Mensen reageren positief op het stappenplan uit de intelligente lockdown dat het kabinet woensdagavond presenteerde. Toch is lang niet iedereen van plan meteen van de versoepelingen gebruik te maken.
Dat blijkt uit een gewogen onderzoek van EenVandaag onder ruim 22.000 leden van het Opiniepanel. In een wederom goed bekeken persconferentie legde premier Rutte uit wat mensen de komende tijd wél weer kunnen doen. In vier stappen komt de samenleving grotendeels weer op gang.
Niet massaal naar de kapper
De eerste stap uit het plan is dat contactberoepen, zoals kappers, fysiotherapeuten en masseurs, weer aan de slag kunnen. Twee weken geleden was het dichthouden van de kappers nog de minst populaire verlenging. Niet geheel verrassend zijn veel mensen (82 procent) dan ook blij dat zij dat vanaf 11 mei hun haren weer kunnen laten knippen.
Ondanks de steun voor het openen, aarzelen veel mensen om direct naar de kapper te gaan. 44 procent is van plan om de komende twee weken een kapper te bezoeken, 49 procent doet dat niet. "Ook al is er misschien afstand tussen klanten, de kapper komt zelf wel met verschillende mensen in contact en daarna ook met mij. Ik betwijfel of elke kapper gaat controleren of een klant klachten heeft. En zelfs als kappers dat doen, biedt dat geen garantie", zegt een panellid. Een verplicht mondkapje zou volgens ondervraagden meer zekerheid bieden: "Ik had verwacht dat mondkapjes voor kapper en klant verplicht zou zijn, jammer! Ik vind het risico te groot, dus ik ga niet."
Weinig vakantie in eigen land
Deze aarzeling is ook terug te zien in de versoepelingen vanaf 1 juni. Wederom is de steun groot voor het onder voorwaarden openen van uitgaansgelegenheden. Toch is maar een beperkt deel van de mensen van plan daadwerkelijk naar een terras (48 procent) of restaurant (41 procent) te gaan. Nog minder animo is er voor een bezoek aan het café (26 procent), het museum (19 procent), de bioscoop (16 procent) of het theater (10 procent).
Zelfs over versoepelingen die op lange termijn ingaan, zijn mensen voorzichtig. Ook al zijn de meeste ondervraagden (70 procent) blij met bijvoorbeeld het volledig opengaan van vakantieparken en campings op 1 juli, ze boeken niet massaal een vakantie in eigen land. Maar 18 procent is dat van plan. Met een groep van 10 procent die al had geboekt, gaat ruim een kwart (28 procent) op vakantie in Nederland deze zomer.
Geen grote behoefte
In het onderzoek zijn twee duidelijke oorzaken te vinden voor de terughoudendheid van mensen om eropuit te gaan. De eerste is het gebrek aan (grote) behoefte. Alleen over terrassen (60 procent), kappers (57 procent) en restaurants (55 procent) zegt een meerderheid dat te hebben gemist. Een stuk minder mensen hebben behoefte aan andere gelegenheden die opengaan, zoals het museum, café of het gebedshuis.
Ten tweede zijn mensen bang besmet te raken met het coronavirus. Die angst voor besmetting is het grootst op plekken waar redelijk veel mensen binnen bij elkaar komen, zoals cafés (54 procent), georganiseerde samenkomsten (41 procent), sauna's (45 procent), gebedshuizen (41 procent), bioscopen (40 procent), theaters (40 procent) en restaurants (38 procent). "Alles wat in de buitenlucht kan tijdens deze zomermaanden vind ik een goed plan. Alle binnen-plannen vind ik nog te risicovol en oncontroleerbaar", zegt een ondervraagde.
Versoepelingen terugdraaien
Ook al blijven mensen voorzichtig, toch vinden de meesten (54 procent) dat het kabinet in het juiste tempo maatregelen versoepelt. Verder vinden de ondervraagden de afbouw van maatregelen eerder te snel (25 procent) dan te langzaam (14 procent) gaan.
Toch verwachten mensen dat het kabinet de komende tijd moet terugkomen op, in ieder geval een deel, van de versoepelingen. De helft (50 procent) denkt dat het aantal besmettingen met de versoepelingen dermate toeneemt dat het kabinet ze moet terugdraaien. "Als het kabinet één vinger geeft, nemen mensen de hele hand. Ik zie nu al overal dat mensen te makkelijk worden in het naleven van de regels", zegt een ondervraagde. Een derde (36 procent) denkt dat het aantal besmettingen beperkt blijft en het kabinet niet hoeft terug te komen op versoepelingen.
Juiste balans tussen economie en volksgezondheid
Toen het kabinet twee weken geleden veel maatregelen verlengde, was er vooral onbegrip in het bedrijfsleven. Het kabinet zou te weinig oog hebben voor de economie. Die balans is nu wat meer hersteld, vinden ondervraagden. Na de vorige persconferentie gaf 43 procent aan dat het kabinet zich te veel richtte op de bestrijding van het virus en te weinig op de economie. Nu vindt slechts 20 procent dat nog.
Ook ondernemers zijn blij dat het kabinet zich meer richt op wat wél kan. 65 procent van de bijna 2000 ondervraagde ondernemers en zzp'ers uit het onderzoek zegt de komende tijd voldoende perspectief te hebben met het stappenplan van het kabinet: "Tuurlijk had ik eerder open willen gaan met mijn restaurant, maar ik weet nu in ieder geval waar ik naartoe kan werken." 29 procent van de ondernemers zegt dat ze onvoldoende perspectief hebben.
Over dit onderzoek
Het onderzoek (pdf) is gehouden van woensdagavond 6 mei (na de persconferentie) tot donderdagmiddag 7 mei 2020. Aan het onderzoek deden 22.361 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Het Opiniepanel bestaat uit 65.000 leden. Panelleden krijgen ongeveer een keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.