Waarom lopen vrijwilligers weg bij de brandweer?

‘Ik heb dingen meerdere keren aangekaart en toen wilden ze me ontslaan.’ 

‘100 formulieren voor een knipperlicht.’ 

‘Omstanders begrijpen niet waarom we staan te wachten terwijl hun huis in brand staat.’ 

‘Hier ben ik geen vrijwilliger voor. Ik wil iemand helpen.’

Afgelopen week maakten EenVandaag en RTV NH nieuws met een reportage en een eigen onderzoek over de leegloop bij de vrijwillige brandweer. Honderden brandweervrijwilligers vertelden ons hun verhaal in het onderzoek, via mails naar de redactie en op social media. 

Een kwart van de vrijwilligers die ons onderzoek invulden overweegt serieus om te stoppen of is daar al mee bezig. 

De daling is al langer gaande. Uit cijfers van het CBS blijkt dat het aantal vrijwilligers tussen 2010 en 2015 gedaald is met 1951 personen. In deze periode vonden er een reorganisatie en bezuinigingen plaats bij de brandweer. 

Naar aanleiding van de uitzending werden Kamervragen gesteld. Minister Van der Steur erkent dat er ‘een serieus probleem’ is en stelt een onderzoek in. 

Waarom willen de vrijwilligers weg bij de brandweer? Lees hier hun reacties en persoonlijke verhalen.  

‘Angstcultuur’

Veel brandweervrijwilligers durven niet (meer)tegen de leiding te klagen omdat ze bang zijn dat dit gevolgen heeft voor hun werk. 

Als je de zaken aankaart wordt je in eerste instantie wel gehoord. Helaas wordt er niks mee gedaan. Als je na enige tijd opnieuw aan de bel trekt dan is men al minder vriendelijk. Het probleem dat je aankaart wordt meteen bij je terug gelegd. Nadien wordt je ook aangesproken op het feit dat men van mening is dat je niet loyaal bent. Er heerst een angstcultuur, mensen worden afgerekend. De JA knikkers, die overigens apart wel degelijk problemen zien, worden beloond, de kritische medewerkers worden aan de kant gezet.

Ik heb meerdere dingen meerdere keren aangekaart en toen wilden ze me ontslaan doordat ik de naam van m`n leidinggevende had genoemd en die was daar kwaad over terwijl ik gewoon de waarheid sprak!  Ik ben dus na 14 jaar dit geweldige vak te hebben uitgevoerd geen brandweer meer en dat vind ik heel erg.....maar wie weet als het weer gemeentelijk wordt, dan zal ik weer solliciteren!

Gecreëerde angstcultuur.(ik ben al de 2e persoon met ontslag door o.a. kritiek op het beleid.)

Als we iets aankaarten zijn we bang om eruit geschopt te worden, dus door deze angstcultuur zeggen we maar niets.

De communicatie is zeer slecht en als je de leiding eerst ergens op aan spreekt dan doen ze net of hun neus bloed en een aantal dagen later komen de dingen uit waar de vrijwilliger al voor vreesde. Leidinggevende draaien en liegen en doen er alles aan om hun eigen hachje te redden. Ze zijn de vrijwilliger liever kwijt dan rijk.

Er wordt geluisterd maar niks mee gedaan. LUISTER NAAR JAN DE MAN OP DE WERKVLOER. die krijgt de vonken in de nek!!!!!

Er word gedaan dat we mee mogen praten etc. Hele onderzoeken etc worden aan de nieuwe brandweer besteed. Uiteindelijk komt er precies uit het onderzoek wat goed uitkomt voor de bezuinigingen. Er word niks gedaan met onze kritiek etc.

Er moet een extern onderzoek komen naar de Brandweer en het fenomeen veiligheidsregio. Zijn intern niet in staat het te te keren. Rapporten worden zo opgebouwd alsof het allemaal goed gaat. Werkelijkheid is wel anders. Komt niet naar buiten. 

Geen klokkenluider durft zich nog te branden.

