Vakantievluchten Lelystad Airport tóch een optie, nu er mogelijk F-35-straaljagers komen te staan: 'Vorm van chantage'

Het is een onverwachtse draai, in een dossier dat zich al jarenlang voortsleept: Lelystad Airport. De mix van politieke, milieutechnische en regionale belangen maken het besluit om de luchthaven wel of niet te openen complex.

Meest gangbare plek

Maar nu Defensie tot de conclusie is gekomen dat Lelystad de meest gangbare plek is om nieuwe F-35's te stationeren, doet de luchthaven weer mee. Maar de regio wil dat alleen als ook vakantievluchten worden toegestaan.

En vooral dat laatste leidt tot verzet van de stichting Red de Veluwe. "Er is eigenlijk geen reden meer om dat vliegveld te openen", zegt voorzitter Jaap Kloosterziel. Dat de uitbreiding van Defensie ook vakantievluchten met zich meebrengt, vindt hij oneerlijk. "Wij vinden het een vorm van chantage, want eigenlijk zijn alle argumenten weerlegd door de ongeveer 26 actiegroepen die dit niet willen."

Anders dan vakantievluchten

Want dát Defensie moet uitbreiden, ziet Kloosterziel ook. "We begrijpen wel dat er straaljagers geplaatst zouden kunnen worden, maar we hebben daar geen mening over omdat we nog niet weten wat dat gaat betekenen."

Maar dat is anders bij de vakantievluchten. "De burgerluchtvaart uitbreiden, is natuurlijk heel wat anders dan zelfverdediging tegen bijvoorbeeld de Russen. Dus dat is wel begrijpelijk.

Kans voor groei

Een definitief kabinetsbesluit volgt nog. Maar dat er zowel een militaire als civiele uitbreiding volgt, is volgens luchtvaartdeskundige van de TU Delft Joris Melkert best reëel. "Ik verwacht dat de minister in elk geval met het militaire door zal gaan. Dat moet gewoon gebeuren."

"En dan vermoed ik dat de kans nu wel een stuk groter geworden is dat ook het civiele gedeelte opengaat." Dat heeft te maken met de regionale politiek, die het als een kans voor economische groei ziet.

Van elkaar scheiden

Militaire- en burgerluchtvaart op één vliegveld is niet bijzonder, volgens Melkert. Hij noemt Eindhoven Airport als voorbeeld. Daar is dat ook het geval.

Maar, zegt hij: "Je zult het wel van elkaar moeten scheiden. Dat betekent dat de luchthaven met een militair gedeelte uitgebreid moet worden. Dan heb je een militair gedeelte waar de militaire vliegtuigen staan, waar het onderhoud gebeurt, waar de militairen slapen, wonen en werken. En dat is dan ook gewoon een afgeschermd gedeelte dat zwaar beveiligd zal zijn."

'Allemaal voor- en tegenstanders'

Begin vorig jaar besloot de Tweede Kamer dat Lelystad Airport niet opengaat voor commerciële vluchten, vanwege zorgen over klimaat, stikstof en gezondheid. Nu staat dat besluit dus weer ter discussie.

"Dat is het probleem met de luchtvaart", zegt Melkert. "Er zijn allemaal voor- en tegenstanders. Je ziet dat de overheid heel lang niet de beslissing heeft genomen of durven nemen. Een aantal kabinetten achter elkaar heeft gezegd dat ze een beslissing gaan nemen en die wordt dan toch maar niet genomen, dus dan blijft het maar een beetje dooretteren."

'Oogkleppen op'

Het is onbegrijpelijk, vindt Kloosterziel. "Wij vinden het heel gek dat minister Barry Madlener (van van Infrastructuur en Waterstaat, red.) met dit plan komt. De Tweede Kamer heeft al eerder gezegd dat het kabinet moet stoppen met Lelystad Airport."

"Maar deze minister gaat met oogkleppen op gewoon door. Dat vinden wij heel erg teleurstellend."

Minste geluidshinder

Lelystad zou de meest voor de hand liggende optie zou zijn voor de gevechtsvliegtuigen, omdat geluidshinder voor omwonenden daar het minst zou zijn. Maar, voor omwonenden zou het nog steeds voor veel geluidshinder kunnen zorgen, zegt Melkert. "Die F35's, die maken gewoon een hoop herrie. Daar gaan de omwonenden gewoon last van hebben."

Maar, met Schiphol is het niet te vergelijken, zegt hij. "Een aantal keer per dag zullen er F-35's opstijgen. Het zal niet de hele dag continu doorgaan, dus dat is niet zoals bij Schiphol dat het daar echt de hele dag doorgaat."

'Ruimhartig combineren'

De provincie Flevoland zegt het formele kabinetsbesluit af te wachten. Over de impact op de omgeving laten ze het volgende weten: "Wel willen we benadrukken dat de komst van jachtvliegtuigen naar Lelystad Airport impact heeft."

"We hebben zorgen over de hinder van jachtvliegtuigen voor omwonenden. Om de overlast te beperken, vragen we Defensie de routes te optimaliseren en de betreffende gehinderden ruimhartig te compenseren."

Behoefte aan duidelijkheid

Ook zegt de provincie van het begin af aan te hebben aangegeven 'dat de komst van jachtvliegtuigen naar Lelystad Airport alleen bespreekbaar is als de luchthaven ook opengaat voor vakantievluchten'.

De provincie hoopt vooral op duidelijkheid. "Mocht er een positief besluit genomen worden, dus de komst van F35's in combinatie met de opening Lelystad Airport voor vakantievluchten, dan betekent dit een economische impuls voor de regio. In dat geval zijn we blij dat na ruim 15 jaar onzekerheid en onduidelijkheid ondernemers, onderwijsinstellingen, werknemers en inwoners in het gebied eindelijk door kunnen met hun plannen."

Naar de rechter

Maar, positief ziet Kloosterziel van stichting Red de Veluwe de toekomst niet in. Als de Tweede Kamer voor het plan stemt, gaan ze naar de rechter.

"Het laatste woord is hier nog niet over gesproken. We hebben nog een aantal juridische procedures. Als Lelystad Airport de vergunning krijgt toegewezen, dan gaan we natuurlijk meteen de juridische messen verder slijpen en dan gaan we naar de rechtbank."