Politiebonden praten over het uitbreiden van hun acties, KLM-piloten hebben gedreigd hun werk neer te leggen en piloten van Ryanair doen hetzelfde. Het gaat daarbij allang niet meer alleen om loon, maar vooral om het verminderen van de werkdruk. Wat is er toch aan de hand op de werkvloer?
Worden werknemers inderdaad zo veel meer belast dan vroeger? Jan Prins is directeur van SKB, een adviesbureau op het gebied van werkbeleving, en denkt van niet. "De eisen zijn maar nauwelijks meer dan tien jaar geleden, maar de zelfstandigheid van werknemers is afgenomen. De mogelijkheid om aan die eisen te voldoen is daarmee afgenomen." Hierbij gaat het vooral om flexibiliteit: het indelen van je eigen tijd, en je eigen werkzaamheden. Vaker worden dingen van bovenaf opgelegd.
Autonomie, ontwikkeling en verbinding
Volgens Aukje Nauta, bijzonder hoogleraar organisatiepsychologie aan de Universiteit Leiden, heeft werkdruk te maken met drie aspecten. "Je autonomie, dus het hebben van regelmogelijkheden, de mogelijkheid om je te ontwikkelen en de verbinding met anderen. Als dat er niet is, ervaar je werkstress."
Volgens Jan Prins komt het feit dat mensen minder autonomie ervaren ook door de privatisering. "Het is lange tijd een race naar de bodem geweest. Hoe konden de kosten nog lager? De regeltjes die daaruit voortkwamen zijn een hele zware belasting voor mensen." Uiteindelijk kan je dat terugvoeren op een basiswaarde: respect voor elkaar. Ook binnen verschillende stakingsacties valt die term vaak. "Het gaat om respect hebben voor wat mensen kunnen, maar ook voor waar hun grenzen liggen."
In 90 seconden een wc poetsen
Het hebben van stress kan ook te maken hebben met slechte werkrelaties. "We gaan onvoldoende met elkaar in gesprek over hoe je wilt werken", zegt Aukje Nauta. Daardoor ontstaan volgens haar ook situaties waarbij werkzaamheden te veel van bovenaf worden geregeld. "Dan krijg je situaties als in 11 seconden een pakketje moeten bezorgen voor Post NL, of 90 seconden krijgen om een wc te poetsen."
Respect voor elkaar komt dan vanzelf, vanuit de goede relaties op je werk. "Daarachter schuilt een streven naar de liefdevolle verbinding tussen mensen." Als het gaat om cao-onderhandelingen hoopt Nauta dat daar ook rekening mee wordt gehouden. "Partijen zouden met echte aandacht in gesprek met elkaar moeten gaan, en dan met liefde dingen willen gaan veranderen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.