Echt nodig of verdienmodel? Waarom ook KLM nu geld vraagt voor je handbagage
Vluchten vanuit Amsterdam naar negen Europese steden kunnen deze zomer een stuk duurder uitvallen. KLM start 1 september met een proef om reizigers meer te laten betalen voor hun handbagage, maar wat zit daar achter? Experts leggen het uit.
Het probleem is met name dat na de coronapandemie meer passagiers handbagage zijn gaan meenemen, zegt president-directeur van KLM Marjan Rintel. "Het past gewoonweg niet allemaal in het vliegtuig."
Niet volgens wetgeving
De Consumentenbond reageert streng op de proef. Volgens hen is het niet toegestaan om apart voor handbagage te laten betalen, en houdt de luchtvaartmaatschappij zich hiermee niet aan de Europese wetgeving. Ze noemen het een 'ordinair verdienmodel van KLM'.
Maar dat er niet genoeg ruimte is in het vliegtuig voor de handbagage van alle passagiers, zoals KLM zegt, klopt wel volgens luchtvaartverslaggever Yteke de Jong van de Telegraaf. "Als je kijkt naar een koffertje met wieltjes eronder, die daadwerkelijk past in die bagagebakken, dan is er voor de helft van de reizigers plek."
'Speelde al voor corona'
Of dat sinds de coronaperiode is toegenomen, is wel nog maar de vraag, volgens De Jong. "Het probleem van de handbagage speelde al voor corona", weet ze.
"Ik heb in 2018 al stukken geschreven over dat KLM daar zelf een oplossing voor wilde, omdat het natuurlijk ook gedoe geeft bij het instappen omdat niet iedereen zijn koffertjes kwijt kan. Ze hebben zelfs vliegtuigen met grotere bagagebanden gekocht, al voor corona. En nu maken ze dus een andere stap, dat je moet betalen. Dus ik zie dat vooral niet zozeer door Covid, maar meer uit nood voor meer inkomsten", vertelt De Jong.
Vertrouwen reizigers
In 2022, tegen het einde van de coronaperiode, waren er fikse problemen met de ruimbagage op Schiphol. Tekorten aan personeel bij bagageafhandelaars leidden tot gigantische vertragingen en lange rijen. "Dat heeft niet geholpen met het vertrouwen van de reizigers", zegt luchtvaartdeskundige Joris Melkert van de TU Delft.
"We kennen natuurlijk allemaal nog wel die beelden van al die koffers die achterbleven en moeilijk terug te halen waren omdat het druk was op de luchthaven."
Van ruim-, naar handbagage
"Wat je ziet is dat er in de loop der jaren - maar we praten dan over heel lange ontwikkelingen - een verschuiving is geweest van ruimbagage naar handbagage. En dat is met name gekomen door de opkomst van de 'lowcost airlines' die zeggen dat ruimbagage veel tijd kost", legt hij uit.
"Passagiers moeten die bagage zelf maar meeslepen en airlines hebben al heel snel ruimbagage geprijsd. Toen gingen mensen handbagage meenemen. En zoals mensen altijd doen, die gaan dat proberen te maximaliseren."
Ethische kwestie bij KLM
Bij KLM is intern volgens De Jong een discussie over de proef. "Past het eigenlijk wel bij ons als KLM? Vragen ze zich af. KLM staat voor een bepaalde service en de vraag is of extra kosten van handbagage daarbinnen past." Vandaar dat het eerst als proef wordt ingesteld. Het geldt voor nieuwe boekingen vanaf Amsterdam naar Athene, Dublin, Florence, Helsinki, München, Praag, Stockholm, Turijn en Wenen.
"Na de proef wordt gekeken of er sneller wordt ingestapt, of er geld mee wordt verdiend en of mensen eerder hun koffer inchecken. Maar voor de meeste luchtvaartmaatschappijen is het gewoon een verdienmodel", vergelijkt ze.
Winst voor AirFrance-KLM
Met moederbedrijf AirFrance-KLM gaat het goed. De winst van de vliegmaatschappij over de eerste 6 maanden van dit jaar staat op 401 miljoen euro, blijkt uit de recente jaarcijfers. KLM zelf blijft alleen wel een beetje achter op hun Franse moederbedrijf.
Maar Melkert denkt niet dat het een relatie heeft met de aangekondigde proef. "De nettowinst per ticket is eigenlijk heel erg laag. Wereldwijd is dat minder dan 10 euro per ticket en dat is al heel lang zo."