Steeds meer zorgverzekeraars stoppen met de zogenoemde restitutiepolis. Klanten met die polis hebben meer keuze tussen zorgverleners. Onder anderen ggz-patiënten lijken de dupe te worden. "De kans lijkt steeds groter dat je behandeling wegvalt."
Op dit moment zijn er veertien restitutiepolissen, maar vanaf 1 januari 2023 blijven er nog zeven over. Dat kan verstrekkende gevolgen hebben, volgens MIND, een organisatie die zich inzet voor mensen met psychische klachten.
Ineens extra kosten
"Verzekerden met een restitutiepolis kregen tot nu toe 100 procent van de zorgkosten van zowel gecontracteerde als niet-gecontracteerde ggz-zorg vergoed", vertelt een woordvoerder van MIND.
"Mensen die op dit moment in behandeling zijn, kunnen vanaf januari ineens voor extra kosten komen te staan. Dat zijn kosten naast hun zorgpremie en eigen bijdrage."
Restitutiepolis in het kort
Niet alle zorg die je ontvangt wordt automatisch betaald door je zorgverzekering. Om de zogeheten niet-gecontracteerde zorg vergoed te krijgen, is vaak een aanvullende polis nodig, bijvoorbeeld een restitutiepolis.
Met deze duurdere verzekeringsvorm is het mogelijk om tussen meerdere zorgaanbieders te kiezen, waaronder aanbieders die geen vaste afspraken hebben met de zorgverzekeraar. De gemaakte kosten worden dan alsnog vergoed. Dit is belangrijk voor veel mensen met psychische klachten die een behandeltraject volgen binnen de geestelijke gezondheidszorg (ggz).
'Hoge kosten voor mensen die het niet kunnen betalen'
Het risico bestaat dat mensen die middenin therapie zitten - en bij wie de restitutiepolis vanaf januari vervalt - met zoveel extra kosten worden geconfronteerd dat ze hun behandeling moeten stoppen.
"Juist in de ggz heeft de behandelrelatie tussen patiënt en zorgverlener een grote invloed op het al dan niet slagen van een behandeling", zegt de woordvoerder van MIND. "Het huidige beleid leidt tot hoge kosten voor mensen die dit vaak niet kunnen betalen."
Terugval
Overstappen naar een andere zorgverzekeraar is ook lang niet altijd mogelijk: "Dit omdat mensen dan bijvoorbeeld andere gecontracteerde zorg kwijtraken of opnieuw op een wachtlijst komen. Of de overstap heeft geen zin: de passende behandelaar heeft met geen enkele verzekeraar een contract. Dit werkt terugval in klachten van ggz-patiënten in de hand."
MIND vreest daarnaast voor oplopende wachttijden bij de gecontracteerde aanbieders en problemen voor ongecontracteerde zorgaanbieders.
'Behandeling zwaar en lang'
Lotte Bouwman deelt de zorgen van MIND. Zij zit zelf in een langdurig ggz-traject: "Ik word regelmatig opgenomen, nu nog steeds. Mijn behandeling is zwaar en duurt lang. Dan is dit niet iets waar je je druk om zou moeten maken."
Lottes behandeling duurt minimaal 5 jaar, maar haar verzekeraar sluit alleen maar contracten af voor 3 jaar, dus ze weet niet of ze het traject uiteindelijk kan afmaken. "Het voelt ook eng, want de kans lijkt steeds groter dat je behandeling wegvalt."
'Niet in staat verzekeraars te vergelijken'
Op dit moment is Lottes behandeling nog veiliggesteld, maar Lotte hoort van lotgenoten dat er veel zorgen zijn. "Er circuleert een lijstje onder ggz-patiënten met verzekeraars waar je naar kunt overstappen om je behandeling veilig te stellen als je eigen verzekering niet meer wil betalen", vertelt ze.
"Maar vaak heb je als ggz-patiënt al heel wat aan je hoofd en ben je er helemaal niet toe in staat om allerlei zorgverzekeraars met elkaar te vergelijken."
Hele jaar overstappen
De Consumentenbond signaleert nog een ander probleem: al jaren lukt het zorgverzekeraars en zorgaanbieders niet om hun onderlinge afspraken op tijd rond te krijgen. Dat maakt het moeilijk voor consumenten om een weloverwogen keuze te maken voor een zorgverzekering, volgens directeur Sandra Molenaar.
"Als de overstapperiode begint, moet ook de contractering rond zijn. En als dat niet lukt, willen we dat het overstapproces verandert. Bijvoorbeeld door de overstapperiode te verlengen. Of door toe te staan dat je gedurende het hele jaar kunt overstappen als het contract niet tot stand komt."
Vragen? Stel ze!
Heb je nog vragen of wil je reageren? Stuur ons dan hier een berichtje in onze chat. Elke donderdag vertellen we in de Doe mee-nieuwsbrief wat we met alle reacties doen. Wil je die in je mail? Meld je dan hier aan.