'Praat niet met de pers!'

Hulpverleners die bij de chemiebrand in Moerdijk waren mogen niet met de pers praten. Op de dag dat daarover een zeer kritisch rapport verscheen.

“Ga dus niet de pers te woord staan!”, is de oproep in een interne mail aan de hulpverleners, gisteren. De boodschap is afkomstig van de brandweerleiding, de veiligheidsregio Midden en West Brabant en de burgemeester van Moerdijk. Aanleiding: het verschijnen – vandaag – van het rapport van de Inspectie Openbare Orde en Veiligheid over de aanpak van de chemieramp begin dit jaar in Moerdijk. Een hard rapport met harde lessen voor betrokken overheidsdiensten.

Hulpverleners

Zij kunnen het weten, wat er schort aan de rampenbestrijding in Moerdijk.

De hulpverleners die er als eerste bij waren en met gevaar voor eigen gezondheid de woest uitslaande brand probeerden onder controle te krijgen. Brandweermensen, politiemensen, ambulancemedewerkers die dag in dag uit uitrukken om huis-tuin-en keukenbranden te blussen, beknelde mensen te redden, en erger te voorkomen bij bedrijfsbranden. Dat zijn de mensen naar wie geluisterd zou moeten worden als de overheid zich afvraagt wat er verbeterd kan worden om rampen te voorkomen.

Inspectierapport

En die vraag - hoe moet het beter? - stond vandaag volop in de schijnwerpers: de Inspectie voor Openbare Orde en Veiligheid deed uitgebreid onderzoek naar de rampenbestrijding. En presenteerde spijkerharde conclusies. Het MOET beter. Het verantwoordelijke bestuur heeft op veel terreinen fouten gemaakt bij het coordineren en beheersen van de mega-brand. Vooral de gemeente Moerdijk en daarnaast de Veiligheidsregio Midden en West Brabant hadden te weinig oog voor de risico’s op ‘Moerdijk’, ondanks het grote aantal risicovolle bedrijven op het terrein. Geen bedrijfsbrandweer, een minimaal uitgeruste lokale brandweer, onvoldoende training en oefening van personeel.

Gewaarschuwd

Hulpverleners zeiden het al langer, dat er iets mis was. Dat er snel iets moet verbeteren en bedrijventerrein Moerdijk een eigen, betere uitgeruste brandweer nodig heeft. Maar zelf hun observaties delen met de pers of hun mening twitteren, dat is niet de bedoeling. Nadrukkelijk niet! De overheid wil de boodschap aan de buitenwereld strak in een hand houden. Die boodschap ligt gevoelig. De Veiligheidsregio vindt dat de conclusies van de Inspectie wat aan de harde kant zijn en heeft een eigen kijk op de zaak, blijkt gisteren bij de persconferentie. Uit de mail: “Ik verzoek jullie vriendelijk om je aan dit verzoek te houden en dus géén pers te woord te staan en géén medewerking te verlenen aan programma’s. Dit is mede op nadrukkelijk verzoek van de Regionaal Commandant én Burgemeester Mans van Moerdijk.”

Spreekverbod?

Regelrechte censuur, Russische toestanden? U mag kennelijk niet weten wat de hulpverleners te vertellen hebben. Of is het een richtlijn hoe om te gaan met de pers? Elke organisatie wil natuurlijk voorkomen dat de vuile was buiten gehangen wordt. Ook wel weer logisch. Maar vandaag staat het dwingende ‘advies’ wel erg haaks op de boodschap dat de overheid lessen wil trekken en voor kritiek openstaat…

Het komt regelmatig voor. Laatst nog. Minister Hillen die militairen verbiedt nog over de werkelijke gang van zaken bij de missie in Kunduz te spreken. Nadat een aantal militairen uit de school was geklapt over wat er daar in Afghanistan allemaal niet goed gaat. Geen spreekverbod, bezweert het kabinet. Militairen weten wel anders.

Een advies voor sociale media is er ook voor de Moerdijk-hulpverleners: “Wat twitter betreft geldt het volgende: ben je bewust wat je communiceert, ook hiermee kan de organisatie en dus je collega’s schade oplopen. Je kunt, zeker in deze situatie, de privé en de werksituatie niet los van elkaar zien. Wij rekenen op ieders medewerking hierin!”

Geen commentaren van de direct betrokken dus die die bewuste dag stonden te blussen of zorg verleenden. Nou ja, dan moeten we het maar doen met de dikke lijvige rapporten die zijn geschreven. Op papier staan een hoop nieuwe verbeteringen die worden beloofd om nieuwe rampen te voorkomen. Of die ook worden uitgevoerd? Vraag het de medewerkers op de werkvloer. Als die tenminste wat mogen zeggen.