"Ik verzoek u doorslaggevende betekenis toe te kennen aan de verklaring van de verbalisant." Snap jij het nog? Toch wordt dit taalgebruik dagelijks in de rechtbank gebruikt.
Het kan daarom allemaal een stuk simpeler, vindt Carrie Jansen. Ze is bekend als cabaretière, maar is nu columnist en vooral: advocaat. 10 jaar geleden maakte ze de carrièreswitch. "Ik was me een beetje gaan vervelen in medialand en dacht: ik moet wat anders gaan doen."
Grotere kloof
Het taalgebruik van rechters en andere advocaten ergert haar soms enorm. "Als je het hebt over 'de betrokkene' en 'de verbalisant', dan weet toch niemand meer waar het over gaat?" De mensen die Jansen in de rechtszaal vertegenwoordigt zijn 'normale Rotterdammers'. "Daar moet je ook normaal tegen praten. Dus geen zinnen met vijf komma's, geen woorden van meer dan twee lettergrepen en geen onbegrijpelijke taal."
Zulke moeilijke vaktaal maakt de kloof tussen de burger en de rechtspraak namelijk alleen maar groter, zegt Jansen. "Het laat merken: wij zitten hier, en jij daar. Wij zijn beter dan jij."
Duidelijke taal is nodig
Jansen werkt als advocaat in het familierecht, waar zaken over bijvoorbeeld het uit huis plaatsen van een kind gaan. "Daar doen rechters wel hun best om het taalgebruik wat normaler te houden, maar soms is het alsnog niet te begrijpen."
Merkt ze dat dat gebeurt, dan grijpt Jansen in. "Ik spreek de rechter er dan op aan en vraag: wat is dat wat u zegt? Mensen zitten op van de zenuwen in de rechtbank. Dan moet je duidelijke, klare taal spreken."
Drie uitspraken om te verbannen uit de rechtbank
De volgende drie uitspraken noemt Carrie Jansen als onnodig ingewikkeld in de rechtszaal. Voor de duidelijkheid deelt ze ook 'de vertaling'. "Zeg gewoon wat het betekent, want dat is wel zo eerlijk."
- 'De gecertificeerde instelling is van mening dat de minderjarige behoefte heeft aan een intensief opvoedingsaanbod in geborgenheid.' - "Jeugdzorg wil jouw kind gesloten gaan plaatsen. Achter een hek en met heel veel uren op de kamer."
- 'Het hof heeft kennis genomen van de cri de coeur van de ouders.' - "Dat betekent dat ze je tranen wel gezien hebben, maar er geen reet mee gaan doen."
- 'Je mag je nu vooral fijn concentreren op je rol van moeder op afstand.' - "Je mag je kind nog maar eens in de 6 weken een half uurtje zien."
Verdriet ontwijken
Jansen denkt dat het taalgebruik vaak opzettelijk is: het bewaart een afstand tussen de rechter en de mensen in de zaal. Ze denkt ook dat rechters het soms ingewikkeld houden, omdat ze niet getraind zijn in het zien van verdriet. "Het is natuurlijk vreselijk als je kind uit huis geplaatst wordt. Mensen barsten dan wel eens in huilen uit."
"Sommige rechters negeren dat gewoon, maar de beste manier is om het te erkennen en te zeggen: ik zie dat u hier verdriet om heeft." Want: een rechtszaal wordt door mensen in de zaal heel anders beleefd. "Wat voor ons een zaak is, is voor hun hun hele leven."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.