Vrijwilligers ingezet als beroeps

Vrijwilligers hebben het gevoel dat er geen rekening met hen gehouden wordt in de reorganisatie. Velen vinden dat ze worden ingezet als beroeps en dat er te hoge eisen aan hen gesteld worden. 

Er word meer gedacht in beroeps dan in vrijwillig .

Er word meer vergaderd dan geoefend van regels weet je nu veel meer.

Hier ben ik geen vrijwilliger voor ik wil iemand helpen.

Door het sluiten van kazerne's en de verzorgings gebieden groter te maken gaat de motivatie bij de vrijwilliger er erg hard af.

je word niet meer als vrijwilliger gezien die brandweer als hobby heeft je word gezien als een beroepsbrandweerman/vrouw die van thuis moet komen en op deze manier van handelen ook vanuit het ifv gaat er in de de toekomst een groot probleem voor doen om nog vrijwilligers te vinden die hun leven in de strijd gooien om anderen te redden.

Door het steeds efficienter werken wordt de druk bij een vrijwilliger steeds groter. Je moet aan steeds meer wensen (vaak nog geen eisen) voldoen. Dit komt de motivatie niet ten goede, dus als het niet bevalt ga je weg bij de brandweer.

Er wordt veel meer van ons verwacht! Wat zijn we nu? Vrijwilligers of is het een parttime baan? Niet de ene keer zus en de andere keer zo!!!!!

Gevoel van minder inspraak, en zelf klussen kunnen oplossen binnen de kazerne. moet nu allemaal centraal gedaan worden. Als vrijwilliger het gevoel een ondergeschoven kindje te worden en niet serieus worden genomen tegenover de beroeps binnen de regio.

Bureaucratie voor een boutje 

Door de reorganisatie worden veel zaken centraal geregeld of ingekocht waar dit voorheen geregeld kon worden binnen een gemeentelijk brandweerkorps. Veel brandweermensen klagen over de onnodige bureaucratie die hierdoor ontstaat. 

De vrijwilligers die aan het onderzoek hebben meegedaan gebruiken regelmatig de beeldspraak van de omgekeerde kerstboom of omgekeerde pyramide. Hiermee bedoelen ze dat er in hun ogen te veel managers zijn in relatie tot de brandweermannen en –vrouwen op de werkvloer. 

Kleine materialen die vroeger zelf gehaald mochten worden, moeten nu 100 formulieren voor worden ingevuld waarna er na 2-4 weken een (bijvoorbeeld) lampje voor een knipperlicht gebracht wordt.

‘Alles moet via het hoofdkantoor, niks kan meer geregeld worden via het korps zelf. Als ik een boutje bestelde was het vroeger een kwestie van ‘een ja, een paar euro en paar minuten.’ Nu moet het langs vier managementlagen.’ 

Er wordt niet gewerkt volgens het principe kwaliteit maar vanuit kosten overweging. Deze staan haakt op elkaar.

De witte boorden zijn gigantisch vermeerderd. 

De kerstboom staat op zijn kop!!!

Aan de ene kant bezuinigen vanaf de onderkant (lees vrijwilliger) en aan de andere kant een zware top. Dat is op dit moment wat het beeld is van de vrijwilliger naar de veiligheidsregio toe. Ik weet dat deze maatregelen ergens naar toe moeten lijden maar wees als bestuur duidelijk ook al is dit pijnlijk voor de vrijwilliger. Kortom communicatie is het sleutelwoord, daar zijn al veel bedrijven mee het schip in gegaan.

Het is een geldverslindende organisatie, het zou volgens de mooie verhalen efficiënter en goedkoper worden, maar als ik zie hoeveel geld het de gemeente extra kost en wat ze er voor terug krijgen, schieten de tranen in mijn ogen.

Duikers weg bezuinigd. Collega onderkoeld geraakt omdat hij niet de juiste kleding had en toch wilde handelen.

Minder mensen op de wagen: efficiëntie of schijnveiligheid?  

