Van de minister mag het niet, maar kwart van ouders zegt dat middelbare school commercieel bijlesbureau aanraadt

Ruim een kwart (27 procent) van de ouders van scholieren zegt dat 'hun' middelbare school samenwerkt met een commercieel bijlesbureau of zo'n bureau aanraadt. Demissionair onderwijsminister Paul is daar tegen, omdat het voor kansenongelijkheid zou zorgen.

Betaalde bijles zou voor ongelijkheid kunnen zorgen omdat niet alle ouders het kunnen betalen. Het ministerie van Onderwijs heeft daarom eerder richtlijnen opgesteld waarin staat dat scholen geen reclame mogen maken voor commerciële bijlesbureaus. Aanvullend onderwijs zou alleen van en op school moeten zijn, zei minister Paul daar eerder over.

Toch samenwerken

Toch gebeurt het regelmatig dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden, of daar zelfs mee samenwerken, blijkt uit onderzoek van EenVandaag en Ouders & Onderwijs onder ruim 2.700 ouders. Een kwart van hen zegt dat de middelbare school van hun kind dat doet, nog eens een vijfde (18 procent) weet niet zeker of dat gebeurt. "Bij de open dag werd al verteld over professionele (en dure) huiswerkbegeleiding", vertelt een ouder over zijn ervaring.

Dat scholen commerciële bijlesbureaus aanraden gebeurt niet alleen op het voortgezet onderwijs. 7 procent van de ouders met kinderen op de basisschool zeggen dat 'hun' school samenwerkt met een particuliere instantie of die aanraadt voor bijlessen.

'Kwaliteit is onvoldoende'

In het onderzoek zegt ongeveer 1 op de 5 ouders met kinderen op de middelbare school dat hun kind nu of het afgelopen jaar bijles heeft gehad. De meeste van hen (61 procent) zeggen dat hun zoon of dochter zonder die bijles het gewenste niveau niet zou halen.

Veel ouders wijten dat aan het onderwijs, dat door corona, lesuitval en lerarentekorten niet van voldoende kwaliteit zou zijn. "De school zegt zelf geen tijd te hebben om kinderen te leren leren. Ze zeggen ook onderbezet te zijn waardoor er niet voldoende tijd is voor extra uitleg en ondersteuning", schrijft een ouder.

Honderden euro's per maand

Een minderheid van de ouders heeft dus een kind op bijles, maar als daar wel sprake van is, wordt er soms diep voor in de buidel getast. Ruim een derde (36 procent) van de ouders die hun kind op bijles doen, geeft daar minimaal 100 euro per maand aan uit. 11 procent betaalt zelfs maandelijks minstens 250 euro aan de extra lessen.

Ook voor bijles aan basisschoolleerlingen wordt de portemonnee flink getrokken. 3 op de 10 (31 procent) ouders die het afgelopen jaar voor bijlessen hebben betaald, besteden daar minimaal 100 euro per maand aan, voor 1 op de 10 is dat maandelijks minstens 200 euro.

'Ik kan het niet ophoesten'

Honderden euro's per maand besteden aan bijles door uurtarieven die kunnen oplopen tot 60 euro: veel ouders hebben daar geen geld voor. "Ik ben een alleenstaande moeder", vertelt een deelnemer. "Ik kan het niet betalen. Ik zou dan de keuze moeten maken tussen dit en niet op vakantie gaan."

En deze moeder is niet alleen. Ongeveer 1 op de 12 (8 procent) ouders van kinderen die nu geen bijles krijgen, zegt dat hun kind eigenlijk wel bijles nodig heeft, maar dat ze het niet kunnen betalen. Zo licht iemand anders toe: "Het bijlesinstituut had een lange wachtlijst en rekent 50 euro per uur. Ik kan 200 euro per maand niet ophoesten. En ik heb geen vwo gedaan dus ik kan hem zelf niet helpen."

Gratis bijles op elke school?

Het is deze kansenongelijkheid waar onderwijsinstanties, en dus ook het ministerie, zich zorgen om maken. Ook veel ouders vinden de huidige situatie oneerlijk. De meesten (59 procent) vinden, net als de minister, dat scholen geen betaalde bijlessen mogen aanraden. "Als je kind bijles nodig heeft, zou het voor iedereen mogelijk moeten zijn om het te krijgen, ongeacht je financiële situatie. Bijvoorbeeld door subsidies of bijdragen in de kosten. Nu is het alleen mogelijk als je rijke ouders hebt", zegt een deelnemer.

Twee derde (67 procent) vindt dat elke school gratis bijles moet aanbieden, ook als er dan meer belastinggeld naar het onderwijs moet. Vooral ouders met een lager inkomen zijn voorstander van gratis bijles, maar de verschillen tussen inkomensgroepen zijn beperkt. Ook de meeste rijkere ouders vinden dat scholen voor gratis bijles moeten zorgen.

'Het onderwijs schiet tekort'

4 op de 10 ouders (40 procent) zeggen zelf bereid te zijn meer te betalen aan school als bijles daardoor voor iedereen, dus ook voor andermans kinderen, toegankelijk wordt. Maar het is de vraag hoeveel dat helpt, want het echte probleem zit volgens de deelnemers dieper. Dat zoveel kinderen bijles krijgen, geeft volgens een ruime meerderheid (75 procent) aan dat het onderwijs in Nederland tekortschiet.

Ouders geven aan dat hun kinderen extra begeleiding nodig hebben omdat leraren de lesstof niet goed uitleggen, er veel lessen uitvallen en klassen te vol zijn. "De school heeft het behoorlijk laten afweten en verwacht dat wij dat even kunnen laten bijspijkeren door commerciële begeleiding. Dat zou in Nederland niet moeten kunnen. Ik ben daar best boos over."