Oorzaak trillend kantoorgebouw mogelijk gevonden

Ferry Stoop Joost Blokzijl

De oorzaak van de trillingen en knallen in het Rijkswaterstaat-kantoorgebouw Westraven lijkt te zijn gevonden: knappende betonstaalkabels. Experts wijzen in EenVandaag op de mogelijkheid van het breken van deze kabels in 'voorgespannen beton' dat verwerkt is in het kantoor.

De Rijksgebouwendienst, die samen met TNO onderzoek doet naar het gebouw, bevestigt dat het onderzoek zich nu op deze mogelijke oorzaak toespitst. Prof. Joost Walraven van de TU Delft, expert op het gebied van betonconstructies, zegt in het actualiteitenprogramma EenVandaag dat 'spankabelbreuk' een mogelijkheid is bij gebouwen die tot en met 1975 zijn opgeleverd.

Het Rijkswaterstaat pand is oorspronkelijk gebouwd in 1975 en onderging in 2007 een grote renovatie. Walraven: "Het is iets dat zelden optreedt, maar niet onmogelijk is. In het verleden zijn in Nederland al eens eerder dit soort problemen geweest. Een span-anker begeeft het dan waardoor de kabel losschiet. Je hoort dan een knal en voelt een trilling. Dat heeft uiteindelijk invloed op de veiligheid van de constructie." De hoogleraar deed eerder onderzoek naar het verzakken van parkeergarage Bos en Lommer in Amsterdam en ingestorte balkons van een appartementencomplex in Maastricht.

Volgens hem is het heel terecht dat de 1500 werknemers direct naar huis zijn gestuurd. "Die vloeren bevatten heel veel spankabels. Als er eentje knapt is er nog geen probleem, maar bij meerdere mag je geen enkele risico nemen. Men moet nu onderzoeken of en hoeveel er zijn geknapt met behulp van röntgen- of radarapparatuur", aldus professor Walraven.

Pieter Grundel, oud werknemer van het onderzoeksbureau RTD, de Röntgen Technische Dienst uit Rotterdam, herkende de symptomen van het kantoorgebouw onmiddellijk. "Dit lijkt als twee druppels water op wat we jaren geleden hebben onderzocht in het oude Belastingkantoor in Rotterdam. Toen waren het kabels in het voorgespannen beton die knapten en knallen en trillingen veroorzaakten", zegt Grundel in EenVandaag.

De Rijksgebouwendienst laat EenVandaag weten hiernaar te kijken: "We kijken op dit moment naar de bouwconstructie van het gebouw en specifiek naar de verticale spankabels in het onderste gedeelte van het gebouw. In het ergste geval is daar een kabel verbogen of geknapt." Volgens de dienst zijn er in Nederland nog 10 gebouwen die volgens dezelfde bouwmethode (jack-block) zijn gebouwd maar behoeven deze panden geen nader onderzoek.

De kantoortoren Westraven van Rijkswaterstaat in Utrecht is nog steeds gesloten. De 1500 medewerkers werken elders of thuis.