Waarom de gemeente Hof van Twente het wél voor elkaar krijgt om varkensboeren te laten stoppen

Ze worden aangemoedigd door het kabinet te stoppen, en toch voelen varkenshouders zich niet gesteund. Vooral op het gebied van herbestemming lopen boeren vaak vast door ingewikkelde regelgeving. De gemeente Hof van Twente laat zien hoe het ook kan.

De familie Rouhof uit Bentelo heeft tientallen jaren een varkensbedrijf gehad. Ruben Rouhof kan het erf, zijn geboortegrond zo uittekenen. Toen zijn vader enkele jaren geleden ziek werd en overleed, stond de familie voor een enorme uitdaging. Opvolging is er niet want Ruben en zijn zussen hebben andere ambities dan boer zijn. De stallen staan nog op het erf en ze willen graag iets anders met hun grond doen, maar dat is nog niet zo makkelijk.

Weinig steun voor stoppende varkensboeren

Het ministerie van Landbouw deed vorig jaar uitgebreid onderzoek naar varkenshouders die wilden stoppen of dat recent hadden gedaan. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat veel boeren zich nauwelijks gesteund voelden door lokale overheden.

Vooral op het gebied van herbestemming van de grond en vergunningsaanvragen had het meerendeel het gevoel tegen een bureaucratische muur aan te lopen. Als stoppende boeren na het slopen van de stallen naar andere manieren van bedrijfsvoering zoeken, worden zij geconfronteerd met regelgeving die die onnodig roet in het eten gooit.

Succesverhaal

Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat er een gemeente is die het wél goed doet: Hof van Twente. Wethouder Wim Meulenkamp nam zich een paar jaar geleden bij zijn aanstelling voor de portefeuille Ruimtelijke Ordening op een totaal andere manier in te vullen. Hij is van mening dat het oude beleid er vooral voor zorgde dat boeren vastlopen en gooit het over een andere boeg. "Dat is politiek gezien een risico, maar boeren die willen stoppen doen dat niet uit luxe. Daar gaan heel veel verhalen achter schuil. Ik vind dat we ons beleid daarop aan moeten passen."

Met een zogeheten 'veegplan' wordt actief beleid gemaakt door 'aan de keukentafel' te spreken met de verschillende boeren om perspectief te bieden. En wat blijkt? Er is veel mogelijk in deze gemeente. Zo worden initiatieven om schuren te slopen en te herbouwen als huis of kantoor ondersteund en mogelijk gemaakt.

Perspectief en geen lange wachttijden

Het veegplan is een verzamelnaam voor alle initiatieven, die na de gesprekken met de gemeente werden ingediend ter goedkeuring, vertelt Jeroen Overbeek. "Alle plannen worden zogezegd bij elkaar 'geveegd', vandaar de naam. Hij komt namens de gemeente bij veel boeren over de vloer om te praten over de toekomst.

"Normaal zou je voor elke vergunning apart naar de gemeenteraad toe gaan en voorleggen aan de raad. Nu voegen we alles samen en dat wordt in een keer besproken in de gemeenteraad." Hierdoor wordt er een stuk sneller gewerkt en kunnen de boeren die besloten te stoppen verder met hun leven. En dat is een stuk minder omslachtig als in andere gemeenten

Toekomst op de boerderij, ook zónder vee

Inmiddels is maar liefst 154.000 vierkante meters varkensstal succesvol gesaneerd en herbenoemd. De familie Rouhof deed mee met het eerste veegplan. Na een aantal gesprekken met de gemeente werd het voor hem duidelijk dat het mogelijk is om op de plek van de varkensstallen in de toekomst een huis te bouwen.

Ruben is blij met deze mogelijkheid. "Ik ben hier geboren, getogen en opgegroeid. Als het aan mij ligt kom ik niet meer van dit erf af."