In zijn speech dreigde president Trump naar het Amerikaanse Hooggerechtshof te stappen om 'het stemmen te stoppen'. Maar een zaak komt niet zomaar bij de hoogste rechters. Eerst moet Trumps team aantonen dat er misstanden zijn geweest bij het tellen.
"We gaan naar het hooggerechtshof, we willen dat al het stemmen nu stopt." Met die opmerkingen stak Trump zelfs volgens de hem vaak welgezinde zender Fox News de lont in het kruitvat. Het tellen van de stemmen loopt nog, en zal mogelijk nog even duren. Maar Trump sprak al van fraude.
Route naar het Hooggerechtshof
Amerikakenner Koen Petersen is niet verrast door het statement van Donald Trump. "Hij wil zijn achterban alvast activeren voor het geval dat hij verliest." De zittende president heeft volgens Petersen ook reden om zich zorgen te maken. "In de staten waar de uitslag nog niet binnen is, worden vooral nog stemmen uit de grote steden en stemmen per post geteld. Dat zijn naar verwachting meer Democratische stemmen."
Maar kan Trump zomaar naar het Hooggerechtshof stappen? Niet in één keer, vertelt Petersen. "Allereerst moeten de Republikeinen daadwerkelijk een aanwijzing hebben dat het ergens in het stemproces niet goed is gegaan. Dan moeten ze naar de rechter in de staat waar de misstand volgens hen heeft plaatsgevonden. Vervolgens kan de zaak uiteindelijk voor het Hooggerechtshof van de staat komen. En als daar dan weer tegen in beroep wordt gegaan, volgt pas de gang naar een federale rechter met als uiterst station het federale Hooggerechtshof waar Trump het vanochtend over had."
'Uitspraken ernstig'
En als de zaak daar dan belandt, is het nog niet zeker dat het Hooggerechtshof de zaak aan zal nemen. "Daarvoor moeten vier van de negen rechters de zaak accepteren", vertelt Petersen. De claim van Trump dat het tellen van de stemmen na 3 november frauduleus is, is volgens hem nergens op gebaseerd. "De staten hebben elk hun eigen wetten waarin staat welke stemmen er wel of niet mee mogen tellen. Deze moeten gevolgd worden." In sommige staten mogen stemmen per post die enkele dagen na de verkiezingsdag binnenkomen - maar wel een poststempel van 3 november hebben - bijvoorbeeld meegeteld worden.
Petersen denkt niet dat Trump naar het Hooggerechtshof zal stappen als hij binnen enkele dagen toch als winnaar uit de bus komt. Toch vindt de Amerikakenner de uitspraken van de president ernstig. "Dit ondermijnt de legitimiteit van de verkiezingen. Als Biden wint zal nu de helft van de Amerikanen het idee hebben dat dit niet eerlijk gegaan is."
'Verkiezing over verkiezingen'
Eerste Kamerlid Farah Karimi van GroenLinks was namens de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) als verkiezingswaarnemer in Wisconsin. Volgens haar heeft president Trump 'geen punt' als hij zegt dat er gefraudeerd is. "Het is een verkiezing over verkiezingen geworden."
Karimi bezocht twaalf stembureaus in Milwaukee en in Washington County en heeft geen incidenten of problemen gezien. "Ze waren goed voorbereid, ze hebben geleerd van de problemen bij de voorverkiezingen in april. Er waren enorm veel vrijwilligers aanwezig. Deze verkiezingen waren moeilijker vanwege corona, maar ze hadden goede hygiënemaatregelen getroffen." Karimi noemt de opkomst 'fantastisch'. "Mensen proberen met democratische middelen de situatie te beïnvloeden."
Uitlegvideo: Waarom je ook zonder de meeste stemmen president van de VS kan worden
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.