Wil je iets beter onthouden? Pak een pen en schrijf het op

De papieren schoolagenda's vliegen als warme broodjes over de toonbank. Verrassend? Niet volgens planningscoach Cynthia Schultz: als je iets opschrijft, onthoud je het namelijk beter.

Wie denkt dat middelbare scholieren alleen nog hun mobiele telefoon gebruiken, heeft het mis. De jongeren kopen nog altijd trouw een papieren agenda. Planningscoach Cynthia Schultz begrijpt het wel, zegt zij in het NOS Journaal: "Het is bewezen dan wanneer je iets opschrijft je het beter onthoudt dan wanneer je iets typt op je computer of telefoon. Als ik voor morgen iets opschrijf en ik heb mijn planner niet bij me, dan onthoud ik het dus al."

Schrijven activeert diepere delen hersenen

Schultz krijgt bijval van Ruud van der Weel. Hij is professor cognitieve psychologie in Noorwegen en deed een uitgebreid onderzoek naar het geheugen, in combinatie met schrijven tegenover typen. "We hebben onderzoek met een EEG gedaan bij studenten. Als ze op een tablet schreven, zagen we dat de diepere delen van de hersenen anders reageerden. Andere onderzoekers hebben vastgesteld dat dat gelijk staat met leren."

Van der Weel is er daarom van overtuigd dat de hersenen meer informatie opnemen als je een pen gebruikt. "Zodra de hand gebruikt wordt, zijn grotere delen van de hersenen werkzaam. Daardoor hebben we het idee dat ze een soort kapstokjes maken om daar de kennis aan op te hangen."

Blind typen, lui luisteren

Zijn Nederlandse collega Harold Bekkering, hoogleraar cognitieve psychologie aan de Radboud Universiteit, is bekend met de onderzoeken die zijn gedaan naar het geheugen. Hij bevestigt dat uit deze onderzoeken blijkt dat proefpersonen iets beter onthouden als ze de stof opschrijven.

Toch twijfelt hij eraan of dat onthouden alleen maar te danken is aan het schrijven. "Als je blind typt en je kunt goed blind typen, dan typ je alle woorden over. Je hoeft dan niet actief te luisteren. Terwijl als je schrijft, en dat gaat langzamer, dan moet je actiever omgaan met de stof. Je hoort niet alleen een stroom woorden, maar je gaat nadenken waar het over gaat. Je maakt een samenvatting en daarvoor onthoudt je het beter."

Kennis of taken

Brain-expert Mark Tigchelaar weet zeker dat je stof beter kunt onthouden als je het opschrijft. "Het vraagt om bewuste aandacht. Als je iets typt kan dat bijna gedachteloos. Maar met handgeschreven teksten activeer je meer onderdelen van het brein en het effect daarvan is dat je dingen beter kunt onthouden."

Toch heeft hij wél afscheid genomen van zijn papieren agenda. Hij werkt volledig digitaal. Toch is hij niet bang dat hij zijn afspraken zal vergeten. "Er is een groot verschil tussen een taak onthouden en kennis onthouden. Kennis onthouden, daarvan vind ik het belangrijk dat mijn eigen geheugen dat kan. Daarom schrijf ik dat op papier. Bij taken of afspraken is een digitale agenda simpelweg praktischer."