Overleeft brexitdeal Britse parlement? Boris Johnson zelf vol vertrouwen over 'Super Saturday'

Nu de brexitdeal met de EU gesloten is, wacht Johnson zaterdag de volgende horde: de stemming over zijn deal in het Britse parlement. Brexit-verslaggever Vanessa Lamsvelt vertelt waarom deze 'Super Saturday' bloedstollend spannend wordt.

Vanessa, Boris Johnson is vol vertrouwen dat zijn deal het gaat halen. Is dat terecht?

Nee, dat is echt nog niet gezegd. Hij moet nog een flink aantal parlementariërs overhalen om de deal te steunen. Een grote tegenslag voor Johnson is dat regeringspartner DUP tegen het terugtrekkingsakkoord gaat stemmen. Ook een aantal parlementariërs die Johnson eerder uit zijn Conservatieve Partij heeft gezet, moet Johnson terug zien te winnen. Volgens een telling van The Financial Times zou Boris Johnson er bijna zijn, maar moet hij vechten voor die laatste paar extra stemmen.

Hoe probeert hij voor elkaar te krijgen dat parlementariërs toch voor zijn deal stemmen?

Hij probeert er een heel simpele keuze van te maken: het is deze deal, of we vertrekken zonder deal op 31 oktober. Het helpt alleen niet dat op het moment dat de deal weggestemd wordt, het parlement Boris Johnson verplicht om opnieuw uitstel te vragen bij de EU. Dan is no-deal weer van tafel, dus de meeste parlementariërs zijn niet echt onder de indruk. Ook probeert hij de Noord-Ierse regeringspartner DUP om te krijgen door extra geld voor Noord-Ierland te beloven of strengere wetgeving met betrekking tot abortus of het homohuwelijk

Waarin verschilt de deal van Johnson nu van die van Theresa May?

Het enige waarin aanpassingen zijn gemaakt, is het deel over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. De rest van Theresa Mays deal is intact gebleven. May had afgesproken dat het Verenigd Koninkrijk in de douane-unie zou blijven als er geen toekomstig handelsakkoord gesloten zou worden. Dat vonden de brexiteers verschrikkelijk, alsof het Verenigd Koninkrijk een vazalstaat van Europa zou worden. Johnson heeft nu afgesproken dat alleen Noord-Ierland de Europese regels blijft volgen. Die situatie blijft in ieder geval 4 jaar bestaan en daarna mogen de Noord-Ieren beslissen of dat zo blijft.

Wat gebeurt er als het Boris Johnson niet lukt om deze deal door het parlement te krijgen?

Dan zijn we in principe weer terug bij af. Boris Johnson zal dan vol inzetten op een no-deal-brexit op 31 oktober, maar het parlement zal alles op alles zetten om dat te voorkomen. De kans is groot dat het parlement die strijd zal winnen, omdat een meerderheid niet zo'n chaotische brexit zonder deal wil. Het meest waarschijnlijke is dat er dan nieuw uitstel komt en dat die periode gebruikt wordt voor nieuwe verkiezingen of een nieuw referendum.

Zal de EU dan zomaar weer uitstel verlenen?

Ze hebben er weinig zin in, want zij willen ook weleens van de brexit af. Daarnaast zit de EU ook absoluut niet op een no-deal-brexit te wachten. Zeker omdat dat voor Ierland grote gevolgen heeft: dan komt er weer een grens tussen Ierland en Noord-Ierland en zal de spanning tussen de twee landen oplopen. EU-president Donald Tusk heeft inmiddels gezegd dat, mocht er een nieuw verzoek voor uitstel komen, hij dat met de EU-leiders zal bespreken. Waarschijnlijk zullen die daar vervolgens mee akkoord gaan.