Toename huiselijk geweld in 2020: 'Hulplijn moet zich meer richten op vrouwen'

Bijna de helft van alle moorden die in 2020 hebben plaatsgevonden zijn moorden in relationele sfeer. Een trendbreuk die mogelijk te maken heeft met de corona-maatregelen. Huiselijk geweld tegen vrouwen is wereldwijd toegenomen.

Dat blijkt uit cijfers van Elsevier Weekblad. Ook regionale omroepen melden dat de meeste incidenten plaatsvinden in huiselijke sfeer.

Dodelijk delict

Een zorgelijke stijging, vindt hoogleraar Gender Based Violence Renée Römkens, toch verbaast het haar niet. "Het is al langer bekend dat zeker bij vrouwen er een groter risico ligt bij een dodelijk delict in privésfeer."

Dat we door de coronacrisis vaker binnenzitten helpt niet mee, vertelt de hoogleraar. "We weten dat rondom de coronamaatregelen huiselijk geweld in elk geval is toegenomen en mogelijk ook ernstiger is geworden. Het risico met de lockdown voor het uit de hand lopen van conflicten en geweld is groter als je tot elkaar veroordeeld bent."

Toename huiselijk geweld

Römkens ziet daarnaast ook een duidelijke toename rondom geweld in de huiselijke sfeer. "De cijfers zijn internationaal gezien heel duidelijk. Over Nederland is dat wat lastiger te zeggen omdat de registratie vooral via Veilig Thuis loopt als het gaat om de hulpvraagmeldingen."

"Voor de politiemeldingen zijn we afhankelijk van het CBS, maar ik verwacht deze cijfers zeer binnenkort. Toch is er een toename aan meldingen, zeker internationaal en die toename laat zien dat de coronamaatregelen hier een doorslaggevende rol in spelen."

Jaarlijks 40 tot 50 vrouwen gedood door partner of ex-partner

Geweld richting vrouwen in de relationele sfeer is volgens Römkens een probleem dat al jaren speelt. Vooral wanneer er sprake is van een dreigende breuk neemt het risico op geweld toe. "Al jarenlang worden er in Nederland tussen de veertig en vijftig vrouwen door hun partner of ex-partner gedood."

"We zien een patroon waarbij een partner het niet accepteert wanneer de vrouw de relatie wil beëindigen. De scheidingsfase is de meest gevaarlijke periode in een relatie. Als het gaat om het risico op dodelijk geweld, dat weten we al heel lang. Dit probleem is omvangrijk en mogelijk neemt dat toe door de huidige lockdown. Maar het patroon is dat bij een dreigende breuk in een relatie het risico op een doding heel groot is."

Telefonische hulplijn niet vaak gebruikt

In Nederland is er de telefonische hulplijn van Veilig Thuis. Toch blijkt dat er in de praktijk weinig gebruik gemaakt wordt van deze hulplijn door vrouwen zegt Römkens. "We hebben dat vergeleken met buitenlandse cijfers. Je ziet dat er in Nederland is gekozen voor een telefonische opvang waar het probleem van geweld als een gezinsprobleem wordt neergezet."

Volgens Römkens zou bij deze hulplijn meer de focus op vrouwen moeten liggen. "Vrouwen zijn het vaakst slachtoffer en vooral de moeders moeten ook als eerste aan de bel trekken om een doorbraak te krijgen om de hulp te krijgen die nodig is. Je ziet in het buitenland dat als men inderdaad op vrouwen richt, dat dan het aantal meldingen omhooggaat."

'Beeldvorming moet anders'

Nederland is volgens Römkens hierover op de vingers getikt door de Istanbul-Conventie. Volgens haar valt er winst te behalen in de manier waarop de beeldvorming van de hulplijnen op dit moment geprofileerd worden.

"We kunnen daar winst in behalen. Als je in de profilering duidelijker maakt dat het geen gezinsprobleem is, maar een probleem dat primair vrouwen, moeders en kinderen treft. Er moet duidelijker worden gemaakt dat vrouwen vaker en veel ernstiger geweld meemaken binnenshuis dan mannen. In het beleid, de beeldvorming en in de hulpvoorziening moet dit duidelijker naar voren komen."