'Afkicken van antidepressiva moet vergoed worden'

"Je hebt van die vrouwen die zeggen, ik ben lekker gek. Nou, ik ben dus écht gek", zegt cabaretière Marjolijn van Kooten in een van haar shows. Ze steekt er de draak mee, maar spreekt uit ervaring. Want Van Kooten was jarenlang depressief en had angstaanvallen. Zo erg zelfs dat ze niet meer naar buiten durfde. Haar artsen schrijven haar antidepressiva voor, en het werkt. Ze voelt zich een stuk beter, gaat weer naar buiten en is dit jaar voor het eerst zelfs weer ver weg op vakantie gegaan.

Toch zou ze graag haar medicatie afbouwen. “Ik heb erg last van zweten en kwam veel aan, ik kreeg een hoge bloeddruk. En ik denk dat het wel met wat minder toe kan, het zijn toch best zware medicijnen.”  Marjolijn van Kooten is één van de 1,2 miljoen Nederlanders die jaarlijks antidepressiva slikt. Veel van hen komen niet meer van de pillen af, omdat die verslavend zijn. De oplossing kan een zogeheten taperingstrip zijn, maar deze wordt door de meeste zorgverzekeraars niet vergoed.

En daar moet verandering in komen, vinden cabaretière Marjolijn Van Kooten en psychiater Bram Bakker. Een petitie, aangeboden aan de Kamercommissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport, moet ervoor zorgen dat de taperingstrips in het basispakket worden opgenomen.

Afbouwen antidepressiva is belangrijk

Geleidelijk afbouwen van antidepressiva is belangrijk, vindt Van Kooten. "Je lichaam en geest is zo snel gewend aan het middel. Als je abrupt stopt met het middel kun je klachten krijgen. Denk aan paniekaanvallen, zweetbuien, slapeloosheid en misselijkheid." Van Kooten is medeoprichter van de vereniging Afbouwmedicatie.

Apotheker Paul Harder is vijf jaar geleden begonnen met het ontwikkelen van de taperingstrip, in opdracht van Cinderella Therapeutics en de Universiteit van Maastricht. "Het gaat om de in de apotheek bereide medicatie in steeds lagere doses. Het afbouwen gaat dan zo langzaam dat je nauwelijks iets merkt van de onttrekkingsverschijnselen", legt Harder uit.

Geen standaardmethode voor afbouwen van medicatie

Huisartsen weten op dit moment nog niet precies hoe ze patiënten hun medicatie op een goede manier moeten laten afbouwen. Dit bevestigt ook huisarts Jos van Bemmel. "Er zijn inderdaad op dit moment nog geen gouden vuistregels. Het is ook moeilijk om de patiënt in de gaten te houden, want het kost veel tijd." De huisarts schrijft zelf liever een langwerkend middel voor. "Op deze manier zijn de gevolgen niet zo extreem als je minder gaat nemen." Van een taperingstrip heeft Van Bemmel nog niet gehoord, maar hij is erg geïnteresseerd in het middel dat mogelijk een oplossing biedt.

Huisartsen (NHG), psychiaters (NVvP), apothekers (KNMP) en de patiënten - en familiekoepelorganisatie MIND kijken nu naar een behandelmethode om mensen die antidepressiva slikken er ook weer verantwoord vanaf te helpen. Het Nederlands Huisartsen Genootschap laat namens deze partijen weten:

Apotheker Harder vindt het "fascinerend dat de medicatie al twintig jaar wordt voorgeschreven en dat de beroepsgroep nu al twee jaar bezig is om een afbouwbehandeling te formuleren." Het Cinderella project werkt al jaren hard om deze manier van afbouwen vergoed te krijgen door de verzekeraar. Cabaretière Marjolijn Van Kooten gebruikt momenteel de taperingstrip van Harder en betaalt die ook zelf. "Ik pik dit niet langer."

Apotheker Harder is er van overtuigd dat alle gebruikers van deze zware middelen gebaat zijn bij de taperingstrips. "Als ze me vragen heb ik over een paar maanden strips klaar voor de zware pijnstiller Oxycodon."