Digitaal vitaal: de voordelen van online gaan als je ouder wordt

Voor jongeren is een leven zonder smartphone of pc niet voor te stellen, maar veel ouderen zijn nooit of nauwelijks online. Toch kan het voor hen juist uitkomst bieden, zegt Lilian Lechner.

Gezondheidspsychologe Lilian Lechner gelooft er heilig in: het nut van 'online zijn' voor ouderen. Ze deed, samen met de Open Universiteit, onderzoek naar welzijn en veiligheid onder stadsbewoners. Ook richt ze zich op het gevoel van veiligheid en de technologische mogelijkheden van ouderen.

Minder eenzaam, meer zelfstandig

Bij het voorkomen van eenzaamheid en onveiligheid kunnen sociale media een cruciale rol spelen voor deze groep, vertelt Lechner. "In de komende decennia komen er steeds meer ouderen bij, en die zullen langer zelfstandig blijven functioneren in onze maatschappij. Ze zijn vaak vitaler, maar met name de alleenstaande ouderen zijn ook vaker eenzaam."

Volgens Lechner is het in de huidige maatschappij steeds moeilijker om niet mee te gaan met sociale media. Er wordt verwacht dat mensen steeds langer zelfstandig thuiswonen. Het gebruik van de digitale wereld zorgt voor een groot deel van die zelfstandigheid. "We willen deze groep ouderen zo optimaal mogelijk faciliteren, zodat ze maximaal kunnen functioneren. In de huidige maatschappij, die in alles een digitale component heeft, hoort daar ook het gebruik van internet en sociale media bij."

De boot missen

De generatie tussen de 65-75 jaar heeft nog een beetje van het internet meegekregen. Van mensen ouder dan 85 is slechts 25 procent online. Driekwart van deze groep mist dus de boot, vertelt Lechner. "Dit maakt de stap om internet te gebruiken lastiger, omdat je simpelweg niet weet hoe het werkt. De kans dat je fouten maakt is dan naar hun idee groter. Ook hoor je negatieve berichten over internet, maakt dat de angst om te falen nog groter."

"Voorlopige analyses laten zien dat gebruikers veel meer voordelen van sociale media zien dan niet-gebruikers", legt Lechner uit. "Ze vinden het gebruik makkelijker, nuttiger en leuker. Ze ervaren minder barrières en hebben meer digitale vaardigheden."

Aanvulling in plaats van oplossing

Dit gebruik van internet en online sociale media moeten we niet zien als een vervanger, maar als een mooie aanvulling in het brede pallet aan opties voor ondersteuning die we kunnen bieden aan ouderen. Dat zal niet vanzelf gaan, vertelt Lechner. We zullen een deel van de ouderen veel meer actief moeten overtuigen en helpen om die stap naar de digitale wereld te kunnen maken.

"Met internet en sociale media lossen we natuurlijk niet alle problemen van ouderen op, ze kunnen echter wel zeker helpen om het functioneren in het dagelijks leven aangenamer, prettiger en makkelijker te maken." En veiligheid? "We zien geen verschil van veiligheid in gebruikers en niet gebruikers. Een app kan veilig voelen, maar het kan averechts werken.