Waarom er geen levenslang is opgelegd voor de moord op Derk Wiersum en 4 andere vragen over de uitspraak van de rechter

Geen levenslang, maar twee keer 30 jaar cel voor de verdachten die terecht stonden voor de moord op advocaat Derk Wiersum. Waarom? 5 vragen aan verslaggever Bram de Waal, die aanwezig was bij de uitspraak.

Waarom is het vonnis lager dan de eis van het OM?

"Het Openbaar Ministerie (OM) zette hoog in en eiste afgelopen zomer levenslang tegen de verdachten van de moord: Giërmo B. en Moreno B. Een levenslange straf zou bijzonder zijn geweest, want voor één moord alleen is bijna nooit iemand in Nederland tot levenslang veroordeeld. Met die eis wilde het OM heel duidelijk een grens stellen: kom niet aan de rechtsstaat. Ook zou levenslang zou toekomstige huurmoordenaars moeten afschrikken."

"In de uitspraak maakt de rechtbank duidelijk de aanslag op de advocaat even ernstig te vinden als het OM. Deze moord op Derk Wiersum was ook volgens de rechters een schok voor de hele samenleving, omdat een dienaar van de rechtsstaat om het leven is gebracht. De mannen wisten volgens de rechtbank ook dat hun doelwit advocaat was. Dat werkt allemaal strafverzwarend, net als het enorme leed dat de familie is aangedaan. Die ernst heeft de rechter in het vonnis benadrukt."

"Maar waar het OM juist om die reden levenslang de enige passende straf vindt, kiest de rechtbank voor 30 jaar, de maximale tijdelijke gevangenisstraf. Dat is vooral omdat het hier om een enkelvoudige moord gaat en de twee verdachten niet eerder werden veroordeeld voor een levensdelict."

Er was dus geen twijfel bij de rechter?

"Nee, zeker niet. Het bewijs tegen de daders is overweldigend. Je hoort niet vaak een vonnis waarin de rechtbank zoveel bewijs ziet. Van gegevens uit de telefoons waarmee ze communiceerden, tot DNA dat gevonden is in de vluchtauto's en het feit dat beide mannen na de moord opeens veel geld bleken te hebben. Het geeft duidelijk aan hoe ondoordacht deze mannen te werk zijn gegaan. Tegelijk zaten er zoveel rechercheurs op deze zaak, dat dit ook een onderzoek was met een enorme capaciteit."

"Ondanks dat kon de rechter niet vaststellen wie van de twee geschoten heeft, maar dat maakt de rechtbank weinig uit. Deze mannen hebben de moord samen bedacht en samen uitgevoerd, dus krijgen ze allebei 30 jaar."

Is de uitspraak een tegenvaller voor het OM?

"Een woordvoerder van het OM zegt dat ze zeer tevreden zijn met deze uitspraak. 30 jaar is toch een hele lange gevangenisstraf: netto zit je dan sowieso 28 jaar vast. De rechtbank heeft de bewijsvoering van het OM ook gevolgd en acht dus bewezen dat deze mannen de moord hebben gepleegd."

"Het OM laat wel weten dat ze het vonnis gaan bestuderen. Als ze nog mogelijkheden zien om in hoger beroep voor levenslang te gaan, dan gaan ze in hoger beroep. Dat sluiten ze ook zeker niet uit. Ik denk dat die kans redelijk groot is."

Hoe zaten de verdachten vandaag in de rechtbank?

"Aan de verdachten was uiterlijk weinig te merken toen het vonnis werd voorgelezen. Verdachte Giërmo B. was volgens rechtbanktekenaar Petra Urban het meest gespannen. Moreno B., volgens het OM de schutter, keek juist weer wat vaker om naar zijn advocaat. Ze waren in ieder geval op geen enkele manier verbaasd, boos of verrast. Dat duidt erop dat ze de uitspraak wel voelden aankomen."

"De advocaten van de verdachten vinden het terecht dat er geen levenslang is opgelegd. Maar ook de verdediging zal het vonnis ongetwijfeld gaan bestuderen, en waarschijnlijk nog in hoger beroep gaan."

Alleen de schutters zijn nu veroordeeld. Hoe gaat het verder met de opdrachtgevers?

"Het onderzoek naar de opdrachtgevers is nog steeds in volle gang. Justitie vermoedt dat het de organisatie van Ridouan Taghi is, maar keihard bewijs daarvoor ontbreekt tot nu toe. Ook de rechtbank heeft in het vonnis duidelijk gezegd dat zij het opvallend vinden dat de broer van kroongetuige Nabil B., zijn advocaat Wiersum én vertrouwenspersoon Peter R. de Vries allemaal zijn vermoord."

"Toch is er in het onderzoek naar de schutters geen enkele link gelegd met mogelijke opdrachtgevers. Maar neem van mij aan het onderzoek daarnaar in volle gang is. Het OM doet er alles aan om ook de opdrachtgevers te pakken."