'172.000 extra mensen rondom Schiphol krijgen last van geluidshinder'

De gemeenten rondom Schiphol willen de komende jaren 34.000 nieuwe woningen bouwen binnen de zogenoemde beperkingsgebieden van de luchthaven. Langs de randen van deze gebieden worden nog eens 45.000 woningen gerealiseerd. Dat blijkt uit een inventarisatie van de Natuur- en Milieufederatie Noord-Holland van de meeste recente bouwplannen. De beperkingsgebieden zijn de stroken onder de vliegroutes van ongeveer vier kilometer breed en 20 à 25 kilometer lang.

Zo’n 172.000 nieuwe bewoners zullen in de toekomst dagelijks te maken krijgen met intensieve geluidsoverlast en fijnstof. Het bouwen in de beperkingsgebieden was tot voor januari 2018 alleen mogelijk met toestemming van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het verlenen van deze toestemmingen is nu overgeheveld naar de provincie en de gemeenten. Deze gaan daar de komende jaren volop gebruik van maken. 

Volgens wethouder Marian van der Weele van Ouder-Amstel heeft haar gemeente geen keuze. Door de krappe woningmarkt in de regio Amsterdam is er geen alternatief voor de gemeenten rondom Schiphol. De markt staat te springen om huizen, ook als deze in nabijheid van Schiphol liggen. "We hebben te maken met een woningtekort in deze metropoolregio. Amsterdam wil tot 2025 zestigduizend woningen bouwen. Dan heb je wel ruimte nodig."

'Geluidscontouren zijn er niet voor niets' 

Die ruimte wordt nu gecreëerd binnen de zogeheten 'geluidscontouren' van Schiphol. "Dat zijn grenzen waarbinnen je echt veel overlast hebt van geluid", legt Sijas Akkerman uit, directeur van Natuur en Milieu Noord-Holland. "Die geluidscontouren zijn er niet voor niets. Ze zijn bedoeld om daar juist niet te bouwen."  Akkerman vindt dat de overheid de inwoners in bescherming moet nemen door geen nieuwe huizen in de geluidscontouren te bouwen. 

Volgens Akkerman zullen van de 172.000 bewoners ruim 14.000 mensen te maken krijgen met ernstige vormen van geluidshinder, waarvan 3300 in de categorie 'slaapverstoorder'. Nu al ondervinden veel bewoners die in de regio Schiphol wonen hinder van vliegtuiglawaai. Koploper is Uithoorn. In deze gemeente heeft liefst 39 procent van de burgers aangegeven te lijden onder de herrie veroorzaakt door vliegtuigen. In Haarlemmerliede bedraagt dat percentage 27 procent en in Zaanstad 22 procent.

Inwoners zo goed mogelijk informeren 

Wethouder Van der Weele geeft toe dat er hinder is in de gebieden waar wordt gebouwd. Ze wil toekomstige bewoners daarom zo goed mogelijk informeren. "We hebben met elkaar afgesproken dat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor de levering van goede informatie aan die inwoners, zodat ze weten waar ze gaan wonen", zegt Van der Weele. "Maar we moeten wel bedenken dat we hier in een stedelijk gebied wonen met trein, auto en luchtverkeer."

Volgens Sijas Akkerman is het probleem dat het niet te doen is om in te schatten hoe groot die overlast is of zal zijn. Daarbij komt dat het lastig te voorspellen is hoe de geluidshinder zich ontwikkelt. "Die overlast is nu gebaseerd op 500.000 vliegbewegingen, want dat is de maximumcapaciteit van Schiphol. Maar Schiphol heeft laten weten te willen uitbreiden, dus die vliegbewegingen kunnen zomaar meer worden", zegt hij. "Het effect daarvan voorspellen of inbeelden, dat kunnen mensen eigenlijk niet." 

Sneller prikkelbaar en bloeddruk neemt toe

Els Gasseling woont al jaren in Uithoorn. Zij zag, maar vooral hoorde, het aantal vliegtuigen toenemen. Doorgaans komt dagelijks elke twee à drie minuten op pakweg 600 meter hoogte een vliegtuig over. Dat vanaf zeven uur ‘ s ochtends tot half elf  ’s avonds en soms nog een paar keer midden in de nacht. Mensen die bij haar op bezoek komen begrijpen niet dat ze er kan wonen. Ze vergelijkt het lawaai met een ronkende stofzuiger naast je oor. Het doet ook iets met je geestelijke en lichamelijke toestand. Je bent sneller prikkelbaar, gestrest en je bloeddruk neemt toe. Lekker thuis ongedwongen naar een muziekje luisteren is er niet bij. 

Lawaai tast de gezondheid aan

Universitair medewerker Winni Hofman is slaapdeskundige. Zij stelt dat het uiteraard van persoon tot persoon verschilt. De een kan beter tegen lawaai dan de ander. Maar vaststaat dat het je gezondheid aantast. Zowel je hart als  je brein kunnen eronder lijden. "Je kunt er misschien geestelijk aan gewend zijn, maar bij hevig geluid neemt de hartslag altijd toe. Wat dat op termijn betekent is moeilijk aan te tonen, maar in de omgeving van een luchthaven is meer sprake van hart- en vaatziekten.”

Schiphol niet aansprakelijk 

Mensen die een nieuw huis kopen in de buurt van de luchthaven kunnen niet meer klagen bij Schiphol. De luchthaven is door de betrokken gemeenten ‘gevrijwaard’ van eventuele kosten die zouden kunnen voortkomen uit klachten. Nieuwe bewoners dienen een 'kettingbeding' te tekenen waarin staat dat zij bekend zijn met de geluidshinder door vliegtuigen. Volgens Sijas Akkerman van de Milieufederatie vragen gemeenten op deze manier om problemen: “Ik vind dat Schiphol niet verder zou moeten groeien, eerder wat zou moeten krimpen. Ik heb liever huizen dan meer vliegtuigen. Het is goed voor de economie als hier makkelijker meer mensen zouden kunnen wonen.”