Rutte, Rome, de jarige en de Paus

Paus Franciscus. Opeens zag ik het. Hij is het die ongewild het schisma in de Europese familie bloot legde. “Europe is een way of life”, zei hij tegen de Europese regeringsleiders, die in Rome de EU-verjaardag vieren. Precies die ‘way of life’ bevalt niet iedereen. En vooral in Noord-Europa , waar het katholieke denken nooit helemaal is geaard, moeten ze niets van die levensvisie hebben. Bovendien vinden de protestanten in het Noorden dat, als er al een directe relatie met God moet zijn, die al helemaal niet via de Paus moet lopen.

Ik geloof dat ik het ooit in het Nederlands Dagblad las, dat de EU in beginsel een katholieke uitvinding is. En ik heb de indruk dat deze kwestie in Brussel en omgeving  nog steeds niet helemaal is uitgesproken. Er zit altijd wrijving tussen Noord en Zuid-Europa. In het zuiden gaat de zon op en gaat de zon onder, en tussendoor probeer je er het beste van te maken. Ik zit nu in Rome en als je de keuzestress over waar te lunchen en te dineren weet te beheersen is het prima te doen hier. Niets vergeleken bij ons. Niks dolce far niente. Arbeid adelt, doorwerken tot je er bij neervalt, en zoeken naar een restaurant dat serveert tot laat in de avond heeft iets van een strafexpeditie.

Daarom zijn de regeringsleiders in het Zuiden ook zo boos op Jeroen Dijsselbloem. Alsof onder de grote rivieren en dicht bij de Middellandse Zee al het geld op gaat aan drank, vrouwen en lekker eten. Helemaal onwaar is dat natuurlijk niet. Goed leven kost geld, en als er geen geld is, is er altijd nog de Europese Unie. Dat weet iedereen, maar daar zeur je niet over. Je ziet het trouwens in Straatsburg ook altijd als het Europees Parlement daar de maandelijkse zitting houdt. Dan is het in de binnenstad bij de taxistandplaatsen altijd behoorlijk druk met familieleden van Zuid en Oost- Europese Europarlementariërs die vanwege de vele aankopen onmogelijk nog met de tram naar het hotel kunnen gaan.  

Nouja, bij wijze van spreken dan, en je kan overal wel kritiek op hebben. Nee, nu gaat het wat mij betreft om de viering van 60 jaar Verdrag van Rome toch om het Grote Idee. En inderdaad: de vrije geest, niet opgesloten zitten binnen de eigen grenzen, vrede, veiligheid, gelijkheid en samenwerking. Wat kan daar tegen zijn?

Toen Joseph Luns namens Nederland in 1957 het Verdrag ondertekende stond dit nog niet zo op papier. Er stond trouwens helemaal niets op papier, want de tekst was nog niet af, maar dat hielden ze toen stil. Typisch katholiek trouwens, dat stil houden toen. Ook al zei premier Rutte in Rome tijdens een briefing met journalisten dat een verdere Europese integratie 'dood' is, ook hij weet dat we niet zonder de EU kunnen. Oorlog en ellende voorspelt EU-commissievoorzitter Juncker als de familie nog verder uiteen valt. Hij heeft gelijk. Hij heeft gelijk, ook al voorkwam, zo zag ik, de Paus dat Juncker hem in de Sixtijnse kapel kuste. Maar ik weet zeker dat ze het wel met elkaar eens waren.

Kees Boonman