Zzp'ers springen in op het lerarentekort, maar: ze zijn duur en slecht voor de kwaliteit van het onderwijs

Zzp-docenten springen handig in op het lerarentekort. Ze vullen de lege plekken op in het onderwijs. Maar 'de kwaliteit van het onderwijs gaat daarmee achteruit', zegt Petra van Haren van de Algemene Vereniging Schoolleiders.

In 2015 waren het een kleine 200 mensen die als freelance docent werkten. Dit jaar zijn het er al 448, meldt Trouw. Waarschijnlijk zijn het er nog meer, want niet iedereen geeft de beschrijving 'leraar' op bij de Kamer van Koophandel. Docenten kunnen als zzp'er tot wel twee keer zoveel verdienen als hun collega's die onder contract staan.

Ouders voor de deur

"Schoolleiders kunnen vaak niet anders. Ouders staan 's ochtends voor de deur en eisen dat hun kind les kan krijgen", verzucht Petra van Haren, voorzitter van de Algemene Vereniging Schoolleiders (AVS). Scholen kunnen volgens haar geen kant op.

De reden daarvoor is wat Van Haren betreft helder. "Het lerarentekort. Wij zijn dit schooljaar gestart met 1400 vacatures, en dat gaat nog oplopen tot 1800. Er zijn nauwelijks meer leraren beschikbaar."

Leraren zijn nauwelijks beschikbaar

Petra van Haren, voorzitter Algemene Vereniging Schoolleiders

Kwaliteitsverlies

En dus springen de zzp'ers in dit gat in de markt. Het lijkt een goede oplossing: kinderen hebben een docent voor de klas, freelancers kunnen aan de bak. Iedereen blij? "Nee. De situatie is nijpend, en dat heeft een prijs. De markt drijft de prijzen op", legt hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen uit. Scholen krijgen budget van de overheid, maar zzp'ers zijn vaak duurder dan de bedragen die per leraar worden uitgekeerd.

Van Haren ziet nog een ander probleem. "Ze maken geen deel uit van het team op een school waarmee je het onderwijs verder probeert te ontwikkelen." Daardoor gaat de kwaliteit van het onderwijs achteruit, meent de AVS-voorzitter. "Ze kunnen waarschijnlijk prima lesgeven. Maar aan het eind van de dag gaan ze naar huis. Oudergesprekken, rapportgesprekken en kwaliteitsbewaking, daar maken zij geen deel van uit."

Oplossingen

Van Haren is duidelijk over de oplossing voor dit probleem. "Er moet geïnvesteerd worden in onderwijs. In het primair onderwijs investeren we 1,2 procent van het bruto binnenlands product. In de landen om ons heen is dat anderhalf procent", zegt de voorzitter. "Meer handen in de klas krijg je alleen maar door te investeren. Investeren in de toekomst van ons land."

Hoogleraar Wilthagen kijkt breder dan dat. "Onderwijs, maar ook zorg, bieden eenzijdige loopbanen. Zeker nu we misschien wel 50 jaar moeten werken, hebben mensen geen zin om hun hele leven hetzelfde te doen." En dus moet er wat afwisseling komen. "Geef mensen de kans om ook andere dingen te doen, misschien wel buiten de sector. Er moet een modernisering van het personeelsbeleid komen."