Hevige sneeuw legt Alpen plat: in 1979 trof dat Noord-Nederland
Duizenden vakantiegangers vast, tientallen dorpen afgesloten van de buitenwereld, vijf doden. De hevige sneeuwval in de Alpen zorgt voor grote problemen. Dat gebeurt vaker en zélfs in Nederland.
Terug naar februari 1979. "Dit is Radio Noord met slecht-weer-uitzending. We kregen net het bericht binnen dat het grootste knelpunt de weg tussen De Punt en Assen is. En bij Spier-Beilen. Daar zitten militairen vast, daar zitten twintig vrachtwagens vast, daar zit een groot aantal personenauto's vast. Er zitten zelfs drie sneeuwschuivers vast. Men geeft het daar bijna op. Men probeert het nog met rupsvoertuigen."
Winschoter Courant
Niets meer bereikbaar, huizen en auto's verdwenen achter muren van sneeuw. De radio werd een noodzender, kranten verschenen niet eens meer.
Bijvoorbeeld ook de Winschoter Courant. Servaas Smulders was destijds verslaggever. "Oost-Groningen was van de wereld afgesloten door de meest hevige sneeuwstorm die we in dat jaar hebben gekend. Het probleem ontstond omdat er een felle oostenwind stond. Daardoor ontstonden sneeuwduinen. Op wegen met bomen langs de kant krijg je van die duinen."
Shovel
Smulders: "Ik ben op de weg naar Stadskanaal met een shovel meegereden die de sneeuw moest wegschuiven. We kwamen op sommige plaatsen wel sneeuwduinen van 5 tot 6 meter tegen. Ik zei tegen de chauffeur: 'Maar wat nou als er een auto onder zit?' Hij riep: 'Ach, dan ligt die in de sloot.'"
RTV Noord fungeerde als noodzender. Mensen belden in om hun verhaal te doen. Soms moest zelfs de brandweer eraan te pas komen om mensen van eten te voorzien. "De inwoners van Noordbroek, die hebben nog steeds geen brood. De brandweer uit Oosterbroek gaat brood halen uit naburige gemeenten en brengt dat naar de Mikromarkt in Noordbroek. In Noordbroek zelf schijnt geen plak brood meer te krijgen te zijn, dus die mensen kunnen naar de Mikromarkt", zo klinkt het.
Positief blijven
Servaas zelf kon nog wel op pad. "Ik heb nog een wethouder naar een school gebracht die geopend moest worden. Hij verklaarde mij voor gek, maar we vonden het stiekem ook prachtig. Het leek wel een bobsleebaan, zo met een autootje tussen de sneeuwmuren door."
Het zijn barre omstandigheden die zelfs leiden tot ingrijpen van het leger. Maar, zegt Smulders positief: "Nood breekt wet. Voor de kinderen was het prachtig spelen."
D66 stijgt 8 zetels in de slotpeiling van EenVandaag en Verian en komt nu op 24 zetels. De partij van Rob Jetten kruipt daardoor richting GroenLinks-PvdA en de PVV. Die laatste lijkt nog iets voor te liggen op de rest, maar verliest wel fors.
Met nog 1 dag te gaan tot de verkiezingen weet een derde (35 procent) nog niet zeker wat ze willen stemmen. Het onderzoek voor deze peiling is vrijwel volledig gehouden na het EenVandaag Verkiezingsdebat van gisteravond.
PVV daalt
De PVV staat nu op 29 zetels, 5 minder dan vorige week. De partij van Geert Wilders schommelt de laatste weken regelmatig in de zetelpeiling.
Kiezers die nu overstappen hebben het gevoel dat de PVV minder relevant gaat worden na de verkiezingen, omdat middenpartijen als het CDA en de VVD de partij hebben uitgesloten. Zij stappen over naar FVD of zijn gaan zweven en weten dus nog niet of en wat ze nu willen stemmen.
Opkomst belangrijk
Toch houdt de PVV dus nog 29 zetels vast en lijkt daarmee andere partijen in deze peiling voor te blijven. Kiezers stemmen vooral op de partij om de standpunten (over migratie), om de partijleider, maar ook uit protest tegen andere partijen. Het steekt hen dat de PVV in hun ogen veel weerstand krijgt, in het kabinet-Schoof en nu in de campagne.
