Rusland probeert schijnbaar overal ter wereld soldaten vandaan te halen. Eerder hoorden we al over Cubanen, maar er worden ook hooligans en migranten uit Centraal-Azië geronseld. En dat is niet zonder gevolgen, denkt Ruslandkenner Helga Salemon.
Toen Rusland Oekraïne februari vorig jaar binnenviel had Rusland een 'kleine' 200.000 militairen ingezet, vertelt Salemon. "Maar toen dachten ze nog dat ze Oekraïne snel onder voet zouden lopen. Dat gebeurde niet." Sindsdien lijkt het Kremlin steeds verder te gaan om maar zoveel mogelijk soldaten aan te trekken.
Honderdduizenden mensen
Kort na de inval gebeurde dat eerst met bataljons van zogenaamde vrijwilligers. Russen uit armere regio's, zoals de Boerjaten en andere etnische groepen, tekenden een kortlopend contract met het Russische ministerie van Defensie. "Zij werden ondergebracht in bataljons om te gaan vechten in Oekraïne. Naar schatting waren het 10.000 tot 20.000 mensen zonder enkele ervaring", weet Salemon.
Later, in de zomer, mocht het Wagner-huurlingenleger onder leiding van Jevgeni Prigozjin gevangenen ronselen. "Toen kwam er een hele gevaarlijke groep bij het leger, zware criminelen. En in september kondigde president Vladimir Poetin nog een gedeeltelijke mobilisatie af", zegt de Ruslandkenner. Dat leverde ongeveer 300.00 mensen op.
Smokkelnetwerk van Cubanen
Maar zelfs dat was niet genoeg om het gat te vullen van de vele Russische soldaten die sneuvelen in Oekraïne. Nu blijkt dat Rusland Cubanen lijkt in te zetten in de oorlog. "Dat geeft echt aan hoe wanhopig het Kremlin is", reageert Salemon. "Ze willen geen algehele mobilisatie aankondigen, maar wellicht plannen ze wel een offensief."
"Dus ze halen overal rijp en groen vandaan", vervolgt ze. "En vandaar dat er schijnbaar een smokkelnetwerk is dat Cubanen in en buiten Rusland ronselt voor de oorlog." En dat is niet de enige groep die er nu bij wordt betrokken: het Kremlin zou ook hooligans hebben aangetrokken voor de oorlog.
Extreemrechtse hooligans
Het laatste nieuws is volgens Salemon dat er in de door de Russen bezette stad Marioepol extreemrechtse hooligans worden ingezet, naast de extreemrechtse nationalisten die al meevechten. En de inzet van dit soort groepen lijkt tot nu toe niet heel zinvol, zegt de expert.
"De invloed van Cubanen en hooligans is heel weinig. Het zijn ongetrainde mensen die alleen gaan vechten voor het geld. Misschien hebben die hooligans wel motivatie, maar wat gaan ze nou echt doen", vraagt ze zich af.
'Ingezet als kanonnenvoer'
Salemon denkt ook niet dat de inzet van dit soort groeperingen Rusland vooruit zal helpen in de oorlog. "Je moet die mensen vooral zien als kanonnenvoer. Het Kremlin hoopt vooral met grote aantallen de oorlog zo lang vol te houden, dat ze bezette gebieden kunnen vasthouden. En dat Oekraïne zich dan gedwongen voelt een akkoord te sluiten."
"Het gaat dus echt om de macht van het getal", benadrukt ze. Volgens haar is er namelijk nog steeds een geheime mobilisatie gaande in Rusland, want er is nooit officieel besloten om de gedeeltelijke mobilisatie te stoppen. "Maar zelfs dan zie je dat ze nog steeds Cubanen moeten gaan smokkelen omdat ze niet genoeg mensen hebben. Ze hebben gewoon een probleem."
Bewapend terug naar Rusland
De inzet van bijvoorbeeld extreemrechtse hooligans in Oekraïne kan op de lange termijn bovendien ook een bedreiging vormen voor de veiligheid in Rusland zelf, denkt de expert. "Je geeft heel veel wapens aan mensen die geen militaire scholing hebben en allerminst professioneel zijn, en die daar misbruik van kunnen maken."
"Stel: ze gaan met hun wapens terug naar Rusland, wat gaan we dan zien?" Salemon lijkt het antwoord daarop al wel te weten: de terugkeer van zware criminelen die door Wagner waren geronseld heeft volgens haar namelijk al tot meer criminaliteit in het land geleid.
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.