Een plofkraak in de Utrechtse wijk Oog en Al leverde gisteren enorme schade op. De volledige gevel van het gebouw waar een geldautomaat in zat, werd weggeblazen. Maar is zo'n kraak al die moeite wel waard?

De kraak in Utrecht staat niet alleen. In Amsterdam was het de afgelopen weken al twaalf keer raak. Reden voor de dj's van de ochtendshow op Radio 538 om het onderwerp te bespreken. "Die plofkraken leveren zelden wat op, toch? Ze gaan er nooit met een grote buit vandoor", zo zei dj Frank Dane.

Rode lap op een stier

Klopt die uitspraak? Want hoeveel wordt er gemiddeld bij een plofkraak buitgemaakt? Jelle Wijkstra van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) zegt niets over die cijfers te kunnen vertellen. "Doen we dat wel, dan werkt dat als een rode lap op een stier. Alles wat je zegt kan mensen op ideeën brengen. Georganiseerde professionelen hoef je niets te vertellen, maar wat je niet wil is dat allerlei copy cats ook eens zo'n kraak willen proberen."

Toch zijn er buiten de banken om wel wat cijfers bekend. Sander van Mersbergen van het Algemeen Dagblad deed recentelijk onderzoek naar 37 rechtbankverslagen van plofkraken. Daarin staan wel bedragen genoemd. "De opbrengst is gemiddeld ruim een ton. Dat is, contant in je handen, natuurlijk enorm veel geld." De opbrengst varieert van zo'n 10 of 20 duizend euro, tot in sommige gevallen een buit van 2 ton.

Lees ook

Maar één keer succes

Bij die cijfers moet wel een kanttekening worden geplaatst. De kraak moet natuurlijk wel succesvol zijn om buit te kunnen bemachtigen. En dat succes boeken blijkt lastig. De Politie Amsterdam laat weten dat van de twaalf kraken in de stad van de afgelopen weken, er maar één is gelukt. "In alle andere gevallen dus niet", zegt Marijke Stor van de politie. "Maar de krakers zijn toch doorgegaan. Ze zijn blijkbaar nogal hardleers."

Jelle Wijkstra van de NVB bevestigt het beeld van de politie: 8 op de 10 plofkraken mislukt. Toch kan hij wel verklaren waarom criminelen de gok wagen. "Het is een soort loterij. De kans dat je niets wint is groot, maar als je maar vaak genoeg meespeelt, hoop je toch dat je de jackpot wint."

audio-play
Feit of Fictie: Is een plofkraak wel de moeite waard? Lammert de Bruin zoekt het uit.

Jackpot

En die jackpot kan aanzienlijk zijn. Waar het gemiddelde dus een ton is, kan een echte klapper daar ver boven zitten. "De grootste opbrengst die ik vond komt uit Duitsland", zegt Sander van Mersbergen van het AD. "Daar hadden de krakers de dag van hun leven. Uit de pinautomaat haalden ze 428.350 euro."

Het klopt dus niet dat een plofkraak nooit iets oplevert, zoals dj Frank Dane beweerde. Maar dat een succesvolle kraak zeldzaam is, is wel een feit. Toch nemen criminelen graag de gok: als de kraak slaagt, is de buit namelijk vaak aanzienlijk.

Vragen? Stel ze!

Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.