, vindt de minister. Om een nieuw geluid te laten horen moet je eerst een compleet nieuwe omroep oprichten, met het daarbij minimaal 50.000 leden en een volledig nieuwe organisatie. Tussen een idee en het eerste programma zit volgens hem te veel tijd.

Vier of vijf 'omroephuizen'

Om dit te veranderen, en om kosten te besparen, moeten de huidige dertien omroepen van Bruins - als alles meezit - in 2029 opgaan in vier of vijf 'omroephuizen'. Daarmee is het bijna onvermijdelijk dat bekende omroepnamen zullen verdwijnen. In de toekomst hoeven omroepen bovendien geen leden meer te hebben en kunnen er geen nieuwe omroepen meer toetreden tot het bestel.

Maar om ervoor te zorgen dat alle geluiden die te horen zijn in de maatschappij ook daadwerkelijk een plek krijgen op televisie, radio en internet, wil de minister de omroephuizen verplichten om 'mee te bewegen met veranderende geluiden in de samenleving'. Hoe dat er in de praktijk uit moet gaan zien en wie daar toezicht op houdt, moet nog worden uitgewerkt, erkent hij.

Wat merkt de kijker?

Wel is het 'onvermijdelijk' dat de kijker of luisteraar iets gaan merken van de plannen, erkent de minister. Dat komt door de jaarlijkse bezuiniging van bijna 160 miljoen euro, maar ook door het verdwijnen van een omroep als de NTR. Die maakt educatieve programma's en (educatieve) jeugdprogramma's. Denk aan Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal, maar ook programma's als Andere Tijden.

De hervormingen van de publieke omroepen leveren volgens Bruins daarnaast niet genoeg geld op om te voorkomen dat in de toekomst ook programma's van andere omroepen op radio en televisie geschrapt zullen moeten worden.

'Meer herhalingen'

"Dit zal leiden tot meer herhalingen en minder productie", verwacht mediahistoricus en omroepdeskundige Huub Wijfjes van de Rijksuniversiteit Groningen. Ook is het volgens hem de vraag wie programma's als Het Klokhuis en het Sinterklaasjournaal - 'die breedgedragen zijn' - zal overnemen.

"De minister wil dat de educatieve taken naar andere omroepen gaan", legt hij uit. "Maar wie neemt dat soort programma's over? Of de geschiedenisprogramma's? Dat is onduidelijk."

Terug naar oude systeem

De mediahistoricus zegt dat Nederland met het nieuwe omroepbestel terugkeert naar het systeem dat voor 1968 bestond: omroepen die voor eeuwig in het bestel zitten omdat nieuwe omroepen niet kunnen en mogen toetreden.

En met het opheffen van de NTR, een zogenoemde 'taakomroep' die culturele en educatieve programma's moet uitzenden, keren we volgens Wijfjes terug naar de situatie van voor 1992. "Mijn grootste zorg is: hoe wordt de kwaliteit overeind gehouden met minder geld?"

'Eindelijk alles op de schop'

VVD-Kamerlid Claire Martens is juist tevreden dat het omroepbestel nu eindelijk op de schop gaat. Haar partij pleit al jaren voor een grondige stelselherziening omdat de publieke omroep niet meer bij de tijd zou zijn.

In het plan van minister Bruins zegt Martens grotendeels haar eigen plannen terug te zien. "Focus op waar wat ons betreft eigenlijk de publieke omroep voor is. Dus meer op journalistiek, en op het maken van culturele programma's."

Minder geld, minder kwaliteit?

Het Kamerlid zegt dat het 'een feit' is dat de publieke omroep het moet gaan doen met minder geld. "Maar dat betekent niet dat de mensen thuis daar last van gaan hebben", vertelt ze. "Wij willen al die managementlagen, al die bestuurslagen gaan afzwakken. Dus minder geld naar de publieke omroep betekent niet minder geld naar de journalistiek."

Maar volgens omroepdeskundige Wijfjes is dat nog maar de vraag: "De hervorming hinkt op twee gedachten: enerzijds bezuinigen, maar anderzijds investeren in de publieke omroep en journalistiek. Dat is moeilijk met elkaar te verenigingen."