Overgewicht en corona: wetenschappers trekken aan de bel en roepen op tot een gezonde leefstijl

We moeten gezonder leven tijdens de coronapandemie. Tientallen wetenschappers, hoogleraren en bestuurders roepen op tot een leefstijlcampagne zodat mensen zichzelf beter kunnen wapenen tegen het virus.

De wetenschappers sturen vandaag een brief aan minister De Jonge, minister Van Ark en staatssecretaris Blokhuis met een urgent verzoek tot een campagne voor een gezondere leefstijl. Dat is nodig, vindt Robin Peeters, hoogleraar en afdelingshoofd Inwendige Geneeskunde Erasmus en voorzitter Nederlandse Internisten Vereniging. Ook hij ondertekende de brief. "Juist in deze tijd is een gezonde leefstijl nóg belangrijker."

Obesitas

Verreweg de meeste coronapatiënten in ziekenhuizen en op de intensive care hebben te maken met overgewicht of obesitas, schrijven de wetenschappers. Dit zou tot een ernstiger verloop van de ziekte leiden. Daarnaast werkt een vaccin in het algemeen ook minder goed bij mensen met obesitas. Ruim de helft van de volwassenen in Nederland heeft overgewicht, waarvan 15 procent obesitas.

Volgens de briefschrijvers hebben veel coronapatiënten al aandoeningen als diabetes, hart- en longziekten of trombose en hebben ze hierdoor een slechtere weerstand. Daardoor heeft het virus meer kans om toe te slaan, bevestigt ook Peeters. "Toch is het ook zeker zo dat veel mensen zonder overgewicht een ernstige covid krijgen. Het belangrijkste is om niet besmet te raken. Maar het is als maatschappij in zijn geheel belangrijk om te realiseren dat er heel veel goede effecten zijn van een gezonde leefstijl."

Minder weerstand

Maar juist tijdens de coronapandemie wordt een gezonde leefstijl nog wel eens verwaarloosd. "In de eerste golf zagen we dat mensen toch slechter voor zichzelf hebben gezorgd en ook in gewicht zijn aangekomen", vertelt Peeters. Een gezonde leefstijl moet dus worden aangemoedigd.

Want bij mensen die slechts een aantal kilo's afvallen is al een gunstige verandering in het immuunsysteem te zien, legt Peeters uit. "Dus beweeg, dat heeft een positief effect op je lichaam, maar ook op je mentale gezondheid." Ook gezond eten, voldoende slaap en ontspanning, stoppen en/of minderen met roken en het drinken van alcohol zou de weerstand verbeteren.

Onder de aandacht brengen

De tientallen wetenschappers roepen de ministers op zich te richten op twee taken. Besmettingen moeten zoveel mogelijk voorkomen worden door de huidige coronamaatregelen aan te houden. Die zijn 'uiteraard zeer belangrijk', schrijven ze. Daarnaast moeten mensen zichzelf beter wapenen door hun weerstand te versterken. Op het moment dat ze dan toch besmet raken met het virus, zou de kans op een ernstiger verloop van de ziekte kleiner zijn.

Er zijn al stappen gezet om het belang van een gezonde leefstijl op de kaart te zetten, vertelt Peeters. Maar het kan nog beter. "We hopen met deze brief ondertekend door zoveel verschillende groepen de aandacht voor het effect van een gezonde leeftijd bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport nog meer onder de aandacht te brengen."

Ongezonde leefstijl

De wetenschappers wijzen de ministers in de brief ook op de nadelen wanneer een gezonde leefstijlcampagne er niét komt. Ze benoemen dat uit verschillende studies is gebleken dat een (gedeeltelijke) lockdown bij veel mensen leidt tot een stijging van een ongezond leefgedrag. Bijvoorbeeld stress, minder beweging en meer gebruik van alcohol en tabak. Reden om nu actie te ondernemen.

Volgens de briefschrijvers heeft op dit moment ook niet iedereen in Nederland genoeg kennis van een gezonde leefstijl. Met name hoger opgeleiden weten dat dit bijdraagt aan het verbeteren van weerstand, maar onder lager opgeleiden is dat niet altijd bekend. Daarom vinden de wetenschappers dat het héle volk moet worden geïnformeerd.

Zorg je goed voor jezelf?

De wetenschappers eindigen de brief met een dringende oproep aan de ministers. De al bestaande landelijke Zorg je goed voor jezelf?-campagne moet alsnog worden gelanceerd, vinden zij. Op deze manier zou voor iedereen duidelijk worden hoe je in deze tijden 'op een corona-proof wijze je leefstijl kunt verbeteren' en beschermen we ons beter tegen het virus.

"Het is echt ontzettend belangrijk dat een gezonde leefstijl in deze tijd een belangrijk aandachtspunt blijft", besluit Peeters. "Deze situatie is niet volgende week over, dus we moeten ons op een duurzame manier blijven wapenen. Tenslotte moeten we het nog wel even volhouden met elkaar."