Waar er vroeger standaard met zes brandweermensen werd uitgerukt is het nu ook mogelijk om met vier of zelfs twee man op een brandweerwagen uit te rukken. De meeste ondervraagden geven aan dat ze dit geen probleem vinden bij kleine brandjes. Maar bij een woningbrand moet dit niet mogelijk zijn en ze zien risico’s wanneer een brand uit de hand loopt of er meerdere meldingen tegelijk komen. 

Omstanders hebben weinig begrip en de brandweerlieden voelen de druk om toch naar binnen te gaan om te blussen, ook als ze eigenlijk met te weinig mensen zijn. 

Ze maken zich zorgen dat dit een glijdende schaal is en een verkapte bezuiniging. Een aantal heeft onveilige situaties meegemaakt en ze vrezen dat dit in de toekomst meer zal worden. 

Onlangs uitgerukt voor reanimatie met 4 man, toen we vervolgmelding kregen voor een

 woningbrand. Er zat nog een persoon binnen de woning, maar wij mochten er niet naar

 uitrukken omdat we 2 man tekort kwamen...

Een woning brand met mogelijk moeder en kind binnen. Door te kort aan personeel TS4 konden wij niet door naar de slaapkamers waar mogelijk slachtoffers zouden liggen. wachten met dit soort woning branden duurt lang. 

Je komt met een brandweer voertuig aanrijden. Mensen verlangen hulp van je. Er is weinig respect voor als  je met handen in zakken wacht op een ander voertuig, daardoor kan je onderdruk gezet worden en dingen doen die te gevaarlijk zijn.

Het duikteam is in onze regio weg bezuinigd dit lijdt ook tot gevaarlijke situaties als je aan komt wordt toch van je verlangt dat je iets doet. Maar helaas kun je dat niet waardoor omstanders je bijna in het water willen duwen. Maar je moet dan uitleggen dat onze bazen ervoor gekozen hebben het duikteam weg te bezuinigen en we moeten wachten op een 

duikteam wat meer dan 40 km verder op zit. Helaas maar als er iemand nog inde auto zit 

dan zal hij helaas verdrinken. Moet je dan de mensen mee geven. En kijken ze je verbaasd 

aan. 

Bij een brand wat startte als een vuilnisbakje in een bijkeuken. Uiteindelijk is de hele bijkeuken onder onze ogen afgefikt. Je begrijpt dat dit niet goed voelde, niet voor ons maar de eigenaar was ook niet blij. (en we wonen in dezelfde straat!)

Als variabele bezetting wordt gebruikt als bezuinigingsmaatregel dan is dit een zeer 

slechte en gevaarlijke keuze.

Krijg het gevoel dat het belangrijkste is dat er binnen de gestelde tijd een rood voertuig 

voor de deur staat en niet gekeken wordt of er ook kwaliteit aan boord is.

Naar mijn mening is dit dus schijnveiligheid.

De ervaring is dat het slecht is. Wij rukken uit me collega's uit de 

naburige veiligheidsregio. Bij binnenbranden blijkt dat ze dus veel te weinig mensen 

hebben. Het is vragen totdat er een keer wat fout gaat en er doden aan brandweerzijde 

vallen.

Flexibiliteit is een goede zaak. Men moet dan wel kijken bij welke uitruk flexibel kan 

worden uitgerukt.

In grote steden kan dit zeer goed werken. Er is immers snel een (kleiner) voertuig ter plaatse. Echter in de buitengebieden (platteland) waar bijvoorbeeld boerderijen met een rieten kap staan, kun je als SIV (snel interventie voertuig) helemaal niets beginnen. Je staat eigenlijk voor 'aap'. Daarbij snappen mensen niet dat je in sommige gevallen gewoon even niets kunt doen totdat er meerdere brandweermensen/voertuigen bij komen. Dus naast het feit dat je machteloos staat tegenover grotere incidenten heb je ook te maken met (soms zelfs agressieve) bewoners die een brandweerkorps zien dat niets doet. Dit is moeilijk te begrijpen voor de burgers.