Plots worden adopties uit buitenland verboden, ouders met al ingediende aanvragen in onzekerheid: 'Ik mis de nuance'

Plots is het niet meer mogelijk om een nieuwe asielprocedure te starten. Demissionair minister Franc Weerwind besloot daartoe, na een motie van de SP die om een 'zorgvuldige afbouw' vroeg. "Had graag gezien dat er naar menselijke maat werd gekeken."

"Ik mis de nuance", zegt Nienke Dijkstra. Ze zit zelf sinds 2017 in een adoptietraject en volgt het nieuws op de voet. "Ik zie nu dat we alle risico's van tafel willen halen. Dat begrijp ik goed, maar tegelijkertijd denk ik dat - als je kijkt naar de toekomst - er ook kinderen zijn die misschien wel een plekje in een gezin zouden willen. Ik denk dat het geen ideale oplossing is."

Wat is er precies gebeurd?

Demissionair minister Weerwind voor Rechtsbescherming besloot dinsdag dat een kind uit het buitenland adopteren niet meer mag. Wie nog een procedure heeft lopen, komt nog wel in aanmerking, maar nieuwe procedures mogen niet meer.

Die beslissing komt in navolging van een door de Tweede Kamer aangenomen motie van de SP, waarin het kabinet werd gevraagd om een plan op te stellen om interlandelijke adoptie (adoptie vanuit andere landen naar Nederland) op zorgvuldige wijze af te bouwen. Eerst wilde Weerwind de motie niet uitvoeren, omdat de gevolgen en mogelijkheden nog niet duidelijk waren. Nu is toch besloten tot een adoptiestop.

'Niet in belang van kinderen'

SP-Kamerlid Michiel van Nispen voelt geen blijdschap dat zijn motie wordt uitgevoerd. "Heel raar misschien, maar ik diende de motie al in met zwaar gemoed, omdat ik wist dat dit ook mensen pijn doet. Ik realiseer me goed dat adoptie voor individuele kwesties een betere toekomst kan betekenen."

"Maar het in stand houden van een stelsel, en het voor lief nemen dat misstanden door kunnen gaan, is dan weer niet in het belang van kinderen." Van Nispen pleitte voor een zorgvuldige afbouw. Weerwind maakt in september zijn precieze plan bekend. "Voor ons betekent een zorgvuldige afbouw dat de wachtlijst nu niet verder groeit. Daar heeft de minister ook toe besloten. Voor lopende procedures is het echt maatwerk."

Beste van slechte opties

Nienke is het ermee eens dat interlandelijke adoptie niet ideaal is. "Maar het is voor een hele hoop kinderen op dit moment wel misschien de beste optie van de slechte opties die over zijn." Zelf werd ze een paar maanden geleden gepolst om twee kinderen te adopteren.

"Dan is het heel duidelijk: of ze blijven tot in hun volwassenheid in een kindertehuis, zonder dat familie plek heeft, of ze krijgen hier een kans om in een gezin op te groeien. Dat is natuurlijk ook lastig, maar de wetenschap zegt ook: die kinderen hebben een grotere kans om hun volledig ontwikkelingspotentieel te halen als ze in een gezin opgroeien."

Continuïteit ontbreekt

Nienke benadrukt dat de lokale opvangmogelijkheden er soms nog helemaal niet zijn. "Dat wil niet zeggen dat je er niet aan moet werken. Als er lokaal een gezinsoplossing is, is dat natuurlijk beter dan interlandelijke adoptie. Maar de vraag is of je het als laatste redmiddel wegneemt. Dit onderwerp verdient een constructief plan van aanpak."

Adoptie uit het buitenland werd in 2021 stilgelegd na een vernietigend rapport over misstanden. Minister Weerwind besloot vervolgens om adoptie uit acht landen alsnog mogelijk te maken. Nu ligt het dus weer stil.

Maatwerk

Over haar eigen proces maakt Nienke zich een klein beetje zorgen. "Maar ik denk niet dat dat het belangrijkste is. En ik heb daar geen controle over, dat hoort erbij. Ik had graag gezien dat er goed wordt gekeken naar de menselijke maat en de complexiteit van deze discussies."

Dat hoopt Kamerlid Van Nispen ook. "Het hangt echt af van de stand van de procedures, en dat is maatwerk. Er zullen dan wel garanties moeten zijn in die kwesties, dat het in die procedures goed is gegaan. Maar dat laat ik aan de minister. Die kan dat beter beoordelen met al zijn ambtenaren en toezichthoudende instanties."