Waarom China namen van 'spionnen' van Nederlandse inlichtingendienst heeft gelekt

"Voor mijn werk volg ik de Chinese en Taiwanese politiek vrij nauwgezet", vertelt China-expert Sense Hofstede, die het lekken van de namen ontdekte in een Taiwanees nieuwsbericht. "Het ging over namen van veiligheidsdiensten in Taiwan en Nederland. Daarna ben ik zelf op onderzoek gegaan."

Waarschuwing van China

Uit zijn onderzoek bleek dat China inderdaad namen heeft gepubliceerd, in het Chinees op een Hongaarse website. Daarnaast werd beschreven hoe medewerkers van de MIVD een lunch hadden met een Taiwanese delegatie die Amsterdam bezocht.

Of het echt namen van medewerkers van de veiligheidsdiensten zijn, weet Hofstede niet. "Maar ik denk dat het hoofddoel was om aan Nederland specifiek, en aan de Europese diensten in het algemeen, een waarschuwing af te geven", vertelt hij.

Warme band

De China-expert vermoedt dat die waarschuwing te maken heeft met de band tussen Nederland en Taiwan. Deze lijkt namelijk steeds warmer te worden, met name vanwege de chipindustrie.

"China geeft nu een signaal van: 'Hé, wanneer jullie met de Taiwanezen aan het praten zijn, dan houden wij jullie in de gaten'", ziet Hofstede.

Diplomatieke doeleinden

"China wil hiermee laten zien dat ze niet accepteren dat Nederland de banden met Taiwan heeft verbeterd", ziet ook universitair docent Casper Wits. Hij doet onderzoek naar de naoorlogse diplomatieke en internationale geschiedenis van Oost-Azië.

"Ze zien de kwestie Taiwan als verweven met hun totale buitenlandbeleid", gaat hij verder. China ziet Taiwan namelijk eigenlijk als een provincie. "En ze gebruiken hun dominantie op het gebied van de zeldzame aardmetalen om ons onder druk te zetten. Ze proberen eigenlijk hun diplomatieke doelen op die manier kracht bij te zetten."

'China claimt Taiwan'

"Want ja, Taiwan is al sinds het einde van de Chinese burgeroorlog een onafhankelijk land", vult Hofstede aan, "maar China het claimt nog steeds als onderdeel van hun land." Volgens hem is dat waarom heel veel landen geen officiële banden hebben met Taiwan.

"Maar omdat Taiwan vanuit geopolitiek en economisch opzicht zo belangrijk is, hebben Europese landen de afgelopen tijd wel steeds meer banden met Taiwan opgebouwd", gaat hij verder. En dat dus tegen de wil van China in.

Nexperia?

Het is onderdeel van een publieke oorlog vanuit China, zegt Hofstede over het lekken van de namen. "Want in het verhaal wordt bijvoorbeeld ook gesuggereerd dat de Nederlandse medewerkers van de diensten, AIVD en MIVD, naar Taipei waren gegaan om te verzoeken om samen te gaan werken." Het doel van die samenwerking zou volgens China dan zijn om te infiltreren in hun chipindustrie.

Ook zou de 'samenwerking' tussen Nederland en Taiwan volgens China een reactie zijn op het besluit van minister Karremans. Hij gebruikte vorige maand - tot ongenoegen van de Chinese overheid - een oude wet om de bewegingsvrijheid van chipmaker Nexperia te beperken. Volgens de minister zou het Chinese bedrijf, gevestigd in Nijmegen, belangrijke technologie uit Nederland weglekken.

Te afhankelijk van China

Maar ondanks alles, zegt Wits dat Nederland zich zeker niet moet laten intimideren door China. "Dit soort uitwisselingen van inlichtingendiensten tussen Taiwan en Nederland zijn gewoon heel erg belangrijk, ook als de Chinezen het niet leuk vinden."

Zowel Nederland als Europa moet realiseren dat we afhankelijk van China zijn geworden, zegt hij. "Op het gebied van technologie, op het gebied van cruciale grondstoffen." Die afhankelijkheid moet zo snel mogelijk worden afgebouwd, volgens hem. "We moeten strategisch gaan nadenken over onze relatie met China."