Staatssecretaris Paul Blokhuis: 'Vaccinatieplicht zou nederlaag voor Nederland zijn'

De vaccinatiegraad in Nederland daalt. Waar we eigenlijk altijd boven de 95 procent zaten, is dat nu gedaald tot net boven de 90 procent. Staatssecretaris Paul Blokhuis wil, ondanks dat, niet over gaan tot een vaccinatieplicht.

"Dat zou een nederlaag voor Nederland zijn", zegt Blokhuis, staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. "Zo ver wil ik niet gaan."

Opkomst van mazelen

Deze week meldde de GGD Haaglanden dat in Den Haag opnieuw een kind besmet is met mazelen, al de vierde op een kinderdagverblijf. In de eerste 3 maanden van dit jaar zijn in totaal vijftien besmettingen met mazelen geconstateerd. Normaal gesproken zijn er tien tot twintig meldingen in een heel jaar.

"Dat is een aanleiding tot zorg", zegt Blokhuis. "Je kunt van de mazelen heel beroerd worden, met zelfs de dood tot gevolg. Dat is in 2013 zelfs nog gebeurd in Nederland." De opkomst van de mazelen geeft inzicht in hoe het er in Nederland voor staat. "Wij zijn blij en trots op ons rijksvaccinatieprogramma. Helaas hebben we geconstateerd dat dat minder wordt en we onder een grens dreigen te zakken."

Daling van de vaccinatiegraad

De Wereldgezondheidsorganisatie adviseert een vaccinatiegraad van 95 procent. De overige 5 procent lift dan mee op de rest, is het idee. "We zitten nu ruim op 90 procent, het is gedaald. Gelukkig is het de laatste tijd wel gestabiliseerd", zegt Blokhuis. "Maar ik vind dat te laag."

Er zijn twee groepen die de vaccinatiegraad vooral omlaag trekken. Aan de ene kant zijn dat streng christelijke gemeenschappen, die altijd al minder vaccineerden. In de laatste jaren is daar een grote groep anti-vaxxers bijgekomen.

Neder-Betuwe

Afgelopen week was Blokhuis op bezoek in de gemeente Neder-Betuwe, waar de vaccinatiegraad het laagst ligt in ons land: op 51 procent. "Gelovigen laten zich daar ook voeden door de anti-vaxxbeweging. Dat is een gevaarlijke mix."

Blokhuis valt over de argumenten die gebruikt worden. "Ze verspreiden onzin. De anti-vaxxbeweging zegt bijvoorbeeld dat er nog nooit een kind is doodgegaan aan meningokokken. Maar vorig jaar waren dat er achttien." Tijdens zijn bezoek aan Neder-Betuwe heeft hij met de mensen daar gesproken. "Ik spreek ze op hun verantwoordelijkheid aan: bescherm je kind alsjeblieft, maar ook de kinderen van de buren, en van de klas en de voetbalvereniging."

'Je kunt verplichten, maar ik wil het niet'

Er ligt een wetsvoorstel van D66 voor een vaccinatieplicht voor kinderen die naar de crèche gaan. Het wachten is nog op het rapport van een speciale commissie daarover, maar Blokhuis is geen voorstander van verplichten. "Dat is wat mij betreft absoluut niet aan de orde."

Toch sluit hij het ook niet definitief uit. "Het is denkbaar dat je verder gaat, als dat echt nodig is, tot een plicht aan toe. Maar je zou mensen dan eerst nog verplichten tot een gesprek met een consultatiearts." De staatssecretaris presenteerde vorig jaar zes eigen maatregelen om de vaccinatiegraad op te schroeven, zoals een aanpak op social media, of niet-gevaccineerde 16-jarige jongeren de mogelijkheid geven zich gratis te laten inenten. Blokhuis heeft het volste vertrouwen in het succes daarvan. "We gaan vaccineren niet verplichten, want dan geloof ik niet in mijn eigen maatregelen."