Vuurwerkopslagen moeten verdwijnen uit woonwijken, willen GroenLinks-PvdA, NSC en SP. Er moeten nieuwe afstandsregels komen, waardoor de opslagen niet meer dicht bij huizen mogen staan. Ook het Veiligheidsberaad wil af van de opslag.
De partijen doen de oproep naar aanleiding van recent onderzoek door de Universiteit Twente naar vuurwerk. De universiteit bekeek 30 jaar aan onderzoek en concludeert daaruit dat ook consumentenvuurwerk zich in sommige gevallen massa-explosief kan gedragen. Toch houdt de huidige wet- en regelgeving weinig rekening met dat scenario.
'Dit moeten we niet willen'
Tweede Kamerlid Songül Mutluer van GroenLinks-PvdA vindt dat dit moet veranderen en daarom dient haar partij samen met NSC en SP een motie in. "Consumentenvuurwerk mag ondanks dit onderzoek nu nog steeds in woonwijken worden opslagen, bijvoorbeeld vlak bij een kinderopvang of tankstations. Dat moeten we niet willen", benadrukt ze.
Ook burgemeester Jack Mikkers van Den Bosch wil de opslagen zo snel mogelijk zien verdwijnen uit woonwijken. "Op de lange termijn wil ik ze helemaal verbieden. Op korte termijn heb ik gevraagd aan het ministerie om een blokkade op opslag in woonwijken." Mikkers is bij het Veiligheidsberaad de burgemeester die het dossier 'vuurwerk' onder zich heeft.
Helft ligt in woonwijk
Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat ongeveer de helft van de vuurwerkopslagen in Nederland in een woonwijk ligt. Daarvoor analyseerden we de nieuwste cijfers van de omgevingsdiensten, die verantwoordelijk zijn voor de controle van de opslagen. In totaal gaat het om bijna 450 locaties in woonwijken.
Voor de opslag van vuurwerk gelden enkele eisen, waaronder de aanwezigheid van een sprinklerinstallatie. Ook moet de afstand vanaf de voordeur van de opslagplaats minstens 8 meter verwijderd zijn van een woning, maar die afstandseis geldt niet voor huizen achter of boven de opslag.
Hoe bepaalden we of een vuurwerkopslag in een woonwijk ligt?
Aan alle omgevingsdiensten in Nederland is gevraagd om cijfers van het totale aantal vuurwerkopslagplaatsen en het aantal opslagen in woonwijken, per gemeente in de regio. Sommige diensten hadden deze overzichten kant en klaar liggen, zodat wij ze konden overnemen.
Na onze eerste reportage begin april hebben we bij sommige omgevingsdiensten aanvullende informatie gevraagd, zoals adreslijsten en postcodes. Ook zijn er omgevingsdiensten die niet bijhouden of er sprake is van een woonwijk.
Met een buurtkaart van het CBS, waarbij de buurten zijn afgebakend op basis van de meest voorkomende bestemming, hebben we vervolgens gecontroleerd welke opslagplaatsen in een buurt liggen met meer dan 500 huishoudens.
De locaties die hieruit kwamen, hebben we vervolgens bij afwijkingen ten opzichte van onze eerste rapportage dubbel gecontroleerd door via Google Maps met Street View te checken of er inderdaad sprake was van woningen in de omgeving. Deze cijfers hebben we ook verwerkt in de kaart hierboven.
Op (bijna) alle locaties mag op papier het hele jaar door vuurwerk opgeslagen worden. Dat wil niet zeggen dat het er ook het hele jaar ligt. Ook zal in de meeste opslagen niet de maximaal toegestane 10.000 kilo aan vuurwerk liggen . Toch worden hulpdiensten wel geïnstrueerd om er voor de veiligheid vanuit te gaan dat er de maximale capaciteit ligt.
Locaties niet weigeren
Gemeenten kunnen vuurwerkopslagen op basis van locatie op dit moment niet weigeren, dus ook niet als de locatie middenin een woonwijk is. Als de motie in de Tweede Kamer een meerderheid weet te halen, zou dat in de toekomst wel mogelijk moeten worden.
"De motie geldt niet alleen voor opslagen middenin de woonwijken, maar ook die aan de rand van de woonwijk liggen", legt Kamerlid Mutluer uit. "We moeten voorkomen dat er gevaarlijke situaties ontstaan, zoals uit het onderzoek van de Universiteit Twente blijkt."
Niet blussen bij brand
Verantwoordelijk staatssecretaris Vivianne Heijnen van Infrastructuur en Waterstaat laat weten dat zij samen met minister Dilan Yeşilgöz van Justitie en Veiligheid voor de zomer met een reactie komt op het onderzoek van de Universiteit Twente. Voor die tijd verwacht ze geen verdere aanpassingen te doen in de huidige wet- en regelgeving rondom de opslag van vuurwerk.
Ondertussen heeft de brandweer al wel een nieuwe blusinstructie ontvangen: bij een brand in een vuurwerkopslag treden ze defensief op. Dat betekent dat er niet geblust gaat worden, maar dat de buurt geëvacueerd moet worden. "Dat stelt ons als Veiligheidsberaad voor een onmogelijk dilemma", zegt burgemeester Mikkers van Den Bosch. "Daarom vragen wij ook aan het kabinet: neem actie."
Meerderheid voor motie?
De vuurwerkbranche liet eerder weten wel open te staan voor opslaglocaties buiten woonwijken, maar stelde daar wel een belangrijke voorwaarde aan: ondernemers die nu nog met een vuurwerkopslag in een woonwijk zitten, moeten financieel gecompenseerd worden.
GroenLinks-PvdA, NSC en SP dienen de motie morgen in tijdens een commissiedebat in de Tweede Kamer. Volgens Kamerlid Mutluer is er een grote kans op een meerderheid. "Maar het blijft natuurlijk altijd spannend of alle partijen voor stemmen."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.