Hoe schoolmaaltijden helpen om ouders in armoede uit hun isolement te halen: 'Ik ontmoet aardige ouders en leer Nederlands'
Leerlingen die gemotiveerder en geconcentreerder in de klas zitten en ouders die betrokkener zijn bij de school én de maatschappij. Dat zijn enkele positieve effecten die scholen benoemen die deelnemen aan het Programma Schoolmaaltijden.
De groeiende intensiteit van armoede onder mensen die onder de armoedegrens leven leidt tot toenemende voedselonzekerheid, blijkt uit onderzoek van het CBS, SCP en het Nibud. Dit is ook te merken op scholen, zegt het Jeugdeducatiefonds, dat in maart 2023 in opdracht van de Rijksoverheid het Programma Schoolmaaltijden lanceerde. "Steeds vaker kwamen leerlingen met een lege broodtrommel naar school."
Actiever en meer concentratie
Het programma, dat ruim 2 jaar geleden werd gelanceerd als reactie op de toenemende vraag naar eten op scholen, biedt de groep mensen die onder de armoedegrens leeft belangrijke steun en blijkt een groot succes.
Als directeur van basisschool en kinderopvang IKC Prins Willem Alexander in Vlaardingen, ziet Marieke Wolgen de effecten van het programma terug in de klassen. De school is een van de 2.400 deelnemende scholen die meedoen en doet sinds 2023 mee aan het programma en zien de leerprestaties omhoog gaan. "Wij zien gewoon kinderen die actiever in de klas zitten en meer geconcentreerd zijn," zegt Wolgen.
Minder ongelijkheid op school
Volgens een rapport van het Jeugdeducatiefonds draagt het programma bovendien bij aan een betere sfeer in de klas, meer verbondenheid binnen en buiten de school, minder schaamte en een betere sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen.
Ook zorgt het voor meer gelijkheid. "Er waren vroeger kinderen zonder lunch, en er waren kinderen met een goed gevulde trommel", zegt Wolgen. "Het was zo verschillend en doordat we nu zelf de maaltijden aanbieden is de lunch gelijkwaardiger geworden."
Ouderbetrokkenheid
Niet alleen leerlingen profiteren van het programma, ook ouders ervaren positieve effecten. Het Programma Schoolmaaltijden zorgt voor meer sociale contacten, minder eenzaamheid, meer zelfvertrouwen én een grotere betrokkenheid bij de schoolcarrière van hun kind(eren). Het laatste effect ziet de directeur van het Jeugdeducatiefonds, Hans Spekman, ook terug bij ouders die geen actieve rol speelden in het programma.
"Op 40 procent van de scholen kunnen ouders nu makkelijker geholpen worden met hun vragen", zegt Spekman. Directeur Wolgen beaamt dit. Ook zij ziet dat veel moeders, die eerder thuisbleven of zich terugtrokken, nu meer betrokken zijn en makkelijker de school binnenstappen.
Hechte band
Daarnaast ontstaat er onder de hulpouders een hechte band, waardoor eenzaamheid vermindert. "Je ontdekt dat ze hele fijne gesprekken met elkaar hebben, over hun kinderen, over thuis, over hobby's. Ze kunnen elkaar inspireren wat betreft uitjes die er zijn, cursussen, vrijwilligerswerk en ze proberen elkaar echt te helpen," zegt een ouder die meehelpt met de organisatie van de lunch op het IKC Prins Willem Alexander.
Ook helpt het met het verbeteren van het Nederlands van veel ouders. Zo zegt een van de ouders die helpt met de organisatie van de schoolmaaltijden: "Ik kom hier vaak, soms twee of drie keer per week. Ik vind het leuk om eten te maken voor kinderen. Ik kom hier en ontmoet andere aardige ouders en ik kom hier om Nederlands te leren."