Registratie gele kaarten bij KNVB moet terug

EenVandaag vroeg samen met scheidsrechtersvereniging COVS aan 213 clubscheidsrechters wat hun eerste ervaringen met de tijdstraf in de praktijk zijn. Sinds de start van het voetbalseizoen 2013-2014 krijgen spelers direct een tijdstraf van 10 minuten bij een gele kaart. Gele kaarten worden sindsdien niet meer geregistreerd bij de KNVB en er worden geen boetes of schorsingen achteraf meer opgelegd.

De meeste ondervraagden (70 procent) staan positief tegenover de nieuwe maatregel van een tijdstraf bij een gele kaart. Ze waarderen de directe bestraffing, het lik-op-stuk beleid.

Ook denken ze dat het corrigerende effect groter kan zijn omdat niet alleen de speler die moet afkoelen gestraft wordt, maar het hele team er onder lijdt omdat het met een man minder moet spelen. Ze signaleren dat ploeggenoten elkaar daar op aanspreken.  Zeker bij de jeugd zou dit goed kunnen werken.

Een scheidsrechter zegt hier over: ‘het is goed dat de overtreder nu direct wordt gestraft tegen het team waartegen hij een overtreding begaat. Vroeger hield de overtreder voor de rest van de wedstrijd voordeel tegen een aangeslagen tegenstander en werden de volgende tegenstanders van het team in overtreding bij een schorsing t.g.v. een gele kaart onterecht bevoordeeld.

Ondanks de positieve grondhouding zien de scheidsrechters wel problemen in de praktijk. Ze vinden het lastig om de straftijd bij te houden. Het helpt ook niet mee dat de spelers en het publiek zich graag bemoeien met de tijd.  Dit gaat ten koste van de aandacht voor het spel. Bij het geven van  één of  twee tijdstraffen is het nog te doen maar bij vier is het niet meer te doen voor de scheidsrechter. Ik heb maar één horloge. Er wordt continu naar de scheidsrechter geschreeuwd van ‘tijd is om scheids’, aldus een ondervraagde.  

Sommige clubscheidsrechters zijn bang dat de maatregel partijdigheid in de hand kan werken. ‘Een ‘thuisfluiter’ kan gemakkelijk zijn club aan een overwinning helpen door de tegenstander drie gele kaarten te geven zonder dat dit ergens te vinden is’, zegt een deelnemer.

Registratie bij KNVB

Eén van de belangrijkste bezwaren van de scheidsrechters  is dat de gele kaarten sinds de invoering van de tijdstraf niet langer geregistreerd worden bij de KNVB. De gedachte hier achter is dat de speler direct gestraft wordt en dat er geen extra administratie is. Sommige deelnemers ervaren dit inderdaad als een voordeel in de praktijk. Maar de meeste scheidsrechters vinden dat notoire veelplegers er zo veel te makkelijk vanaf komen: ‘Ik zie dat spelers er in de laatste 10 minuten forser in gaan, want ook een tweede gele kaart wordt niet doorgegeven. Een speler kan tientallen gele kaarten scoren in een seizoen en zal nooit geschorst worden. Een slechte zaak.’  Meerdere ondervraagden signaleren ook dat de laatste 10 minuten van een wedstrijd nu kan ontaarden in een schoppartij, want ook een eventuele tweede gele kaart hoeft niet doorgegeven te worden aan de KNVB.

Veel scheidsrechters pleiten dan ook voor herinvoering van de registratie bij de KNVB. Ze zien graag dat de spelers die meer dan vier gele kaarten krijgen weer geschorst worden, net als voorheen het geval was.

Omdat de maatregel nog vrij nieuw is ontstaan er in de praktijk wel misverstanden. Lang niet alle scheidsrechters blijken voldoende op de hoogte. Dit kan leiden tot strubbelingen met spelers, coaches en publiek. Graag zouden de verenigingsscheidsrechters beter geïnformeerd willen worden door de KNVB.

Effectief?

Over de vraag of de invoering van de tijdstraf zal leiden tot minder incidenten op het voetbalveld zijn de ondervraagden verdeeld. Sommige scheidsrechters ervaren minder agressie. Door de afkoelperiode en de corrigerende werking van hun teamgenoten zullen spelers eerder inzien dat hun gedrag niet gewenst is, zo is de gedachte. Maar de directe straf kan ook agressie opwekken betogen anderen. Zij verwachten dat de tijdstraf geen oplossing is voor spelers met een kort lontje.

De resultaten van dit onderzoek van EenVandaag zijn ook terug te lezen in het boek van Maarten Bax ‘Wat een kutvoetbal he?’ over de tragische dood van grensrechter Richard Nieuwenhuizen en het jaar erna. EenVandaag besteedt hier vanavond aandacht aan.

Onderzoeksverantwoording

EenVandaag legde samen met scheidsrechtersvereniging COVS aan 213 clubscheidsrechters een aantal, voornamelijk open, vragen over hun eerste ervaringen met de tijdstraf in de B-categorie voor. De scheidsrechters die reageerden zijn verspreid over alle districten. Ze zijn zowel bij de senioren, de junioren als de pupillen actief.

Het onderzoek is uitgevoerd van 28 september tm 15 oktober 2013. 

Op de open vragen is een discoursanalyse uitgevoerd waarbij gezocht werd naar centrale thema’s (patronen).