Vooral de opkomst zal bepalen of de PVV dit zetelaantal kan vasthouden. Van vorige verkiezingen is bekend dat vooral uiterst rechtse kiezers, met weinig vertrouwen in de politiek en een relatief lage stemdiscipline, eerder geneigd zijn thuis te blijven.
D66 in de lift
D66 komt nu in de buurt van de PVV. Die partij staat nu op 24 zetels, maar liefst 8 meer dan een week geleden. Daarmee is de partij vrijwel even groot als GroenLinks-PvdA, dat stabiel op 25 zetels blijft.
Een belangrijke reden voor de overstap naar D66 is de partijleider, Rob Jetten. Hij wordt door flink meer kiezers als premierwaardig gezien dan een week geleden. Toen vond nog een kwart hem geschikt als premier, nu is dat 34 procent. Ook vinden de meeste kiezers hem goed in de debatten. Hij weet daarin kiezers te overtuigen die normaal niet snel D66 zouden stemmen, maar een andere politiek willen zien dan die van de afgelopen jaren. D66 haalt kiezers weg bij het CDA, Volt en JA21.
'Bontenbal slechter in debat'
Maar Jetten moet nog altijd CDA-leider Henri Bontenbal voor zich dulden. 40 procent vindt hem geschikt als premier, ongeveer evenveel als vorige week. Kiezers, ook buiten het CDA, vinden hem gebalanceerd, rustig en verbindend overkomen.
Toch staat zijn partij op verlies deze week. Het CDA staat nu op 19 zetels, 4 minder dan een week eerder. Een stuk minder kiezers vinden dat Bontenbal het goed doet in debatten. Vorige week vond 36 procent dat nog, nu is dat nog 26 procent. Ook het Nieuwsuur-interview over de vrijheid van onderwijs blijft hem achtervolgen.
JA21 daalt
Kleinere partijen die er in de laatste week voor de verkiezingen wat bij krijgen, zijn Forum voor Democratie en 50PLUS. FVD staat nu op 6 zetels en vangt kiezers op die weglopen bij de PVV en JA21.
JA21 verliest 4 zetels en staat nu op 8. Kiezers stappen over naar meerdere partijen, zoals D66, FVD en 50PLUS. En een deel van kiezers die vorige week aangaven voor de partij van Joost Eerdmans te willen gaan, weten nu niet of en wat ze willen stemmen.
Een derde zweeft nog
De VVD blijft stabiel op 16 zetels. Wel maakt Dilan Yeşilgöz, na een moeizame start van de campagne, volgens kiezers een betere indruk in de debatten. Waar vorige week nog maar 8 procent Yeşilgöz sterk vond overkomen in debatten, is dat nu 21 procent.
Een dag voor de verkiezingen zweeft 35 procent nog. Zij willen (waarschijnlijk) wel stemmen, maar zijn nog niet zeker waarop. Dat zijn er een stuk minder dan een week geleden, toen bijna de helft (47 procent) nog geen keuze had gemaakt. Zwevende kiezers overwegen nu vooral CDA, VVD, JA21 en D66.
Partijkeuze in stemhokje
Deze slotpeiling is mede vanwege het grote aantal zwevers geen voorspelling van de verkiezingsuitslag morgen. De peiling geeft een beeld van de verhoudingen tussen de partijen op dit moment. Maar er kan - zelfs in die laatste dag - nog veel gebeuren.
Uit onderzoek na de laatste Tweede Kamerverkiezingen bleek dat veel kiezers op verkiezingsdag (9 procent) of zelfs pas in het stemhokje (4 procent) besloten wat ze gingen stemmen. Dingen als het slotdebat en actueel nieuws kunnen nog invloed hebben. Ook de opkomst kan bepalend zijn, vooral bij partijen aan de rechterkant: PVV, JA21 en FVD.
Twijfel je nog over op welke partij je morgen gaat stemmen? Kijk dan hieronder het EenVandaag Verkiezingsdebat terug