Steeds minder artsen voor verstandelijk gehandicapten: studenten worden liever chirurg of kinderarts

Er zijn grote zorgen over het aantal artsen voor verstandelijk gehandicapten. Er is al een tekort aan deze gespecialiseerde artsen en er melden zich nauwelijks mensen voor de opleiding. "Geneeskundestudenten willen allemaal chirurg of kinderarts worden."

Het is belangrijk dat er gespecialiseerde artsen zijn voor mensen met een verstandelijke beperking, stelt Hanneke Veeren, hoofd van de landelijke opleiding arts verstandelijke gehandicapten (VG). "Het zijn mensen die vaker ziek zijn, die andere ziektes hebben dan gemiddeld en die helaas ook nog vaker eerder doodgaan dan gemiddeld."

Wereld van witte jassen

"Tijdens de opleiding geneeskunde krijgen studenten een wereld voorgespiegeld van witte jassen die door ziekenhuisgangen rennen", zegt Veeren. Bijna allemaal willen ze uiteindelijk in het ziekenhuis aan de slag.

Het aantal aanmeldingen voor de opleiding tot arts VG is dan ook zorgwekkend laag, ziet ze. "Het zijn er veel te weinig. Dit jaar zijn het er veertien, terwijl we eigenlijk het drie- of viervoudige zouden moeten opleiden."

'Mooiste beroep van de wereld'

"Onbekend maakt onbemind", zegt Michiel Vermaak. Hij werkt al jaren als arts VG. Volgens hem is het 'het mooiste beroep van de wereld'. Toch ziet ook hij geneeskundestudenten niet echt warmlopen voor zijn vak. "Heel kort door de bocht gezegd: de jongens willen chirurg worden, de meisjes kinderarts."

"Wij hebben geen stoere verhalen over operaties, 3D-scans of genezingen, maar op medisch-technisch en medisch-ethisch gebied heb ik echt de meest gave taak." Zo zijn er zeer interessante dilemma's, bijvoorbeeld in het kijken wat je wel en niet doet, vertelt hij. "En ik heb contact met het hele systeem: met andere dokters, met groepsleiders en ook vaak met de ouders."

Alle leeftijden, alle niveaus

Hanneke Veeren geniet vooral van de breedte van het vak. "Je hebt te maken met mensen van alle leeftijden en alle niveaus. De ene dag zie je een stel met een lichte verstandelijke beperking die toch een baby verwacht. Dan is het de vraag hoe ga je dat goed begeleiden?"

"De andere dag heb je te maken met iemand met een zeer ernstige verstandelijke beperking die misschien wel doof en blind is, epilepsie heeft en aan de sondevoeding in een bedbox ligt. Dat maakt het super interessant."

Oplopende wachtlijsten

Wat als er niet meer artsen voor verstandelijk gehandicapten worden opgeleid? Zowel Veeren als Vermaak waarschuwen voor nog langere wachtlijsten.

"Dan blijven we een situatie houden zoals nu waarin heel veel ouders soms 8 of 9 maanden moeten wachten voordat ze met grote problemen naar een arts VG kunnen."

Kost veel geld

Dat is niet alleen inefficiënt, maar kost ook nog eens veel geld, waarschuwt Vermaak. Want hij en zijn collega's kunnen veel gedoe voorkomen. "Ik heb langer de tijd voor de patiënt en uiteindelijk bespaart dat ook tijd. Het is vaak zo dat als ik patiënten voor het eerst zie dat ze bijvoorbeeld acht keer per jaar naar het ziekenhuis moeten."

"Twee keer naar een neuroloog, twee keer naar de orthopeed, naar de cardioloog. Dat kost natuurlijk heel veel tijd van medisch specialisten. Terwijl ik kan kijken: wat is nodig, wat kan ik zelf doen? Dan hoef ik iemand maar een of twee keer per jaar te zien. Dus wij besparen ook heel veel tijd van medisch specialisten daardoor."