radio LIVE tv LIVE
meer NPO start

30 jaar internet in Nederland

"De douane vroeg me wat die grote doos was. 'Een versterker' zei ik maar, want dat klopte nog het meest", zegt Teus Hagen, internetpionier. Die doos bleek later van enorm belang, want daarmee is Nederland op het internet aangesloten. Als tweede land ter wereld, na de Verenigde Staten.

Nederland is overmorgen precies 30 jaar aangesloten op het internet. Op 17 november 1988 kregen de mannen van het Centrum Wiskunde en Informatica in Amsterdam hun eerste rechtstreekse e-mail uit Amerika.

Voor het eerst was er een directe verbinding tussen een Nederlandse computer met het Amerikaanse internet, waar vooral universiteiten en defensie-instellingen mee werkten. Nederland was daarmee het eerste land na Amerika dat internet kreeg. 

Eerste e-mail

Teus’ collega Steven Pemberton werkten in de jaren tachtig samen op het CWI. Van de Amerikaanse collega’s kreeg Pemberton via de eerste Trans-Atlantische verbinding zijn eerste e-mail

Vóór 17 november 1988 stuurden Nederlandse bedrijven en universiteiten ook al e-mails naar de Verenigde staten, maar dat ging indirect en erg traag. "We gebruikten toen een zogenaamd ‘store and forward systeem’, zegt Hagen. Mails die je wilde sturen, kwamen eerst hier op het CWI terecht. Die werden een tijdje bewaard en dan, op een paar tijdstippen per dag, doorgestuurd naar Amerika."

"Daar kwamen ze ook weer op een server en van daaruit duurde het dan weer een tijdje voordat ze bij de geadresseerden terecht. Na 17 november kon je rechtstreeks een mail sturen, razendsnel, zoals nu."

Historisch moment

 "We beseften toen eigenlijk niet dat de aansluiting een historisch moment was. We hebben er ook geen foto’s van genomen", zegt Pemberton. Hij realiseerde pas dat er iets groots aan de gang was, toen hij zijn eigen personal computer aansloot thuis. Zijn vrienden stonden met open mond te kijken hoe hij contact kon krijgen met de Amerikanen.

Begin jaren negentig, toen Pemberton in New York was, zag hij een billboard op Times Square in New York met een webadres erop. "Toen realiseerde ik me dat ik deel was van een grote mondiale ontwikkeling."

Gewone stervelingen op het net

De academischie wereld begon in de VS al begin jaren '80 onderling te corresponderen via internet. Na Nederland kwam de rest van Europa snel door. Academische ziekenhuizen en onderzoekercentra gebruikten het via SURFnet.

Pas vijf jaar later in 1993 mochten gewone stervelingen de digitale snelweg op. Een van de eerste internet gemeenschappen was de Digitale Stad in Amsterdam.

Eerste inbelgeluid

Wie herinnert zich dit karakteristieke geluid niet? 

Jarenlang klonk dit geluid wanneer je met je modem inbelde op een telefoonlijn om het internet tegberuiken. Pas in 2000 nam de breedband het werk van het modem over en kreeg je dit geluid niet meer te horen.

Wereldwijd zijn nu ruim 4 miljard mensen online op een bevolking van 7.6 miljard. In West-Europa zijn de meeste aansluitingen, in Midden-Afrika de minste.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Hoe een zonnige dag in Scheveningen uitliep tot gewelddadige rellen onder honderden jongeren: 'Het wordt elk jaar erger'

Het is nog niet duidelijk hoe het gisteravond uit de hand heeft kunnen lopen in Scheveningen. Honderden jongeren raakten in gevecht met elkaar en keerden zich tegen de politie toen die ingreep.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Waarom nieuwe statiegeldwinkels niet de oplossing zijn voor rondzwervende blikjes en flesjes

Waarom nieuwe statiegeldwinkels niet de oplossing zijn voor rondzwervende blikjes en flesjes
Ter illustratie: Statiegeldmachine bij de ingang van een supermarkt
Bron: ANP

Statiegeld Nederland opent deze maand twee winkels waar mensen hun blikjes en flessen kunnen inleveren. De winkels moeten het makkelijker maken om de lege verpakkingen weg te brengen. Dat gaat met het huidige systeem in grote steden niet altijd goed.

