CDA Limburg is klaar met de korenwolf, de veldhamster die kunstmatig in stand wordt gehouden. De miljoenen subsidies zijn volgens hen zonder resultaat. Maar de bedreigde diersoort laten uitsterven is in strijd met Europese verdragen zeggen activisten.

"Er wordt sinds eind jaren 90 jaarlijks 1,2 miljoen euro in het beestje gepompt, maar dat heeft volgens ons niet geleid tot een grotere populatie korenwolven", zegt CDA-statenlid Rudy Tegels. Het instandhouden van de korenwolf kost volgens hem klauwen met belastinggeld, maar levert geen enkel resultaat.

Fokken voor de vossen en roofvogels

De korenwolf, een wilde veldhamster, is een bedreigde diersoort. Het beestje komt alleen voor in Zuid-Limburg om het daar goed gedijt op de lössbodem of Limburgse klei. Om de soort voor uitsterven te behoeden richtte de overheid 20 jaar geleden een fokprogramma in. In dierentuin GaiaZOO in Kerkrade worden sindsdien honderden korenwolfjes gefokt. Die worden in het voorjaar uitgezet. De jaarlijkse kosten: 1,2 miljoen euro.

Volgens het CDA hebben alle inspanningen te weinig resultaat. "Ieder voorjaar zetten we honderden diertjes uit op die percelen. Maar het barst van de vossen en roofvogels en die eten al die korenwolven zo weer op", zegt Tegels. "Kortom, die populatie groeit helemaal niet. We fokken snacks voor roofvogels. Wij willen stoppen met geforceerd gemeenschapsgeld investeren, terwijl ze allemaal worden opgegeten." Volgens Tegels is er inmiddels een meerderheid in de provincie Limburg die wil stoppen met de subsidie.

Zodra de korenwolf wordt losgelaten in de natuur gaat het mis

'Korenwolf heeft geen kans gekregen'

Jaap Dirkmaat van Das & Boom reageert fel op het CDA-voorstel. Hij zegt dat er te weinig is gedaan, dat afspraken niet zijn nagekomen. Er zouden twaalf percelen komen in Limburg, die ook onderling met elkaar zouden zijn verbonden. Zo zou je de ideale biotoop voor de korenwolf creëren. Maar dat is volgens hem nooit gebeurd zegt hij. "Er zijn hooguit vier percelen nu en die zijn ook versnipperd. Het beestje heeft geen kans gekregen."

Het gaat niet om het dier alleen, zegt Dirkmaat. Het instandhouden van de korenwolf staat voor veel meer. Volgens Dirkmaat is er door industrialisering en bebouwing een sterke afname van biodiversiteit, en als de korenwolf verdwijnt is dat weer een soort minder. Dat gaat weer ten koste van andere dieren en planten, en een grote biodiversiteit is ook voor het voortbestaan van de mensheid van groot belang.

Hamsterwake

Eind jaren 90 bleek na ludieke acties van de stichting Das & Boom, zoals een hamsterwake, dat het zeldzame dier in Nederland uitstierf. Bekende Nederlanders zoals Hans Dorresteijn en Koos van Zomeren waakten dag en nacht bij de holletjes van de korenwolf. Jaap Dirkmaat kan zich de ophef nog goed herinneren. "Als ik een persconferentie gaf, waren er meer journalisten dan bij een NAVO-persbijeenkomt", zegt Dirkmaat.

Dirkmaat hamerde constant op de Europese afspraken die Nederland heeft ondertekend. Daarin staat onder meer dat de Nederlandse staat de bedreigde diersoorten moet beschermen. Mede door publieke druk, zwichtte toen de politiek. Er kwam een fokprogramma voor korenwolven, en er kwam een subsidie voor boeren die land beschikbaar stellen voor het uitzetten van de gefokte diertjes.

John Jansen van Galen op de bres voor de korenwolf in 1999

Europese verdragen gooien mogelijk roet in het eten

Gedeputeerde Carla Brugman in Limburg laat nu onderzoek doen naar de subsidiestroom. Zij vreest met name dat stopzetting van subsidie in strijd is met de Europese verdragen. Zij verwijst naar de boete van maar liefst 25 miljoen euro die recent door Europa aan Frankrijk is opgelegd in een soortgelijk geval.

Als Limburg echt een dergelijk bedrag boven het hoofd hangt, weet Tegels nog niet of hij gaat doorzetten. Hij formuleert het daarentegen als een volleerd diplomaat: "Uiteindelijk zijn de euro's leidend."

audio-play
Bekijk hier de tv-reportage.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.