Met gebogen rug loopt de 93-jarige veteraan voetje voor voetje aangedaan langs de vele kruisen. Dan herkent hij een naam en barst in tranen uit. Na 75 jaar staat Francis Resta bij het graf van zijn geliefde commandant George Beele.
In de week dat D-Day 75 jaar geleden was gaat de 93-jarige Francis Resta terug naar Zuid-Limburg en Duitsland, waar hij in het najaar van 1944 met zijn makkers tegen de Duitsers vocht. Veel van hen kwamen om, zoals ook de luitenant van zijn eenheid, George F. Beele.
Bij het kruis verliest Resta het gevecht met de tranen, de herinneringen worden hem teveel. "Wij noemden hem Real Beele, want hij was een échte man. Een man die zich er niet voor schaamde zijn angst te tonen."
"Hij was meer 'een van de jongens' dan de andere officieren. Het was een vriendelijke man. Deze mannen hebben hun leven gegeven. En ik niet eens mijn been."
In een lift naar de hel
Francis Resta raakte op 1 december 1944 gewond in het Duitse Welz, op een uurtje rijden van Maastricht. Hij en zijn makkers betraden een huis, waarna er een boobytrap af ging. "De boobytrap zat verstopt in de keuken van een oud gebouw waar we naartoe waren gevlucht", vertelt Resta. Hij dacht dat zijn laatste uur geslagen had. "Toen ik daar zwaargewond lag, dacht ik: ik zit in een lift naar de hel."
Maar Resta overleefde, als een van de weinigen. Zijn linkerbeen was er erg slecht aan toe, dus werd hij van het slagveld overgebracht naar een ziekenhuis in Maastricht. Daar wilde een Amerikaanse arts zijn been onmiddellijk amputeren, een Nederlandse arts weigerde dat pertinent. Resta was zelf getuige van de discussie die bij zijn ziekbed werd gevoerd. Gelukkig voor Resta won de Nederlandse arts. 'In mijn ziekenhuis gelden mijn regels' gaf de doorslag.
Post-traumatische stressstoornis
Resta overleefde de oorlog, maar kon zijn ervaringen geen plek geven. Jarenlang hield hij zijn mond, tegen zijn vrouw en later ook tegen zijn kinderen. Tot het niet meer ging. Hij bleek te lijden aan een post-traumatische stressstoornis. "Sinds ik ben begonnen met therapie voor mijn PTSS kan ik er beter over praten. Daarvoor had ik zelfs mijn vrouw en kinderen niet eens verteld dat ik in het leger zat. Mijn zoon heeft me dat nooit vergeven."
Het terughalen van herinneringen was niet makkelijk. "We hebben vreselijke dingen gedaan. Bovendien voelen degenen die het hebben overleefd zich altijd schuldig: waarom zij wel en hun makkers niet?" Inmiddels kan Resta goed over zijn ervaringen vertellen. Om anderen te helpen schreef hij zelfs een boek over veteranen en PTSS.
Dankbaar voor de bevrijding
Na 75 jaar besloot Francis Resta terug te gaan naar de plek waar het allemaal gebeurde. Naar het huis in Welz waar hij gewond raakte, het ziekenhuis waar hij werd behandeld en bijna zijn been verloor en de begraafplaats waar zijn kameraden begraven liggen. In het ziekenhuis werd hij ontvangen door arts Paul Breedveld, in zekere zin de opvolger van de arts zie zijn been redde.
Breedveld kende de verhalen uit de oorlog van zijn vader en heeft zelf een graf op Margraten geadopteerd. "Het is bijzonder dat de Amerikanen hier komen om hun maten met wie ze gestreden hebben op te zoeken." Tegen Breedveld betuigde Resta zijn dankbaarheid voor het handelen van zijn voorganger. "Hij gaf me mijn leven, ik ben erg dankbaar", zegt Resta aangedaan. Het raakte de arts, die juist zijn dankbaarheid naar Resta wilde uitspreken: "Ik ben ú dankbaar, u heeft ons bevrijd."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.