Vooral in supermarkten staan nog lange wachtrijen voor statiegeldmachines. Dit zorgt soms voor irritaties tussen klanten en 'statiegeldverzamelaars'. De twee winkels in Rotterdam en Amsterdam moeten het begin zijn van een oplossing voor dit probleem. Maar hoe realistisch is die?

'Niet genoeg'

"Die twee statiegeldwinkels zijn een mooie service voor de supermarkten. Die worden zo ontlast. Maar verder lossen ze helemaal niks op van het probleem waar we nu mee zitten", zegt Dirk Groot, die met zijn stichting Zwerfinator zwerfafval probeert te verminderen. Hij vindt de nieuwe winkels een 'stap in de juiste richting', maar merkt op dat er nog veel moet gebeuren.

Volgens hem zijn er vooral in de grote steden te weinig inleverpunten. En dat is hét grote probleem. "Je kunt overal blikjes en flesjes kopen, maar je kunt ze bijna nergens inleveren. En voor een zo'n winkel ga je niet van Amsterdam-West naar het centrum lopen om je blikje in te leveren", denkt hij.

Bekijk ook

Geen innameplicht

Het kleine aantal innamepunten waar hij zo kritisch over is, zou vooral komen doordat er geen innameplicht is. Mensen zijn het namelijk niet verplicht om gebruikte blikjes, flesjes en kratten in te leveren. Het wordt niet gestimuleerd, zegt Groot.

"De verhouding tussen statiegeld en het product dat je koopt is helemaal zoek. Heel veel mensen vinden het gewoon niet de moeite waard." Juist doordat die stimulans uitblijft, wordt er weinig gedaan om meer innamepunten te creëren. En de drukte echt onder controle te krijgen.

'Hoe slechter ze het doen, hoe meer ze verdienen'

Bedrijven als Statiegeld Nederland maken winst op elk blikje en flesje dat niet wordt ingeleverd, legt Groot uit. "Ze doen niet meer dan nodig is. Ze verdienen er juist aan als er minder wordt ingeleverd."

"Al die miljoenen aan statiegeld die niet worden ingeleverd, dat blijft gewoon bij statiegeld Nederland", vervolgt hij. "Ze zeggen dat ze investeren in allerlei nieuwe innamepunten, verbetering van het systeem, enzovoort, maar daar zien we weinig van. Hoe slechter ze het doen, hoe beter ze verdienen."

Overlast en ongedierten

Een gevolg van dit systeem is dus dat de groep mensen die niet in een lange rij in de supermarkt wil staan, de statiegeldproducten in een normale prullenbak in huis of op straat gooit.

Bij dat laatste komen vervolgens 'verzamelaars' of 'jagers' kijken, die de afvalbakken op straat niet altijd even netjes achterlaten wanneer ze klaar zijn, volgens Groot. In grote steden zoals Rotterdam en Amsterdam zorgt dat voor overlast en soms ongedierten.

Bekijk ook

Wettelijk verplichten

Ook stevige hulp van de politiek om dit probleem op te lossen blijft uit, zegt Groot. Hij vindt dat er meer kan worden gedaan. "Een statiegeldplicht en innameplicht, dat kun je gewoon wettelijk afdwingen. In Duitsland doen ze dat ook. Daar hebben ze het zelfs op zuivelverpakkingen."

"Er worden steeds redenen verzonnen waarom het niet kan", gaat hij verder. "Maar dat is als je iets niet wil. Als je iets wel wil, dan zoek je naar oplossingen."

'Ze hebben de kennis niet'

Wat zouden de bedrijven zelf dan moeten doen om dit op te lossen? "Meer inleverpunten", herhaalt Groot. "Maar ook moet het statiegeldbedrag omhoog en moeten platte blikjes en flessen zonder etiket worden geaccepteerd. Die mag je nu niet inleveren."

Groot roept dit vanuit zijn expertise al langer, maar volgens hem is dit nog niet doorgevoerd omdat er vaak aan de verkeerde knoppen wordt gedraaid. "Ze hebben niet de kennis van de straat, maar alleen de kennis van kantoor."

In Rotterdam en Amsterdam openen binnenkort statiegeldwinkels, waar je lege blikjes en flessen kunt inleveren

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.

Ook interessant