Wie zat er achter explosie in ziekenhuis Gaza? Onderzoekers proberen er via openbare bronnen achter te komen

Wereldwijd vraagt men zich af wie er verantwoordelijk is voor de explosie bij een ziekenhuis in Gaza-Stad gisteravond. Via openbare bronnen wordt gezocht naar antwoorden. "Het onderzoek zal nog wel even duren", zegt onderzoeksjournalist Thomas van Linge.

Onderzoek doen met behulp van openbare bronnen wordt ook wel Open Source Intelligence (OSINT) genoemd. Van Linge is een van de onderzoekers die vanuit Nederland op die manier onderzoek doet naar de oorlog tussen Israël en Hamas.

Omvang van schade

Wie verantwoordelijk is voor de raketinslag bij het ziekenhuis in Gaza is nog niet met zekerheid te zeggen, zegt Van Linge. "Naar alle waarschijnlijkheid is het toch een raket van de Palestijnse kant die per ongeluk daar is neergekomen."

"En dat is puur gebaseerd op de beelden die naar buiten zijn gekomen van de plek waar de raket neerkwam. De omvang van de schade en de grote explosie lijken te bewijzen dat het geen bom was van een Israëlisch vliegtuig", legt hij uit.

Twijfelachtig dodental

Israël, Hamas en Islamitische Jihad, een organisatie die banden heeft met Hamas, wijzen naar elkaar. Al vrij snel na de explosie meldde het Palestijnse ministerie van Volksgezondheid, dat wordt geleid door Hamas, dat er 500 doden zijn gevallen. Andere Palestijnse bronnen spreken van 300 doden. Deze berichten zijn niet geverifieerd.

"Maar als we uitgaan van de theorie dat het inderdaad een Palestijnse raket is die door een fout, of doordat er is teruggeschoten, daar op het terrein is neergekomen, dan zijn experts het er toch over eens dat dan het dodental van 471 onwaarschijnlijk hoog is. Dus dat rijmt niet per se met de huidige theorie van het type raket."

Nepvideo's van aanval

Van Linge is sinds gisteravond al veel desinformatie tegengekomen na de explosie bij het ziekenhuis. Waaronder video's die volgens de onderzoeker al snel als fake news konden worden bestempeld.

"Je zag gisteravond al vrij snel vanuit Israëlische zijde beelden naar buiten komen waarop je een raket ziet opstijgen en ook weer ziet landen. Maar dat bleken dus oude beelden te zijn uit een video van de zomer van 2022." Volgens de onderzoeksjournalist ging het om beelden van een andere Hamas-raket die destijds opsteeg en ergens neerkwam.

Audiobericht van 'Hamas-strijders'

Ook is er door het Israëlische leger een audiobericht naar buiten gebracht waarop twee mannen in het Arabisch met elkaar spreken over de raketaanval, maar dat zegt volgens Van Linge niets.

"Er wordt gezegd dat het Hamas-strijders zijn. Dat audiobericht toont eigenlijk heel weinig aan, omdat je niets meer eruit opmaakt dan twee Arabische mannen die praten over een raket die een ziekenhuis heeft geraakt", benadrukt hij.

Opgevangen radiogesprekken

Het is niet duidelijk om welke Hamas-strijders het precies zou gaan, vervolgt de OSINT-onderzoeker. "Het zijn geen bekende commandanten. Er wordt geen identiteit bekendgemaakt."

Het audiobericht is een opgevangen radiogesprek. De authenticiteit van dit soort gesprekken is vaak twijfelachtig, vertelt Van Linge. "Dat zag je ook voorheen in de oorlog in Oekraïne en in Syrië, dat vaak over die radiogolven soldaten heel veel speculeren, roddelen en onduidelijkheid met elkaar bespreken."

Scherven van raket

Onafhankelijke onderzoekers worden op dit moment niet toegelaten in de Gazastrook, Israël heeft het gebied hermetisch afgesloten. En ook de grensovergang met Egypte is dicht. Maar Van Linge ziet wel mogelijkheden om erachter te komen wie verantwoordelijk is voor de explosie bij het ziekenhuis.

"Ik hoop dat er de komende dagen nog wat fragmenten naar buiten komen van het gebied waarop misschien stukken of scherven van de raket te zien zijn", zegt hij. "Wapenexperts kunnen aan de hand van die scherven een match maken met het type raket waardoor wij kunnen nagaan welk van de twee centrale partijen zo'n type raket in het arsenaal heeft."