'Zorgvuldig omgaan met geld van ons allemaal moet beter': weer tekortkomingen bij financieel beleid ministeries

Hoewel de ministeries de financiën beter op orde hebben dan voorgaande jaren, is er nog een wereld te winnen. Dat stelt de Algemene Rekenkamer in het jaarlijkse verantwoordingsonderzoek, dat dit jaar als titel heeft 'Van de dingen die niet voorbijgaan'.

In het jaarlijkse rapport Staat van de verantwoording beschrijft de Algemene Rekenkamer of belastinggeld goed besteed is en of beleid werkt. Het wordt elk jaar op de derde woensdag van mei gepresenteerd.

'Gehaktdag'

Deze dag wordt in politiek Den Haag ook wel 'Gehaktdag' genoemd en kan gezien worden als de tegenhanger van Prinsjesdag, waarop het kabinet de plannen voor het komende jaar bekend maakt.

Vooral in de jaren van de coronacrisis was van miljarden euro's onduidelijk of die goed besteed waren. Vorig jaar ging het beter, maar toch kon van 5,6 miljard euro die aan voorschotten was uitgekeerd niet vastgesteld worden of die rechtmatig is besteed. Met 5,1 miljard euro was vooral het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) daarvoor verantwoordelijk.

Cultuuromslag

Waarnemend president van de Algemene Rekenkamer Ewout Irrgang zegt dat er op VWS een cultuuromslag nodig is. "Voor het derde jaar op rij is het financieel beheer 'ernstig onvolkomen', het schiet ernstig tekort."

"Er is een probleem in de structuur", zegt Irrgang. "Er moet meer financiële deskundigheid op de werkvloer zijn over hoe je bijvoorbeeld netjes inkoopt. We zien dat structuur en cultuur met elkaar samenhangen, want het leidt tot een verkeerde cultuur van 'die regels staan ons alleen maar in de weg'. Het zorgvuldig en netjes omgaan met geld van ons allemaal, dat moet gewoon beter."

Tempo maken

De Algemene Rekenkamer greep 2 jaar geleden naar het zwaarste middel dat ze kan inzetten" het bezwaar. "Toen moest er een verbeterplan komen", zegt Irrgang,

"En we zien dus nu dat in de uitvoering van dat verbeterplan onvoldoende vooruitgang zit. We hebben ook overwogen opnieuw bezwaar aan te tekenen, maar dat heeft niet zoveel zin. Het gaat nu gewoon om tempo maken", zegt de waarnemend president.

Vooruitkijken

De Algemene Rekenkamer constateert jaar na jaar tekortkomingen in het financieel beleid van ministeries. Irrgang vindt dat zorgelijk. "De overheid moet gewoon netjes omgaan met publiek geld, wet en regelgeving volgen. Kijk, wij snappen ook dat waar gewerkt wordt ook fouten worden gemaakt, maar de mate waarin het gebeurt is gewoon niet acceptabel."

Voorzichtig kijkt de Algemene Rekenkamer al vooruit naar het onderzoek over dit jaar, zegt de waarnemend president. "We zitten nu met een energieplafond waar ook weer voorschotten voor zijn verstrekt aan energieleveranciers. Dat zijn een beperkt aantal voorschotten, maar het gaat wel over hele grote bedragen. Dan is het van belang om bij de afrekening van die voorschotten goed op te letten dat dat goed gebeurt."