Sociale huurwoningen moeten duurzaam worden, maar corporaties vinden het te duur

Woningcorporaties moeten haast maken met verduurzamen. Maar deze weg is hobbelig en duur. "De aanpassingen kosten een ton per woning."

Volgens Nederlandse woningcorporaties hebben zij te weinig geld om sociale huurwoningen van het gas af te halen. Dat blijkt uit recent onderzoek onder zeshonderd bestuurders van woningcorporaties.

Driedubbel glas, zonnepanelen en een warmtepomp

De verduurzaming van huizen is een megaklus die meer dan honderd miljard euro gaat kosten. Corporaties kunnen dit niet betalen en willen de huren voor de sociale huurders niet verhogen.

De corporatie Wonen Limburg is net klaar met het energieneutraal maken van een paar huizenblokken met sociale huurwoningen. De daken werden vervangen en kregen zonnepanelen. De muren zijn zwaar geïsoleerd, er kwamen nieuwe kozijnen met driedubbel glas en het huis kreeg een warmtepomp. Daarmee verdwijnt de gasaansluiting.

Ton per woning

"Al met al een leerzame operatie, maar ook een hele dure", zegt bestuurder Wim Hazeu. "We lopen hier tegen een drempel aan. We steken onze nek uit om te leren en te innoveren, maar deze aanpassingen kosten bijna een ton per woning, en dat is heel veel geld voor één woning."

De woningcorporaties worden in het Klimaatakkoord aangewezen als 'de startmotor' van de energietransitie. Volgens Hugo Priemus, emeritus hoogleraar woningmarkt, is dit een mooie kans om een positieve rol te spelen voor de corporaties. Zeker na een aantal financiële schandalen in het verleden.

'Realiseren van betaalbare huurwoningen is al moeilijk genoeg'

"Maar het is wel een heel zware taak voor de corporaties omdat het bovenop bestaande taken komt, zoals het uitbreiden van het aantal woningen. Het realiseren van betaalbare huurwoningen is al moeilijk genoeg. Om die bestaande taken te combineren met deze nieuwe taak, dat is voor heel veel corporaties een flinke opgave", zegt Priemus.

Wat de corporaties vooral dwarszit is dat zij vanaf 2013 de zogenaamde verhuurdersheffing moeten betalen aan het Rijk. Dat is een deel van de waarde van de woning. Het gaat in totaal om 1,8 miljard euro per jaar. Dus de corporaties moeten dubbel betalen: belasting en verduurzaming.

Niet iedereen zit te wachten op verduurzaming

Bij corporatie Woonwaard in Heerhugowaard hebben ze weer een ander probleem. Zij willen 400 huizen op het warmtenet aansluiten. Maar die woningen staan in zogenaamde 'gespikkelde' wijken. Tussen de sociale huur zitten ook particuliere woningen.

Warmtenet is een mooie oplossing voor de sociale huurders, maar de huizenbezitters die ook in de wijk wonen zitten soms niet te wachten op verduurzaming of vinden de kosten te hoog. Zij moeten het namelijk zelf betalen.

'Mensen hebben geen paar duizend euro voor verduurzaming'

Marco Wolvers is zo'n huiseigenaar. "Vanaf mijn voortuin tot aan de voordeur kost deze operatie sowieso al 5000 euro. En vanaf dat moment krijg je de verwijdering van je gasaansluiting, de verzwaring van je elektriciteitsnet, het aanpassen van je woning naar de betere isolatiewaarde waar deze woning totaal niet aan voldoet. Voor ons is het geen optie. Het zou mooi zijn als de gemeente daarin een helpende hand zou toesteken, maar dat moet dan wel komen."

Volgens de gemeente zijn er wel mogelijkheden voor subsidie. "De meeste mensen hebben niet een paar duizend euro op de plank liggen", zegt Lucien van der Plaats van de gemeente Heerhugowaard. "Daarom willen we samen met die bewoners zoeken naar een goeie manier. Helemaal gratis zal het nooit worden, maar er zijn manieren van financiering en subsidies waar we aanspraak op kunnen maken, dan kunnen we de kosten van de eerste aansluiting behoorlijk terugbrengen."