Vanwege corona moesten we, maar nu willen we het vaak: thuiswerken. Dit blijkt uit onderzoek van EenVandaag. Arbeidsrechtadvocaat Stefan Jansen ziet in zijn praktijk werkgevers én werknemers zoeken naar de beste manier om dit vorm te geven.

"Je ziet dat we eerst gingen thuiswerken omdat het moest en we deden maar wat", zegt advocaat Jansen. "Maar nu is de verplichting eraf en merk je dat er vanuit bedrijven en werknemers een roep is om thuiswerken in beleid om te zetten." Want zolang thuiswerken niet in een CAO of bedrijfsregeling is opgenomen, is het aan de werkgever om hier afspraken over te maken.

Werkgever wil één lijn trekken

Jansen krijgt de afgelopen tijd veel werkgevers over de vloer met de vraag wat hun plichten zijn en werknemers die willen weten wat hun rechten zijn. "Lang niet alle werkgevers zitten te wachten op werknemers die thuiswerken", vertelt hij. "Bijvoorbeeld omdat een ondernemer het belangrijk vindt voor het creatieve proces dat iedereen elkaar spreekt op kantoor."

Ook komt het voor dat binnen een bedrijf sommige werknemers wél en anderen níet kunnen thuiswerken. "Als een bedrijf productie draait, wat niet thuis kan, wil een werkgever soms ook dat de administratieve krachten altijd naar kantoor komen, om één lijn te trekken richting het personeel."

Ruis over thuiswerkbeleid

Jansen spreekt ook veel werkgevers die thuiswerken toestaan, maar het wel belangrijk vinden om goede regels ervoor op te stellen. "Eerst was thuiswerken een maatregel die ging over goede arbeidsomstandigheden, want je wilde niet dat je werknemer ziek werd. Nu is het een maatregel op HR-niveau en is het onderdeel van het personeelsbeleid."

"Er is veel ruis over thuiswerkbeleid. Zoals wie bepaalt welke dagen en welk werk waar wordt gedaan?", merkt Jansen. Een werkgever moet ook nadenken over een thuiswerkvergoeding, privacy, controle van de werkzaamheden en afspraken over de bereikbaarheid. Goed eenduidig beleid daarover staat vaak nog in de kinderschoenen.

Bekijk ook

Geen recht

Een werknemer die graag wil thuiswerken, terwijl de baas het niet wil, heeft het recht niet automatisch aan zijn kant. "Op basis van de Wet flexibel werken kan een werknemer een verzoek indienen om thuis te werken, maar dat kan de werkgever vrij gemakkelijk afwijzen", zegt Jansen.

"In principe is de werknemer verplicht zich te houden aan de voorschriften van de werkgever, omtrent het verrichten van de arbeid. Ook waar hij zijn werkzaamheden moet verrichten."

Goedkeuring Eerste Kamer

Vorig jaar is de Wet werken waar je wilt aangenomen door de Tweede Kamer. Deze wet moet nog door de Eerste Kamer. Als deze aangescherpte wet ook daar wordt goedgekeurd, wordt het uitgangspunt dat de werkgever in de basis het thuiswerkverzoek goedkeurt. Indien de belangen van de werkgever minder zwaar wegen dan de belangen van de werknemer", legt Jansen uit.

"Oordeelt de werkgever dat zijn belangen zwaarder wegen dan moet de werknemer dus toch naar kantoor komen." Volgens Jansen is wat dat betreft er geen sterke verbetering van de situatie voor werknemers met de nieuwe wet. Wel kan de werknemer straks van mening zijn dat de werkgever de belangenafweging onterecht in zijn nadeel heeft afgewogen en dan kan de werknemer de casus aan de rechter voorleggen die dit dan onafhankelijk toetst.

Bekijk ook

Ook wettelijk geen plicht

"Als gaat om 'plaats van handelen' heeft de werkgever enorm veel vrijheid", zegt Jansen. De werkgever kan op heel veel gronden het thuiswerkverzoek van de werknemer weigeren. "Bij persoonlijke omstandigheden mag je vaker verwachten dat een werkgever over het hart strijkt. Maar dan ligt het thuiswerkverzoek in de persoonlijke sfeer en daarmee is het anders dan de normale weg."

Een werkgever kan in veel omstandigheden wél verplichten dat alle werknemers een deel van hun arbeidstijd thuis moeten gaan werken. Dit kan alleen niet zomaar. Juridisch moet de werkgever een aantal stappen doorlopen om tot dit besluit over te kunnen gaan. Belangrijk is dat de motieven en belangen van werkgever goed op papier staan en de omstandigheden en voorwaarden van de thuiswerkregeling redelijk zijn voor de werknemer.

'Komt vanzelf'

De arbeidsrechtadvocaat vindt het goed dat de werkgever de ruimte blijft houden om van het personeel te vragen naar kantoor te komen. "Als dat nodig is voor het bedrijf, moet een werkgever de vrijheid hebben om te bepalen waar hij of zij vindt dat het werk het beste gedaan kan worden. De ondernemer moet zijn werkproces kunnen beschermen. Daarnaast denk ik dat de wal het schip wel gaat keren."

De vraag naar thuiswerken neemt toe. In deze krappe arbeidsmarkt moeten werkgevers wel meebewegen met die wens als ze personeel willen, denkt Jansen. "De jongere generatie vindt werk/privé-balans belangrijk en solliciteert steeds vaker met een 'thuiswerkeis'. Voordeel voor de werkgever is dat de poel waarbinnen je personeel kunt werven groter wordt als je thuiswerken faciliteert, dus het komt vanzelf."

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.